persoonsvorm en onderwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Welkom

Ga rustig zitten (plattegrond).

Staat je telefoon uit?

Is je telefoon uit het zicht?

Pak je boek en pen.

Wacht rustig tot de les begint.

boek lezen 

Doelen van de les

- je weet hoe je de PV en het OW in een zin kunt vinden.

- je weet wat het werkwoordelijk gezegde is.

Weet jij wat werkwoorden zijn?

Persoonsvorm en tijdsproef

werkwoorden zijn doe-woorden.

Het hele werkwoord, de persoonsvorm en het voltooid deelwoord

Om de persoonsvorm te vinden kun je de tijdsproef gebruiken

de tijdsproef maar weet je nog een manier ?

en nu even oefenen.

De politie werkt met paarden

Zet deze zin in de verleden tijd.

Deden jullie flink je best ?

Zet deze zin in de tegenwoordige tijd.

De verf is door de schilder verdund.

Doe de tijdsproef.

Hoe luidt de zin dan ?

onderwerp van een zin

- Het onderwerp van een zin is: wie of wat doet iets?

- Het onderwerp van een zin kan één woord of meerdere woorden zijn.

- Het onderwerp kan op verschillende plekken in een zin staan, maar het staat meestal naast de persoonsvorm.

- Je kunt het onderwerp van een zin vinden door de vraag te stellen:

wie of wat doet + PV/ WWgezegde

Het onderwerp van een zin

Iedere zin heeft een onderwerp.

De pv en het onderwerp horen bij elkaar.

Zonder de pv kun je het onderwerp niet vinden

Hoe vind je het onderwerp?

1. Zoek eerst de pv uit de zin.

2. Stel dan de vraag: wie/wat + de pv 

= onderwerp

Oefenen

De lieve, aardige, oude man heeft lang geleefd.

1. zoek de pv    

heeft de lieve, aardige, oude man lang geleefd?      heeft = pv

2. wie/wat + pv

wie/wat heeft?             antwoord: de lieve, aardige, oude man

                                                 

onderwerp van een zin

BIJVOORBEELD:

Marieke schuift de deuren open.

Vraag: Wie schuift?

Antwoord: Marieke

Welke vraag moet je stellen om
het onderwerp te vinden?

Klas B2A heeft een schoolavond georganiseerd.

1. Wie heeft georganiseerd?
2. Wat heeft georganiseerd?

Welke vraag moet je stellen om
het onderwerp te vinden?

Achter elkaar treden tien leerlingen op.

1. Wie treden op?
2. Wat treden op?

Waarom heeft de politie de dader gearresteerd?

1. waarom = pv
2. heeft = pv

Waarom heeft de politie de dader gearresteerd?

1. de dader = onderwerp
2. de politie = onderwerp

Ik kom vanavond een uurtje later

1. een uurtje = onderwerp
2. ik = onderwerp

Welke twee manieren heb je geleerd om de persoonsvorm te vinden?

werkwoordelijk gezegde

Het werkwoordelijk gezegde.

Alle werkwoorden in de zin = werkwoordelijk gezegde (WWG).

Nog even oefenen. Wat is de PV, het wwg en het ow?

1. Job en Tim lachen om die grap.  

2. Kim wilde heel graag nog één ding weten.  

3. Weet u de weg naar het centrum van Amsterdam?  

4. Floortje moet nog heel erg wennen aan iedereen.  

5. De jonge eendjes blijven dicht bij hun moeder.  

apps.noordhoff.nl

Aan de slag

Blz. 204, opdracht 1, 2, 3, 5.