Thema 6. Basisstof 1+2 goed

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Thema 6 ecologie

Lesdoelen basisstof 1+2

Einde van de les kan je:

- Uitleggen wat milieu, relaties, ecologie en abiotisch en biotische factoren zijn

- Welke niveaus (individu, populatie, leefgemeenschap en ecosysteem) er binnen ecologie te onderscheiden zijn. 

- Een voedselketen en voedselweb opstellen

 

Ecologie
Het bestuderen van de relaties tussen organismen en het milieu (omgeving) 

Wat bestuderen we in de ecologie?

1. In de ecologie bestuderen we een milieu
2. In de ecologie bestuderen we alle relaties (betrekkingen) tussen organismen en hun milieu
3. In de ecologie bestuderen we de invloeden die afkomstig zijn van de levende natuur
4. In de ecologie bestuderen we de wisselwerkingen binnen een populatie

milieu (leefomgeving)

Invloed op het milieu verdelen we in twee groepen

1. levende natuur = biotische factoren zoals roofdieren en voedsel

2. levenloze natuur = a-biotische factoren zoals temperatuur en wind

biotische factoren

abiotische factoren

Ecosysteem

Welke factoren (levende en niet levende) hebben invloed op een olifant in de Savanne?

Wat is dus een abiotische factor?

1. Roofdieren
2. Voedsel
3. Dor gras
4. Water

Onderzoek door ecologen vindt plaats op de volgende niveaus 

1.  Individu
2. Populatie
3. Levensgemeenschap 
4. Ecosysteem

Wat zie je in de afbeelding?

1. Levensgemeenschap
2. Ecosysteem
3. Populatie
4. Individu

Wat zie je in de afbeelding?

1. Levensgemeenschap
2. Ecosysteem
3. Populatie
4. Individu

Wat zie je in de afbeelding?

1. Levensgemeenschap
2. Ecosysteem
3. Populatie
4. Individu

Dieren eten verschillende dingen

Deze dieren eten alleen plantaardig voedsel (planten, grassen etc.) ze horen bij de groep 'planteneters'.

Leeuwen jagen op andere dieren voor hun voedsel, het zijn echte 'vleeseters'.

Een dode plant of dier worden gebruikt als voedsel voor de 'afvaleters' zoals de regenworm

Deze varkens eten net als de mens zowel planten en dieren. Ze worden 'alleseters' genoemd.

Planteneter

Vleeseter

Alleseter

Afvaleter

00:14

Het konijn is een

1. planteneter
2. vleeseter
3. alleseter
4. afvaleter

00:26

De adelaar is een

1. planteneter
2. vleeseter
3. alleseter
4. afvaleter

Voedselketen en Voedselweb

Kever eet plantaardig materiaal en is dus een planteneter

De specht eet in deze voedselketen de kever, maar de specht eet ook noten en zaden en is daarom een alleseter.

De grote ransuil eet de specht en is een vleeseter

Verschil

Een voedselweb zijn

meerdere voedsel-

ketens die met el-

kaar samenhangen.

Let op: een voedselketen of voedselweb begint altijd met een plant!

Producenten= planten

produceren voedsel voor mens en dier

consumenten 1ste orde= planteneters

Consumenten 2e orde= vleeseters

Hoe meer vleeseters, hoe meer ordes!

Afvaleters= eten dode resten van planten en dieren

Reducenten = bacterien

schimmels

Individu

Populatie

Levensgemeenschap

Ecosysteem

Gezamenlijke toepassing

1. Maak tweetallen.
2. Kies een organisme uit waarin jullie je gaan verdiepen. 
3. Zoek afbeeldingen of maakt buiten een foto van dit individu, van de populatie waarvan dit individu deel uitmaakt, de leefgemeenschap waarvan dit organisme deel uitmaakt, en het ecosysteem waarbinnen dit organisme leeft. 
4. Verwerk deze foto's op een overzichtelijk schema en beschrijf per foto wat er op de foto te zien is.  
5. Schrijf op welke biotische en abiotische factoren invloed hebben op het organisme. 

Dit zijn een aantal opdrachten buiten de context van The Lion king                                                    

Deze opdrachten hebben te maken met de organisaties weergegeven middels de icoontjes.

Je mag de verdiepingsopdrachten in tweetallen uitvoeren. Beantwoord de vragen wel in via je eigen account op je eigen device zodat jij de scores ook toegekend krijgt.

Een derde van de zoetwatervissen wordt bedreigd met uitsterven. Open de de link nporadio1.nl en beluister de podcast tot minuut 2:35. Beantwoord daarna de vragen op de volgende slides. 

Over welk ecosysteem wordt er in het
fragment gesproken?

1. Zoetwatervissen
2. Zoetwater ecosysteem
3. Nederlands als ecosysteem
4. De wereld als ecosysstem

Volgens het NPO radio 1 fragment ervaren vissen verschillende dreigingen. Welke biotische dreiging ervaren de vissen?

1. Klimaatverandering
2. Dammen en stuwen
3. Overbevissing
4. Vervuiling

Volgens het NPO radio 1 fragment ervaren vissen verschillende dreigingen. Welke abiotische dreiging ervaren de vissen?

1. Klimaatverandering
2. Dammen en stuwen
3. Overbevissing
4. Vervuiling

Het gaat slecht met de vissen in de Noordzee, zegt Greenpeace. Zij gedragen zich nu als milieu terroristen, aldus de visserij. Open de link (vissers v.s. Greenpeace) en bekijk de eerste vijf minuten. 

V.S.

Wat zijn de belangen van Greenpeace?

Welke belangen heeft de visserij?

Hoe beïnvloeden de belangen van Greenpeace en de vissers, de betrouwbaarheid van beide partijen?