Lezen 2.1 De indeling van teksten - P1a

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Lezen 2.1

De indeling van teksten

Wat gaan we vandaag doen? 

• Theorie Lezen 2.1  - De indeling van teksten
• Oefenen tekststructuur
• Samenvatten, vragen
• Zelfstandig aan de slag
• Exit ticket

Theorie

2.1 De indeling van teksten

Lesdoel: aan het einde van deze paragraaf herken en begrijp je de opbouw (structuur) van een tekst en kan je snel je weg vinden in een tekst.

Theorie

In een goed opgebouwde tekst bestaat er een logisch verband tussen de tekstdelen en heeft elk deel zijn eigen functie. 

De titel bevat het onderwerp en/of trekt de aandacht. 

Sommige teksten hebben een lead (= vetgedrukte tekst onder de titel) die de tekst kort samenvat of extra aandacht trekt. 

Voorbeeld 

titel

lead

Theorie

In het begin van een tekst wordt het onderwerp geïntroduceerd.

Dit kan op verschillende manieren:

• met de deur in huis vallen.
• belangstelling wekken voor het onderwerp.
• met een inleiding.

Theorie

Na de introductie van het onderwerp worden in het middenstuk de verschillende kanten van het onderwerp behandeld. 

Bij langere teksten gaat dat vaak volgens een vaste structuur. 

voorbeelden regelmatig voorkomende tekststructuren (online te vinden):

• vraag-antwoordstructuur
• probleem-oplossingsstructuur
• voor-en nadelenstructuur

Theorie

Het slot van een tekst kan bijvoorbeeld bestaan uit:

• de laatste beschrijving van een deel van het onderwerp.
• een verwijzing naar het voorbeeld of de anekdote uit het begin van de tekst.
• een samenvatting of conclusie.

Oefenen

Geef aan wat 

voor tekststructuur 

je ziet.

Wat is een tekststructuur?

1. Een opbouw van een tekst met tussenkopjes.
2. Een opbouw van tekst met titel, plaatjes en tussenkopjes.
3. Een vaste opbouw/indeling van inleiding, middenstuk en slot.
4. Een opbouw waarbij alle alinea's met elkaar te maken hebben

Welke tekststructuur ziet er als volgt uit:

Inleiding: vraag of stelling
Middenstuk: voor- en nadelen
Slot: afweging, conclusie

1. vraag-antwoordstructuur
2. voor- en nadelenstructuur
3. aspectenstructuur
4. argumentatiestructuur

Welke tekststructuur ziet er als volgt uit:

Inleiding: noemen van een bepaald verschijnsel
Middenstuk: kenmerken, voorbeelden, oorzaken en gevolgen
Slot: samenvatting

1. verklaringstructuur
2. argumentatiestructuur
3. aspectenstructuur
4. probleem-oplossingsstructuur

In de inleiding van een tekst met de argumentatiestructuur geef je een:

1. vraag of stelling
2. probleem
3. aankondiging onderwerp
4. standpunt

In het middenstuk van een tekst met de verleden-heden-toekomststructuur geef je:

1. kenmerken, voorbeelden, oorzaken en gevolgen
2. diverse aspecten van het onderwerp
3. situatie vroeger, situatie nu, situatie in de toekomst
4. gevolgen, oorzaken, oplossingen

In het slot van een tekst met de probleem-oplossingsstructuur geef je:

1. een overzicht van oplossingen
2. voor- en nadelen van verschillende oplossingen
3. de beste oplossing

Samenvatting van de les / vragen?

• logisch verband
• titel
• lead
• verschillende manieren om het onderwerp te introduceren
• in het middenstuk komen de verschillende kanten van het onderwerp aan bod
• vaste structuur
• slot van een tekst

Zelfstandig aan de slag

Maken: Lezen 2.1 - De indeling van teksten

Opdracht: 1, 2 en examenopdracht

Exit ticket