Les 3 - H3.1 - Een land met een groot aantal inwoners

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Programma

- Huiswerk voor deze les

- Kennen en kunnen

- Doornemen van deze les

- Huiswerk

Huiswerk voor deze les

- Maken t/m opdracht 6, hoofdstuk 1

- Leren H1 > geef antwoord op Kennen & Kunnen en maak een begrippenlijst

Wat is het verschil tussen een landlockedstaat en een archipelstaat?

Start hoofdstuk 3 

We slaan hoofdstuk 2 even over (dit hoofdstuk gaan we na hoofdstuk 3 behandelen).

3.1 Een land met een groot aantal inwoners

Kennen & Kunnen

• Je kunt rekenen met relatieve en absolute demografische gegevens
• Je kent 3 soorten leeftijdsgrafieken en kunt deze aflezen
• Je kent de betekenis van de volgende begrippen:

• Geboortecijfer
• Sterftecijfer
• Immigratie
• Emigratie
• Vergrijzing
• Vergroening
• Demografie

• Geboorteoverschot
• Sterfteoverschot
• Migratiesaldo
• Natuurlijke bevolkingsgroei
• Sociale bevolkingsgroei
• Absolute cijfers
• Relatieve cijfers

Hoeveel inwoners telt de wereld?

Hoeveel inwoners telt Indonesië?

1. 102 miljoen
2. 11 miljoen
3. 273 miljoen
4. 2 miljoen

273 miljoen

Demografie

Demografie is de wetenschap die zich bezig houdt met veranderingen in bevolkingsaantallen:

• Geboortecijfer
  
• Sterftecijfer
  
• Immigratie
  
• Emigratie
  
• Vergrijzing
  
• Vergroening

Wat is een leeftijdsgrafiek/bevolkingsdiagram

Piramide

- Brede onderkant, hoog geboortecijfer.

- Smalle bovenkant, levensverwachting is laag.

Deze piramidevorm zie je vooral in ontwikkelingslanden.

Granaat

- Bevolkingsgroepen onder en midden zijn ongeveer even groot.

- Laag geboortecijfer

Deze granaatvorm zie je vooral in de ontwikkelde landen. De bevolking groeit langzaam.

Ui of Urn

- Omvang van de jongste groepen is kleiner dan die van de middengroepen.

- geboortecijfer is laag (daalt)

Deze vorm zie je vooral bij rijke, ontwikkelde landen met een dalende bevolkingsgroei (of zelfs een bevolkingsafname).

Je ziet een bevolkingsdiagram van Indonesië uit 1984. Wat voor vorm is dit en wat zijn de kenmerken?

In 2019 heeft het diagram van Indonesië een granaatvorm.

De bevolking groeit langzaam

Met welk probleem krijgt NL in de nabije toekomst te maken?

Met welk probleem zou Indonesië op dit moment te maken kunnen hebben? 

De bevolking van een land kan op 2 manieren groeien of afnemen:

• Natuurlijke bevolkingsgroei: groei of krimp van een bevolking door geboorte en sterfte
  
• Sociale bevolkingsgroei: krimp of groei van de bevolking door emigratie en immigratie
  

het verlaten van een land om je elders te vestigen

is het zich vestigen in een ander land of gebied.

Bestudeer de volgende dia, hierna volgt een vraag.

Waar is de natuurlijke bevolkingsgroei het grootst?

1. Indonesië
2. Nederland

Rekenen met bevolkingscijfers

2 soorten cijfers:

• Absoluut: in aantallen
• Relatief: in percentages, promille of per 1000 inwoners

Geboorte- en sterftecijfer

• Geboortecijfer: het aantal geboortes (per 1000 inwoners)
• Sterftecijfer: het aantal sterfgevallen (per 1000 inwoners)

Geboorte- of sterftecijfer berekenen:

• Geboortes : aantal inwoners x 1000
• Sterfgevallen : aantal inwoners x 1000

Voorbeeld geboortecijfer berekenen:

Land 1

20.000.000 inwoners

740.000 geboortes

740.000  /  20.000.000 = (0,037) x 1000 = 37

Absoluut getal

Relatief getal

Voorbeeld sterftecijfer berekenen:

Land 1

20.000000 inwoners

560.000 sterfgevallen

560.000  /  20.000000 = (0,028) x 1000 = 28

Absoluut getal

Relatief getal

Natuurlijke bevolkingsgroei

Geboorteoverschot

• Er zijn meer mensen geboren dan gestorven

Sterfteoverschot

• Er zijn meer mensen gestorven dan geboren

De bevolkingsgroei kan stijgen of dalen

Natuurlijke bevolkingsgroei berekenen:

Natuurlijke bevolkingsgroei

• Aantal geboortes - aantal sterfgevallen

740.000 - 560.000 = 180.000

Is hier sprake van een geboorteoverschot of een sterfteoverschot?

Migratiesaldo

• Migratiesaldo: het verschil tussen het aantal mensen dat een land binnenkomt en het aantal mensen dat vertrekt.
  
• Is het positief dan is er sprake van een vestigingsoverschot, is het negatief dan is er sprake van een vertrekoverschot
  

Migratiesaldo

Migratiesaldo 

• Immigranten - emigranten

Land 1

16.000 emigranten

210.000 immigranten

210.000 - 16.000 = 50.000

Is hier sprake van een vestigingsoverschot of een vertrekoverschot?

Totale bevolkingsgroei

• Berekenen:

Natuurlijke bevolkingsgroei + migratiesaldo

Land 1

180.000 natuurlijke bevolkingsgroei

50.000 migratiesaldo

180.000 + 50.000 = 230.000

Neemt de bevolking in dit land toe of juist af?

Nu zelf

Maak opdracht 1 van Hoofdstuk 3 (10 minuten)

Kennen & Kunnen

• Je kunt rekenen met relatieve en absolute demografische gegevens
• Je kent 3 soorten leeftijdsgrafieken en kunt deze aflezen
• Je kent de betekenis van de volgende begrippen:

• Geboortecijfer
• Sterftecijfer
• Immigratie
• Emigratie
• Vergrijzing
• Vergroening
• Demografie

• Geboorteoverschot
• Sterfteoverschot
• Migratiesaldo
• Natuurlijke bevolkingsgroei
• Sociale bevolkingsgroei
• Absolute cijfers
• Relatieve cijfers

Huiswerk

- Lezen 3.1, iBooks

-Maken vraag 2 t/m 4 van Hoofdstuk 3 (opdrachtenboekje, zie moodle)

- Lezen 3.2, iBooks

(de atlaskaarten staan in Teams onder bestanden)