3.2 Langs de Limes

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Welkom bij GS!

1. Telefoon in de tas!
2. Pak je laptop en schrift erbij
3. Kom in de Lessonup! 
4. Ben je zover? Toppertje 

Wat gaan we doen vandaag?

1. Nakijken + herhaling 3.1
2. Leerdoelen
3. Start maken met 3.2 Langs de Limes.
4. Castra & Castellum
5. Germania Inferior
6. Legioen
7. Aan de slag!

Herhaling: Hoe wordt het Romeinse Koninkrijk bestuurd?

1. Dictator
2. Senaat
3. 2 consuls
4. Koning

Herhaling: Hoe wordt de Romeinse Republiek bestuurd?

1. Dictator
2. Senaat
3. 2 Consuls
4. Koning

Herhaling: Hoe wordt het Romeinse Keizerrijk bestuurd?

1. Dictator
2. Senaat
3. Keizer
4. Koning

Leerdoelen

Aan het eind van deze les weet je:

1. Wat het begrip Limes & Germania Inferior betekenen.
2. Je kent het verschil tussen een Castra en een Castellum
3. En weet je hoe een Romeins Legioen in elkaar zit.

3.2 Langs de Limes

Een groot rijk

• Natuurlijke grens.
• Versterkte legerplaatsen en forten. 
• Castellum: 500/600
• Castra: 5000/6000

• Limes - Versterkte noordgrens van het Romeinse rijk.
• Limes - Grens (Latijn)
• Thermen en gewone huizen.
• Er ontstonden stedem; Utrecht & Nijmegen.

Romeinen in Nederland

• Germania Inferior - Romeinse  provincie waarin Nederland lag.
• Neder-Germanië - Het lager liggende deel van Germanië.

• Germanen: NL
• Galliërs: LIM, BE, FR
• Waarom weten we weinig van de Germanen?
• Vanaf dit moment begint de historie!
• De romeinen brengen ons het schrift.

Romeinse leger

• Legioen - Ongeveer 6000 man

• Eén legioen bestond uit tien cohorten. (Castra)
• Eén cohort bestond uit zeshonderd soldaten. (Castellum)
• Er waren soms drie legioenen in een castra.

Eén legioen bestond uit tien cohorten.

Er waren soms drie legioenen in een castra.

Eén cohort bestond uit zeshonderd soldaten.

In een castellum verbleef één cohort.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les weet je:

1. Wat het begrip Limes & Germania Inferior betekenen.
2. Je kent het verschil tussen een Castra en een Castellum
3. En weet je hoe een Romeins Legioen in elkaar zit.

LD: Wat was de Limes?

1. Reeks forten om het rijk te beschermen aan de noord grens.
2. Een rang in het Romeinse leger.
3. De natuurlijke grenzen van het rijk.
4. Een soort van tweede kamer van de Romeinen.

LD: Wat is het verschil tussen een Castra en een Castellum?

Ik kan antwoord geven op de leerdoelen.
LD1: Wat het begrip Limes & Germania Inferior betekenen.
LD2: Je kent het verschil tussen een Castra en een Castellum
LD3: En weet je hoe een Romeins Legioen in elkaar zit.

Ja!!

Nee, totaal niet...

Nog niet, wel bijna!

Aan de slag!

Boek 1 vmbo-t/havo

Paragraaf 3.2 Langs de Limes

Opdracht: 1, 4, 5 & 6

Welkom bij GS!

1. Telefoon in de tas!
2. Pak je laptop en schrift erbij
3. Kom in de LessonUp! 
4. Ben je zover? Toppertje 

Wat gaan we doen vandaag?

1. Herhaling vorige les
2. Leerdoelen
3. Afmaken 3.2 Langs de Limes
4. Slag om Teutoburgerwoud
5. Romanisering
6. Romeins burgerrecht
7. Aan de slag!

Herhaling: Wat is het verschil tussen een Castra en een Castellum?

Herhaling: Wat was de Limes?

1. Een soort van tweede kamer van de Romeinen
2. Een rang in het Romeinse leger
3. De natuurlijke grenzen van het rijk
4. Reeks forten om het rijk te beschermen aan de noord grens

Herhaling: Maak de goede combinaties

Germanen

Galliërs

Nederland

België

Frankrijk

Limburg

Leerdoelen

Aan het eind van deze les weet je:

1. Wat er gebeurde tijdens de slag om Teutoburgerwoud.
   
2. Je kent het begrip Romanisering en kunt hier voorbeelden bij noemen.
3. En je weet waarom er een Bataafse opstand plaats vond.

Slag om Teutoburgerwoud

• 9 na Chr. 
• Leider Arminius.
• Germaanse opstand!
• 3 legioenen onder leiding van generaal Varus.
• Keizer Augustus: 'Varus, Varus, geef me mijn legioenen terug!'.

Romanisering

• 400 jaar lang was de Limes de noordgrens.
• Bevolkingen namen veel gebruiken over. (?)
• Architectuur, taal en godsdienst.

• Romanisering - Overnemen van de Romeinse cultuur door andere volken. 
• Lokale bevolking werd Romeinse burger!
  
• Vooral rijke en machtige mensen.
• Doel: Eenheid creëren!
• Het moest niet, als het maar geaccepteerd werd.

Schrijf 5 voorbeelden van Romanisering op in je schrift

Romeins burgerrecht

• Romeins burgerrecht hebben had veel voordelen:
• Minder belasting betalen.
• Mochten bestuurder worden.
• Meer rechten in een rechtszaak.

• Hoe kreeg je romeinse burgerrechten?
• Geboren worden binnen de Romeinse grenzen of kopen voor veel geld.

Bijbeltekst - Handelingen 22

25 De soldaten bonden Paulus met riemen gestrekt vast voor de zweepslagen. Maar Paulus zei tegen de hoofdman die erbij stond: "Mag u zomaar, zonder rechtspraak, een Romein zweepslagen geven?" 

26 Toen de hoofdman dat hoorde, ging hij naar zijn commandant en vertelde hem wat Paulus had gezegd. Hij zei: "Wat gaat u doen? Die man is een Romein!" 

27 De commandant ging erheen en zei: "Zeg mij eens, ben jij een Romein?" 

28 Paulus zei: "Ja." De commandant antwoordde: "Ik heb het Romeinse burgerrecht voor veel geld gekocht." Paulus antwoordde: "Maar ík ben als Romein geboren."

22Tot hier luisterden de mensen naar hem. Maar toen begonnen ze te schreeuwen en te roepen: "Weg met zo iemand! Hij verdient het niet om te blijven leven!" 23Ze schreeuwden, zwaaiden met hun kleren en gooiden stof in de lucht. 24Toen gaf de commandant het bevel om Paulus in de kazerne te brengen. Hij wilde hem zweepslagen laten geven om hem te ondervragen. Want hij wilde weten waarom de mensen zo tegen hem tekeer gingen. 25De soldaten bonden Paulus met riemen gestrekt vast voor de zweepslagen. Maar Paulus zei tegen de hoofdman die erbij stond: "Mag u zomaar, zonder rechtspraak, een Romein zweepslagen geven?" 26Toen de hoofdman dat hoorde, ging hij naar zijn commandant en vertelde hem wat Paulus had gezegd. Hij zei: "Wat gaat u doen? Die man is een Romein!" 27De commandant ging erheen en zei: "Zeg mij eens, ben jij een Romein?" 28Paulus zei: "Ja." De commandant antwoordde: "Ik heb het Romeinse burgerrecht voor veel geld gekocht." Paulus antwoordde: "Maar ík ben als Romein geboren." 29Onmiddellijk hielden de mannen die hem moesten ondervragen op. De commandant werd bang toen hij merkte dat Paulus een Romein was en hij hem zomaar had laten vastbinden.

De Bataafse opstand

• Veroverd gebied. Bewoners moesten:
  

1. Grond afstaan aan Romeinen.
2. Belasting betalen.
3. Soldaten leveren.

• Leider van de Batavan: Julius Civilis
• Romein, maar was boos!
• 69 na Chr. Bataafse opstand.

• Verdraagzaam: Alles behouden, als de Romeinse goden maar geaccepteerd werden.

Julius Civilis

De leider van de Bataven, Julius Civilis, was soldaat in het Romeinse leger. In 69 na Chr. kwam hij in opstand tegen de Romeinen om de dood van zijn broer te wreken, die door hen was vermoord. Rembrandt schilderde in 1661 het moment waarop de Bataven hun samenzwering tegen de Romeinen met een eed afronden.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les weet je:

1. Wat er gebeurde tijdens de slag om Teutoburgerwoud.
   
2. Je kent het begrip Romanisering en kunt hier voorbeelden bij noemen.
   
3. En je weet waarom er een Bataafse opstand plaats vond.

LD: Noem 3 voorbeelden van romanisering

Ik kan antwoord geven op de leerdoelen.
LD1: Hoe de Romeinse provincie heette waar Nederland in lag.
LD2: Wat er gebeurde tijdens de slag om Teutoburgerwoud.
LD3: en Je kent het begrip Romanisering en kunt hier voorbeelden bij noemen.

Ja!!

Nee, totaal niet...

Nog niet, wel bijna!

Aan de slag!

Boek 1 vmbo-t/havo

Paragraaf 3.2 Langs de Limes

Opdrachten 3, 7, 8, 9 

Extra 12 & 13