H3_Bevolkingskenmerken

H3 Bevolkingskenmerken
1 / 52
next
Slide 1: Slide
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

This lesson contains 52 slides, with text slides and 5 videos.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

H3 Bevolkingskenmerken

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Indeling hoofdstuk 3 
§3.1 De lange weg naar democratie (politieke dimensie)
§3.2 Bevolking, cultuur en demografie (demografische en culturele dimensie)
§3.3 Economische groei in Brazilië (economische dimensie)
§3.4 Sociale ongelijkheid 

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Informele sector
  • niet geregistreerd
  • geen vast inkomen
  • vaak geen opleiding nodig
  • zelfbedacht

In Brazilië veel 'officieel' werk uitgevoerd door informele sector

Slide 3 - Slide

verband is tussen de hoogte van het bbp per inwoner en het percentage mensen dat werkzaam is in de informele sector.

Een voordeel gevraagd: Er is minder sociale onrust, want mensen hebben werk en een inkomen.

Een nadeel gevraagd: De overheid mist belastinginkomsten, die ingezet zouden kunnen worden voor onderwijs of gezondheidszorg.


Deelvragen §3.1 
  • Welke politieke veranderingen heeft Brazilië doorgemaakt sinds de kolonisatie?
  • Met welke politieke problemen kampt Brazilië?

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Opdracht
  • Neem §3.1 voor je. 
  • Maak een tijdlijn waarin je de politieke geschiedenis van Brazilië van 1500 tot en met nu weergeeft. 
  • Zorg dat de verschillende gebeurtenissen (en eventuele gevolgen) duidelijk weergegeven worden. 
  • Geef per periode duidelijk aan welke politieke problemen er zijn. 
timer
10:00

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

1500 - Portugezen komen aan in Brazilië. Starten met ontginning.
1500 - 1822 - koloniale periode. Ontstaan grootgrondbezit. Grootgrondbezitters & handelaren veel politieke macht.
1822 - onafhankelijkheid. Koning + parlement. Grootgrondbezitters nog veel macht. Kleine groep stemgerechtigden.
1888 - koning afgezet > gekozen president. Rijke families + grootgrondbezitters nog steeds veel macht (parlement). Veel corruptie en fraude bij verkiezingen. Kleine groep stemgerechtigden. 
1930-1964 - toenemende macht presidenten. 
1964 - militaire staatsgreep 
1964-1985 - militaire dictatuur. schrikbewind. Leiders willen economie laten groeien. Industrialisatie, importsubstitutie. Infrastructuur om binnenland bereikbaar te maken. Geld lenen voor investeringen. 
jaren '70 en '80 - economische crisis > bezuinigingen, faillissementen. Uiteindelijk: democratisering. 
1985 - Einde dictatuur, nieuwe republiek. Opkomst bevolkingsparticipatie en stemplicht. Decentralisatie 

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Politiek Brazilie 

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Politieke problemen
Ontwikkelpunten blijven:                         en                                     
corruptie
good governance
Goed bestuur met als (voornaamste) uitgangspunten openheid, verantwoording, rechtvaardigheid, bevolkingsparticipatie en overeenstemming.

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Slide 9 - Video

This item has no instructions

Deelvragen §3.1 
  • Welke politieke veranderingen heeft Brazilië doorgemaakt sinds de kolonisatie?
  • Met welke politieke problemen kampt Brazilië?

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Deelvragen §3.2
  • Welke bevolkingsgroepen wonen in Brazilië?
  • Hoe spelen raciale verschillen in het dagelijkse leven in Brazilië?
  • Wat zijn de oorzaken en de gevolgen van de veranderende leeftijdsopbouw van de Braziliaanse bevolking?
  • Welke regionale verschillen zijn er in de bevolkingsgroei? 

Slide 11 - Slide

This item has no instructions

Benodigde voorkennis 
Je weet wat een Lorenz-curve weergeeft;
Je weet wat het demografisch transitie-
                 model is;
Je weet de relatie tussen welvaart en de
                 beroepsbevolking;
Je weet dat corruptie ontwikkeling remt;

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

Etnische groepen
Etnische verschillen in 
Brazilië te danken aan
kolonialisme, slavernij en
immigratie
 
mestizering
Vermenging van verschillende bevolkingsgroepen. In Zuid-Amerika wordt ook vaak de volgende definitie gehanteerd: vermenging van indiaanse en Spaanse bevolkingsgroepen.
Etniciteit
idee van groepen mensen dat ze bij elkaar horen omdat ze dezelfde afkomst, cultuur, geschiedenis en gewoonten hebben.

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Raciale verschillen in het dagelijkse leven
Officieel > Brazilië heeft een raciale democratie. Elke bevolkingsgroep is gelijk en heeft evenveel te zeggen. Discriminatie is verboden. 

Schijn bedriegt echter.. 

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Discriminatie en vooroordelen in de Braziliaanse maatschappij

  • Verschil in behandeling tussen Afro-Brazilianen en blanken. 
  •   Grote verschillen in werk en inkomen. Afro-Brazilianen verdienen bijna de helft minder dan blanken. Verschil in opleidingsniveau.
  • Verschil in onderwijs (privé-scholen vs. staatsscholen) 
  • Verschil in woonwijken (Ruimtelijke segregatie) 
  • Politiek en media 

Welke oorzaak-gevolgrelaties zijn hier te leggen? 

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Sociale ongelijkheid in Rio
Bolsa Família en sociale mobiliteit
Sinds de periode van economische groei in het begin van de 21e eeuw groeide het inkomen van de arme Brazilianen en nam de sociale ongelijkheid af. Dat was te danken aan het beleid van president Luiz da Silva. Een belangrijk programmaonderdeel van zijn beleid was de Bolsa Família. Sinds 2003 krijgen gezinnen die onder de armoedegrens leven, geld van de overheid. Gaan kinderen naar school, en zijn ze gevaccineerd, dan krijgt de moeder van het gezin een maandelijkse toelage

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Stappen goede richting 
Erkenning discriminatie door overheid 

Scholing ongeschoolde bevolking 

Plekken op universiteiten 

Afro-Brazilianen 

Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Demografische trends
Als gevolg van                        en de economische ontwikkeling daalt de                                    in Brazilië.
Op langere termijn neemt de                             toe.
natuurlijke bevolkingsgroei
Bevolkingsgroei of -afname door het aantal geboorten min het aantal sterfgevallen.
gezinsplanning
Het bewust regelen van het aantal geboorten per huishouden.
demografische druk
De verhouding tussen de productieve bevolkingsgroep en de nietproductieve leeftijdsgroepen in de bevolking.

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Slide 21 - Video

This item has no instructions

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Verband tussen twee kaarten?
Oorzaak?

Slide 23 - Slide

This item has no instructions

Checkvragen ter voorbereiding
- Welke politieke veranderingen heeft Brazilië doorgemaakt sinds de kolonisatie?

- Met welke politieke problemen kampt Brazilië?- Welke bevolkingsgroepen wonen in Brazilië?

- Hoe spelen raciale verschillen een rol in het dagelijkse leven in Brazilië?
- Wat zijn de oorzaken en de gevolgen van de veranderende leeftijdsopbouw?
- Welke regionale verschillen zijn er in de bevolkingsgroei?
- Welke economische veranderingen maakte(n) Brazilië de afgelopen decennia door?
- Hoe is het ontwikkelingspeil van Brazilië in de laatste twintig jaar veranderd?
- Welke gevolgen heeft de verandering van het ontwikkelingspeil voor de inkomensongelijkheid


Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Deelvragen §3.2
  • Welke bevolkingsgroepen wonen in Brazilië?
  • Hoe spelen raciale verschillen in het dagelijkse leven in Brazilië?
  • Wat zijn de oorzaken en de gevolgen van de veranderende leeftijdsopbouw van de Braziliaanse bevolking?
  • Welke regionale verschillen zijn er in de bevolkingsgroei? 

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

Economische trends
Aandeel werkgelegenheid
Aandeel BBP
BBP/Inwoner
Informele sector
Kleinschalige en laagbetaalde dienstverlening die niet offi cieel wordt waargenomen en geregistreerd. Heet ook vluchtsector, scharreleconomie of verborgen economie.

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Deelvraag §3.3
  • Welke economische veranderingen maakte(n) (gebieden binnen) Brazilië de afgelopen decennia door? 

-werkgelegenheid
-aandeel bijdrage verschillende sectoren aan het BBP
-welvaart
-beleid

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

Economische trends
Aandeel werkgelegenheid
Aandeel BBP
BBP/Inwoner
Informele sector
Kleinschalige en laagbetaalde dienstverlening die niet offi cieel wordt waargenomen en geregistreerd. Heet ook vluchtsector, scharreleconomie of verborgen economie.

Slide 29 - Slide

This item has no instructions

Ontwikkeling in werkgelegenheid
3 sectoren werkgelegeheid
Primaire sector: landbouw, visserij
Secundaire sector: industrie
Tertiaire sector: diensten (winkels, advocaat, kapper, etc.)
Wat zie je?
Belang van landbouw daalt! Minder werkgelegenheid.
Groei in dienstensector. 
Aandeel economische sectoren in de werkgelegenheid
Importsubstitutie
Vanaf jaren 1960: industriele producten produceren die het land voorheen moest importeren.
Vanaf jaren '90: afschaffing importsubstitutie --> keuze voor vrijhandel

Slide 30 - Slide

This item has no instructions

Brazilië klaar voor een nieuwe wereld
BBP per inwoner is flink gestegen sinds 2000. Braziliaanse economie profiteert van:
  • minder armoede, dus meer koopkracht
  • beschikbaarheid van veel stedelijke arbeidskrachten
  • afname eenzijdigheid economie door meer hoogwaardige industrie

Vanaf 2011 ongunstige trend:
  • daling grondstofprijzen, dus daling inkomsten (zie fig. 3.17)

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

Informele sector
  • niet geregistreerd
  • geen vast inkomen
  • vaak geen opleiding nodig
  • zelfbedacht

In Brazilië veel 'officieel' werk uitgevoerd door informele sector

Slide 32 - Slide

verband is tussen de hoogte van het bbp per inwoner en het percentage mensen dat werkzaam is in de informele sector.

Een voordeel gevraagd: Er is minder sociale onrust, want mensen hebben werk en een inkomen.

Een nadeel gevraagd: De overheid mist belastinginkomsten, die ingezet zouden kunnen worden voor onderwijs of gezondheidszorg.


kernregio
gunstige vestigingsfactoren:
  • goede infrastructuur
  • sterke concentratie banken
  • grote diverse arbeidsmarkt
  • goede afzetmogelijkheden
  • stedelijk netwerk goed ontwikkeld: nabijheid zakelijke contacten + gemakkelijker invloed politieke leiders 
Probleem
  • gevolgen van economische crisis in kernregio het grootst

Slide 33 - Slide

This item has no instructions

Regionale ongelijkheid 
Grote regionale ongelijkheid in Brazilië.
• Zuidoosten en regio rond Brasília: meest welvarend. 
Noordoosten: minst welvarend. 
gevolg: binnenlandse migratie
• Hoeveelheid banen + soort banen bepalend voor de welvaart. hogere lonen in industrie en dienstensector
Brasília: goedbetaalde banen voor hoogopgeleide mensen. 


Slide 34 - Slide

This item has no instructions

Het grote plaatje
fragmentarische modernisering
De gedeeltelijke modernisering van een samenleving, waardoor het straatbeeld verschillende gezichten kent

Slide 35 - Slide

This item has no instructions

Lezen en verwerken
Lezen 3.3

Maken: 2 t/m 6 + 8

Slide 36 - Slide

This item has no instructions

Deelvraag §3.3
  • Welke economische veranderingen maakte(n) (gebieden binnen) Brazilië de afgelopen decennia door? 

-werkgelegenheid
-aandeel bijdrage verschillende sectoren aan het BBP
-welvaart
-beleid

Slide 37 - Slide

This item has no instructions

Deelvragen §3.4 
  • Hoe is het ontwikkelingspeil van Brazilië in de laatste twintig jaar veranderd?
  •  Welke gevolgen heeft de verandering van het ontwikkelingspeil voor de inkomensongelijkheid van de Brazilianen?



Slide 38 - Slide

This item has no instructions

Sociale ongelijkheid

Slide 39 - Slide

This item has no instructions

Sociale ongelijkheid
In stad en op platteland.
Sociaal culturele ongelijkheid:
  • Etniciteit speelt een grote rol bij sociale ongelijkheid.
  • Grootgrondbezitters
  • Mestiezen (blank - inheems)
  • Mulatten (blank - zwart)

Slide 40 - Slide

This item has no instructions

Sociale ongelijkheid

Gini-coëfficiënt geeft de sociale ongelijkheid weer.




Lorenzcurve Brazilië: inkomensongelijkheid in 1995, 2002 en 2012.

Slide 41 - Slide

This item has no instructions

Bolsa Familia (2003-2013)
Doel: ongelijkheid verminderen.

Middel: aller armste geld (beurs) geven voor boodschappen/kleding/schoolspullen

Voorwaarde: naar school + vaccineren

Slide 42 - Slide

This item has no instructions

Slide 43 - Slide

This item has no instructions

Het effect
Bolsa Familia heeft bijgedragen aan 20% van de armoedebestrijding in Brazilië

80% van de kosten gaan naar de mensen die leven in (extreme) armoede

Inkomen armste families steeg met 25%

Kinderen kregen op school te eten

--> (Veel) minder kinderarbeid onder gezinnen die Bolsa Familia kregen

Slide 44 - Slide

This item has no instructions

Sociale ongelijkheid in Rio
Bolsa Família en sociale mobiliteit
Sinds de periode van economische groei in het begin van de 21e eeuw groeide het inkomen van de arme Brazilianen en nam de sociale ongelijkheid af. Dat was te danken aan het beleid van president Luiz da Silva. Een belangrijk programmaonderdeel van zijn beleid was de Bolsa Família. Sinds 2003 krijgen gezinnen die onder de armoedegrens leven, geld van de overheid. Gaan kinderen naar school, en zijn ze gevaccineerd, dan krijgt de moeder van het gezin een maandelijkse toelage

Slide 45 - Slide

This item has no instructions

Bolsa Familia
  • Geleidelijk verhogen minimumloon
  • Banken verplichten tot het makkelijker verlenen van kredieten
  • Positieve discriminatie 

Welke kritiek op de Bolsa Familia is zichtbaar in de cartoon?
  • De beurs ontneemt de financiële prikkel om zelf werk te gaan zoeken. 

Slide 46 - Slide

This item has no instructions

Andere maatregelen om sociale ongelijkheid aan te pakken 
  • Positie van de arme boeren proberen te verbeteren (landhervormingen, maar.. mislukken vaak omdat..) 
  • Millenniumdoelen nastreven

Maar hoe verder in de toekomst? 
Effecten economische crises, corona, ... 

Slide 47 - Slide

This item has no instructions

Lezen en verwerken
Lezen 3.4

Maken: 1, 2, 3, 5 & 6

Slide 48 - Slide

This item has no instructions

Deelvragen §3.4 
  • Hoe is het ontwikkelingspeil van Brazilië in de laatste twintig jaar veranderd?
  •  Welke gevolgen heeft de verandering van het ontwikkelingspeil voor de inkomensongelijkheid van de Brazilianen?



Slide 49 - Slide

This item has no instructions

Slide 50 - Video

This item has no instructions

Slide 51 - Video

This item has no instructions

Slide 52 - Video

This item has no instructions