Een situatie waarin verschillen tussen mensen in al dan niet aangeboren kenmerken, consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en leiden tot een ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken, van waardering en behandeling.
Slide 11 - Slide
ONTLEDEN: SOCIALE ONGELIJKHEID
Een situatie waarin verschillen tussen mensen in al dan niet aangeboren kenmerken, consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en leiden tot een ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken, van waardering en behandeling.
Slide 12 - Slide
OEFENVRAAG
Leg uit dat inkomensongelijkheid een vorm van sociale ongelijkheid is. Gebruik in je uitleg:
- Het kernconcept sociale ongelijkheid (1p)
Slide 13 - Slide
ANTWOORD
Inkomensongelijkheid is een vorm van sociale ongelijkheid, omdat ...
Slide 14 - Slide
ANTWOORD
Inkomensongelijkheid is een vorm van sociale ongelijkheid, omdat inkomen een schaarse en hooggewaardeerde zaak is. Het verschil in inkomen / Een ongelijkeverdeling van inkomen tussen groepen is dus een vorm van sociale ongelijkheid.
Slide 15 - Slide
VOORBEELDEN
Stap 1 - Ga in tweetallen op zoek in het boek/op het internet.
Stap 2 - Wat betekent?
Schaarse en hooggewaardeerde zaken
Waardering
Behandeling
Stap 3 - Zoek voorbeelden van:
Schaarse en hooggewaardeerde zaken
Ongelijke waardering
Ongelijke behandeling
Slide 16 - Slide
Slide 17 - Video
Cultuur
Welke betekenis mensen geven aan verschillen wordt mede bepaald door de cultuur?
Gender = verwijst naar de cultureel bepaalde verschillen tussen mannen en vrouwen
Sekse = verwijst naar de biologische verschillen tussen mannen en vrouwen
Cultuur
het geheel van voorstellingen, uitdrukkingsvormen, opvattingen, waarden en normen die mensen als lid van een groep of samenleving hebben verworven
Slide 18 - Slide
DRIE VORMEN VAN SOCIALE ONGELIJKHEID
1. Ongelijke verdeling van (politieke) macht
Beschikken over fysieke dwangmiddelen
2. Ongelijke verdeling van bezit
Schaarse en hooggewaardeerde zaken, zoals kennis, inkomen, vermogen
3. Ongelijke verdeling van status
Waardering en behandeling van personen op grond van hun maatschappelijke positie en leefstijl
Macht
Het vermogen om hulpbronnen in te zetten om bepaalde doelstellingen te bereiken en de handelingsmogelijkheden van anderen te beperken of te vergroten
Slide 19 - Slide
Slide 20 - Video
VERHOUDING
1.2 Sociale stratificatie
Slide 21 - Slide
BEGRIPPEN
Sociale stratificatie
Een verdeling van de maatschappij in groepen waartussen sociale ongelijkheid bestaat
Sociale mobiliteit
Het stijgen of dalen op de sociale ladder
Slide 22 - Slide
SAMENLEVING
Gesloten samenleving
Een maatschappij waarin mensen nauwelijks of geen kansen hebben om te stijgen op de maatschappelijke ladder.
Open samenleving
Een maatschappij waarin mensen kansen hebben om te stijgen op de maatschappelijke ladder.
Slide 23 - Slide
Sociale mobiliteit betekent:
A
Je kunt klimmen op de maatschappelijke ladder
B
Macht, kennis en geld zijn niet gelijk verdeeld over de samenleving.
C
Alle maatschappelijke posities van hoog naar laag
D
Je kunt bewegen, zoals dansen, waardoor je een betere positie hebt.
Slide 24 - Quiz
https:
Slide 25 - Link
VERHOUDING
1.3 Positietoewijzing en positieverwerving
Slide 26 - Slide
Maatschappelijke positie
De plaats die iemand inneemt ten opzichte van anderen in de samenleving.
Slide 27 - Slide
Positietoewijzing
Het gaat om maatschappelijke oorzaken die van buitenaf op een persoon of groep inwerken, waardoor een persoon of groep op een bepaalde maatschappelijke positie terechtkomt.
Slide 28 - Slide
Positieverwerving
Hier is sprake van het verkrijgen van een maatschappelijke positie door de eigen bijdrage van een persoon of groep waar iemand toe behoort.
Slide 29 - Slide
VOORBEELD
Er zijn verschillende factoren die de kans op schoolsucces beïnvloeden. Positietoewijzing en positieverwerving spelen hierbij een rol. Hieronder staan twee voorbeelden.
a. Voorschoolse opvang verplicht stellen voor kinderen met een taalachterstand
b. Kennis en vaardigheden van ouders om kinderen op een hoog niveau van onderwijs geplaatst te krijgen.
Leg voor ieder voorbeeld (a en b) uit of er sprake is van positietoewijzing en positieverwerving.
Slide 30 - Slide
ANTWOORD
Bij voorbeeld A is sprake van .... , omdat ...
Bij voorbeeld B is sprake van ... , omdat ...
Slide 31 - Slide
ANTWOORD
Bij voorbeeld A is sprake van positietoewijzing, omdat het verplicht stellen van opvang verwijst naar een maatschappelijke
oorzaak die van buitenaf de positie van kinderen bepaalt.
Bij voorbeeld B is sprake van positieverwerving, omdat kennis en vaardigheden verwijzen naar de eigenbijdrage van de
groep die de positie van kinderen bepaalt.
Slide 32 - Slide
VERHOUDING
1.4 Maatschappelijke posities en gevolgen
Slide 33 - Slide
Slide 34 - Video
Gevolgen maatschappelijke positie
Onderwijs - Het cultureel kapitaal van ouders beïnvloedt de schoolprestaties van kinderen en het oordeel van docenten over leerlingen.
Gezondheid - Mensen met een lagere maatschappelijke positie hebben vaker meer aandoeningen en ziekten en leven gemiddeld minder lang.
Politiek - Mensen met een lage opleiding en een laag inkomen gaan vaker niet stemmen en hebben dus minder invloed op de politiek.
Cultuur - Mensen met een hoge opleiding en een hoog inkomen gaan vaker naar musea en concertzalen, terwijl mensen met een lagere maatschappelijke positie voorkeur hebben voor andere vormen van cultuur.