Aleksandra - Lisa Weeda

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Introduction

Een hartverscheurende familiegeschiedenis in Oekraïne. Met verbluffend vertelplezier en met alle literaire stijlmiddelen die tot haar beschikking staan vertelt Lisa Weeda een uitzonderlijke familiegeschiedenis, die begint bij haar grootmoeder Aleksandra. In 1942 wordt zij vanuit Oekraïne gedeporteerd en in Duitsland in de oorlogsindustrie tewerkgesteld. Haar kleindochter Lisa reist later naar haar grootmoeders geboorteplaats en ontmoet, op de vleugels van haar verbeelding, haar overgrootvader Nikolaj, die al bijna driekwart eeuw op zijn dochter zit te wachten.

BEELD EN GELUID BIJ JE BOEK

Aleksandra - Lisa Weeda

Voor het eerst bij Beeld en Geluid op school? Kijk hier voor een korte instructie.

Leesbevordering met Beeld en Geluid

Deze omlijsting van de Libris Literatuurprijs is een samenwerking tussen 

Het doel is om lezers, en met name leerlingen van het VO, handreikingen te geven in het kiezen van een boek, het interpreteren van een boek en vooral een mooie ingang te geven om te praten over een boek. Laat je via deze lessen inspireren door beeld (fragmenten) en geluid (via #DeZin) bij het boek. 

Dit is gemaakt door studenten en docenten van de hogeschool Windesheim.

Hier komen wij vandaan

Met de boektrailers #DeZin willen we lezers zich nog scherper bewust maken van wat taal met je kan doen. Je kunt een boek lezen als een glijbaan waarin je met steeds meer snelheid naar het eindpunt roetsjt. Maar nog mooier is om af en toe stil te staan bij wát je nu eigenlijk leest, hoe de woorden tot je komen, hoe de zinnen gevormd zijn. Wat bracht de schrijver ertoe deze woorden zo achter elkaar te zetten dat jij, als lezer, geraakt wordt. Door schoonheid, verbazing of misschien wel tot ergernis.

#DeZin daagt ook jou uit om op zoek te gaan naar jouw zin in je boek. En maak daar weer een mooi verhaal van. Dan creëer jij ook weer een #DeZin.

Meer weten? Bekijk het hier.

Aleksandra

Docent in opleiding Afke Drenthen las Aleksandra van Lisa Weeda en vertelt in het audiofragment over het boek en de zin die haar aanspreekt. 

 

Het verhaal

In Aleksandra reist Lisa Weeda naar Loegansk in opdracht van haar vierennegentigjarige grootmoeder Aleksandra. Ze zoekt naar het graf van haar oom Kolja, die sinds 2015 is verdwenen en in haar vlucht langs de grenspost van het oorlogsgebied, valt ze terug in de tijd. Ze ontmoet haar overgrootvader Nikolaj in het Paleis van de Sovjets, waar hij sinds zijn dood in 1953 wacht op Aleksandra. In dit paleis wekt ze de geschiedenis van haar Don Kozakkenfamilie op. 

De schrijver Lisa Weeda

Lisa Weeda is geboren in 1989. Ze is een Nederlands-Oekraïense schrijfster en literair programmamaker/scenarist. In De Volkskrant werd ze uitgeroepen tot literair talent van het jaar 2022. Aleksandra is haar debuutroman. 

Weeda is co-regisseur en schrijver van ROZSYPNE, een virtualreality werk dat het Oekraïense perspectief van de MH17-ramp verkent. In 2019 ging het werk in wereldpremière op het IDFA en het werd genomineerd in de DocLab Competition for Immersive Non-Fiction. In 2020 ontving Weeda een C.C.S Cronestipendium. 

foto: Geert Snoeijer

Separatisten in Loegansk

Kolja bevindt zich in de stad Loegansk terwijl deze in de greep is van de separatisten. In dit fragment van het NOS-journaal zie je hoe de situatie in Loegansk toen was.

De situatie is daar aan snelle veranderingen onderhevig. Maar voor de bevolking wordt het niet beter.

Bron: NOS-journaal, 2014

Bekijk hier het fragment

Fragmenten bij het verhaal

Nikolaj vertelt Lisa over de collectivisatie van de boerderijen in zijn dorp, over de lage graanopbrengst en over de agressiviteit van soldaten onder het bevel van Stalin. In dit fragment zie deze hervorming van de landbouw. 

Collectivisatie

Bekijk hier het fragment

Bron: Omroep NOT, TELEAC, 2001

Fragmenten bij het verhaal

Bron: Spuiten en slikken 2016 BNN

Nikolaj en zijn gezin moeten hun thuis verlaten om in de stad te gaan werken en wonen. Als jij jouw thuis plotseling moest verlaten, wat zou je dan het meest missen en wat zou je in ieder geval meenemen?

Om over na te denken...

Meer weten?

Kijk dan ook eens hier naar ...

Bekijk de lijst met alle fragmenten voor alle boeken van 

de longlist van de Libris Literatuurprijs 2022 op Beeld en Geluid op school.

Er is ook een podcast gemaakt over schrijfster Lisa Weeda en haar boek. Beluister deze hier...