H22 - lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom 1F! 

Ga lekker zitten volgens de plattegrond. Leg het volgende vast op tafel:

• Kern + schrift
• laptop (+ oplader)
• etui 
• leesboek

Pak je leesboek en ga lekker lezen!

Goedemorgen klas 2C

Vandaag...

- stillezen

- Lezen hoofdstuk 1

Vandaag...

• Lezen in je leesboek
• Dagopening
  
• Terugblik theorie H21
• Theorie H22
  
• Opdrachten maken 

Leerdoel:

Ik kan het lijdend voorwerp in een zin herkennen en bepalen. 

Ik kan het meewerkend voorwerp in een zin herkennen en bepalen.

Huiswerk

Donderdag 16 november:

• H22: opdr. 1 t/m 5
  

Terugblik

Wat is de persoonsvorm in deze zin?

'In het voorjaar kochten de toeristen een bosje tulpen.'

1. In het voorjaar
2. kochten
3. de toeristen
4. een bosje tulpen

De woorden in grote letters vormen samen één compleet zinsdeel?

'Mijn vader bakt DE LEKKERSTE APPELTAARTEN van de wereld.'

1. Juist
2. Onjuist

'Vandaag maak ik eindelijk mijn presentatie af.'

In deze zin is 'maak' het werkwoordelijk gezegde.

1. Juist
2. Onjuist

Wat is het werkwoordelijk gezegde (wg) in de volgende zin:

Ondanks de tegenvaller zou je niet zo teleurgesteld moeten zijn.

Wat weet je nog van het lijdend voorwerp?

Lijdend voorwerp

Naast de persoonsvorm (pv), het onderwerp (ow) en het werkwoordelijk gezegde (wg) kan een zin een lijdend voorwerp (lv) bevatten.

   

LET OP: Niet in elke zin zit een lijdend voorwerp!

In het kort: Het lijdend voorwerp kun je vinden met de vraag:

• 'Wat/wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp?'  

Lijdend voorwerp

Hoe vind je het lijdend voorwerp?

1. Je zoekt de persoonsvorm.
2. Vervolgens zoek je het onderwerp (Wie/Wat + pv?)
3. Je noteert het werkwoordelijk gezegde

-> Stel de vraag: Wat/wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp?

Het antwoord op deze vraag is het lijdend voorwerp. 

Wat is het onderwerp?

gekeken.

Het onderwerp

We 

hebben

vanavond

een serie 

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

gekeken.

Het werkwoordelijk gezegde

We 

hebben

vanavond

een serie 

Wat is het lijdend voorwerp?

gekeken.

Het lijdend voorwerp

We 

hebben

vanavond

een serie 

Wat is het lijdend voorwerp?

altijd 

Het lijdend voorwerp

Waar

zet

jij 

jouw racefiets

neer?

Wat is het lijdend voorwerp in de volgende zin:

'Mijn moeder zit een skypegesprek te voeren met haar zus in Spanje.'

1. mijn moeder
2. een skypegesprek
3. met haar zus
4. met haar zus in Spanje

Lijdend voorwerp

KORTOM:

• Het lijdend voorwerp kun je vinden met de vraag: 'Wat/wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp?'

Let op: het lijdend voorwerp begint nooit met een voorzetsel (aan, achter, bij in, langs, met, naast, onder, op, over, voor enz.)

meewerkend voorwerp

Meewerkend voorwerp (mv)

> De broertjes gaven een klein cadeau aan hun moeder.

In sommige zinnen komt een meewerkend voorwerp voor. Het meewerkend voorwerp geeft aan dat het onderwerp iets aan iemand geeft of vertelt.

Een meewerkend voorwerp kan beginnen met aan of voor, maar dat hoeft niet altijd. Als het niet met 'aan' begint, moet je 'aan' ervoor kunnen zetten.

meewerkend voorwerp

Hoe vind je het meewerkend voorwerp?

1. Noteer eerst het onderwerp, werkwoordelijk gezegde en lijdend voorwerp.
   
2. Stel de vraag: Aan/Voor wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?

VB: Lina mocht haar buurvrouw een doosje chocolade geven.

ow: Lina

wg: mocht geven

lv: een doosje chocolade

mv: Aan wie mocht Lina een doosje chocolade geven? -> (aan) haar buurvrouw

mv is dus 'haar buurvrouw'

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

Staat de burgemeester in de stad snoep uit te delen aan de kinderen?

1. de burgemeester
2. in de stad
3. snoep
4. aan de kinderen

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

Vanmorgen legde de geschiedenisleraar de opdrachten nog eens aan zijn klas uit.

1. vanmorgen
2. de geschiedenisleraar
3. de opdrachten
4. aan zijn klas

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

Johannes de Jong heeft ons alweer zo'n superlange e-mail gestuurd.

1. Johannes de Jong
2. ons
3. alweer
4. zo'n superlange e-mail

Bevat de volgende zin een meewerkend voorwerp?

Waarom zou dit orkest zulke ouderwetse liedjes spelen?

1. Ja
2. Nee

Bevat de volgende zin een meewerkend voorwerp?

Vanwege m'n verjaardag gaf ik vandaag iedereen in de klas een traktatie.

1. Ja
2. Nee

Bevat de volgende zin een meewerkend voorwerp?

Ik ga in de toekomst ongetwijfeld een tijdje in een woonboot wonen.

1. Ja
2. Nee

meewerkend voorwerp

SAMENGEVAT

Als je het meewerkend voorwerp wil vinden, noteer je eerst: ow, wg en lv. Vervolgens stel je de vraag: Aan/Voor wie + wg + ow + lv?

Let op:

1. Niet elke zin bevat een meewerkend voorwerp.
   
2. Het is belangrijk om de juiste volgorde aan te houden bij het vinden van zinsdelen.

Aan de slag!

Maak de volgende opdrachten: 

• H22: opdr. 1, 2, 4

De eerste tien minuten werk je zelfstandig in stilte. Daarna mag je zachtjes overleggen met degene naast je.

Klaar? 

Kies uit: lezen in je leesboek, samenvatten 

Huiswerk

Donderdag 16 november:

• H22: opdr. 1, 2, 4