4.2 Zien en horen (deel 2)

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom

Ga zitten volgens de plattegrond.

Planning

Keuze uit zelfstandig werken of uitleg volgen.

Planning komende weken

Week 9 (24-02 t/m 28-02)	Starten hoofdstuk 4. Uitleg 4.1 + 4.2
Week 10 (03-03 t/m 07-03)	4.2 + 4.3
Week 11 (10-03 t/m 14-04)	Internationaliseringsweek
Week 12 (17-03 t/m 21-03)	Herhalen + vrijdag start TW3
Week 13 (26-03)	Toets hf 4.1 t/m 4.3

Leerdoelen

Probeer deze leerdoelen zelf te beantwoorden.

Kan je ze uitleggen?

Invulling van de les

Pak je boek en pen.

Je gaat een keuze maken.

1. Ga zelfstandig bezig met de lesstof (in rust en stilte).

2. Volg actief de uitleg.

Lukt het je niet om aan deze keuze te houden? Afspraak om terug te komen.

Zelfstandig werken, hoe gaat dat?

Hoe?	Rustige manier, zachtjes overleggen. Niet storend zijn voor klasgenoten.
Wat?	Maak een keuze waar je mee gaat beginnen: 1. Maak de opdrachten in het werkboek en kijk deze na 2. Maak de LessonUp met oefeningen 3. Maak een begrippenlijst/samenvatting van wat je hebt geleerd.
Klaar?	Heb je alle 3 de keuzes gedaan? Kijk in Teams en LessonUp voor extra oefeningen.

Werkboek opdrachten: hoofdstuk 4, 4.2

Opdrachten 19, 21, 22, 25, 27, 29, 30, 34, 35, 36.

Kijk het na! Nakijkboekje staat in Teams.

Ken de onderdelen van het oog.

Scherp zien

Je kan scherp zien doordat je je ooglens boller en platter kunt maken = accommoderen. Dit gebeurd met de accommodatie-spieren.

Bolle lens = dichtbij

Platte lens = veraf

Dichtbij = slappe accommodatie-spier, bolle lens.

Ver weg = strakke accommodatie-spier, platte lens.

De pupilreflex

Lengtespieren en kringspieren in de iris.

Veel licht = kleine pupil. Kringspieren spannen aan.

Weinig licht = groot pupil. Lengtespieren spannen aan.

0

Ken de onderdelen van het oor.

Geluid is trillende lucht.

De weg van buiten naar binnen:

Oorschelp -> 

Gehoorgang -> 

Trommelvlies -> Gehoorbeentjes -> 

Slakkenhuis

In het slakkenhuis zetten de zintuigecellen de trillingen om in impulsen.

Impulsen gaan via de gehoorzenuw naar de hersenen.

0

Gehoorbereik

• Mensen horen tussen de 20 en 20000 Hertz.
• Het gehoorbereik verschil per diersoort.
• Als je ouder wordt slijten de haartjes van de zintuigcellen.        Je hoort geen hoge tonen meer. 

Geluidsniveau

Bij een hard geluid zijn er sterkere geluidstrillingen dan bij een zacht geluid. 

Je meet geluidssterkte in decibel.

0

Slikken

• Bij slikken of gapen, gaat via de buis van Eustachius lucht  van de trommelholte  naar de keelholte of andersom.

Je trommelvlies trilt goed als de lucht in de gehoorgang even hard drukt als de lucht in de trommelholte.

Je evenwichtsorgaan

- Gevoelig voor bewegingen in je lichaam.

- Drie halvecirkelvormige kanalen met vloeistof. De kanalen nemen beweging waar en de vloeistof prikkelt de zintuigcellen.

Ga bezig met het maken van oefenopdrachten.

De uitleg is nu klaar.

 Kies uit het volgende:

1. Maak opdrachten in het boek.

2. Maak een begrippenlijst.

3. Werk de leerdoelen voor jezelf uit.

Benoem de nummers: 1, 2 en 10.

1. 1=vaatvlies, 2=netvlies, 10=hoornvlies
2. 1=hoornvlies, 2=vaatvlies, 10=netvlies
3. 1=netvlies, 2=vaatvlies, 10=hoornvlies
4. 1= vaatvlies, 2=hoornvlies. 10=netvlies

Benoem de nummers: 7, 8 en 9

1. 7=lens, 8=iris, 9=pupil
2. 7=pupil, 8=iris, 9=lens
3. 7=lens, 8= accomodatiespier, 9=pupil
4. 7=lens, 8= lensbandjes, 9=pupil

lens

iris

netvlies

zenuw

vaatvlies

Glasachtig lichaam

gele vlek

Het gehoorbereik is het gebied tussen de hoogste toon en de laagste toon die je kunt horen. Een hondenfluitje produceert een toon van 22000 Hz (=22k).

Bekijk afbeelding hiernaast en beantwoord de volgende vraag. Welke zoogdieren kunnen het hondenfluitje horen?

T2, 2p

1. mens, hond, vleermuis, olifant, walvis
2. mens, hond, vleermuis, walvis
3. hond, vleermuis, olifant walvis
4. hond, vleermuis, walvis

Bekijk de afbeelding van het gehoorbereik nog eens. 

Juist of onjuist

a. Een mens kan een olifant altijd horen.

b. Een walvis kan een mens altijd horen. 

I, 2p

1. a = juist b = juist
2. a = juist b = onjuist
3. a = onjuist b = juist
4. a = onjuist b = onjuist

Maak de zin af.

Teun rijdt met de auto door de Zwitserse bergen. Zijn oren gaan dicht zitten en hij hoort minder. Dit komt omdat ...

T2, 1p

1. de luchtdruk in de buis van Eustachius hoger wordt.
2. de luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies niet gelijk is.
3. de luchtdruk in de oorschelp hoger wordt.
4. de luchtdruk in de trommelholte kleiner wordt.

Op de kermis gaan Chayenne en Joost in de booster. Misselijk en een beetje duizelig komen ze even later weer op het plein. Hoe komt het dat ze duizelig geworden zijn? 

T2, 2p

1. Omdat de buis van Eustachius geen impulsen meer door kan geven naar de hersenen.
2. Omdat de hersenen de impulsen van het evenwichtsorgaan niet goed kunnen verwerken.
3. Omdat de hersenen de impulsen van de ogen niet goed kunnen verwerken.
4. Omdat het slakkenhuis gevoelig is voor de bewegingen van de kermisattractie.

Lees de tekst hiernaast en bekijk de afbeelding. 

In welke situatie is de stand van haar ooglenzen juist getekend?

T2, 1p

1. situatie 1
2. situatie 2

De pupilreflex zorgt voor verandering in de grootte van de pupillen. Trekken de lengtespieren of de kringspieren samen als Anouck naar buiten stapt? 

T2, 1p

1. lengtespieren
2. kringspieren