Spelling H5 Komma, dubbele punt, aanhalingstekens & puntkomma

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Spelling: Komma, dubbele punt, aanhalingstekens & puntkomma

Wat gaan we doen?

1. Terugblik

2. Belang van leestekens

3. Theorie Spelling paragraaf 2

4. Oefenen

5. Afsluiting en vooruitblik

Terugblik

• Toets van maandag
• Les gehad?
• Volgende proefwerk
• Verwachtingen

Belang van leestekens

https://www.youtube.com/watch?v=mMXCOfjavNw

Leestekens

Leestekens helpen bij het lezen van een tekst. Ik zal vandaag de belangrijkste regels behandelen.

punt, vraagteken, uitroepteken, komma, dubbele punt, aanhalingstekens, puntkomma.

Punt, uitroepteken, vraagteken

De bekendste leestekens zijn die aan het eind van de zin:

- de punt bij gewone zinnen.

- het vraagteken als er een letterlijke vraag wordt gesteld.

- het uitroepteken als er sprake is van een bevel of uitroep.

Komma

De komma gebruiken we:

- Voor en/of na een aanspreking

- Tussen de delen van een opsomming (behalve voor het laatste deel)

- Tussen twee persoonsvormen

- Voor en achter een bijstelling (Milan, de slimste jongen van de klas, heeft weer zijn huiswerk niet gemaakt.

- Tussen de delen van een samengestelde zin (vooral voor de voegwoorden)

Dubbele punt

De dubbele punt gebruiken we om:

- aan te geven dat er een opsomming volgt

- aan te geven dat er een verklaring/uitleg volgt

- aan te geven dat er een letterlijk citaat volgt

- aan te geven dat er een gedachte volgt

- Je heeft een citaat of directe reden aan:

"Gisteren," vertelde moeder, "vielen de mussen van het dak."

Hij vroeg: "Hoe zit dat?"

"Hoe zit dat?", vroeg hij. 

Aanhalingstekens:

Aanhalingstekens

Je gebruikt aanhalingstekens:

• bij de directe rede/citaten (let op de plaats van de aanhalingstekens en de andere leestekens).

Je gebruikt geen aanhalingstekens 

• bij de indirecte rede en bij gedachten:  
• als je het woord zelf bedoelt en niet de betekenis:  

directe rede

De directe rede is de letterlijke weergave van wat er wordt gezegd. Dit staat tussen aanhalingstekens.

Voorbeeld:

De jongen schreeuwde: “Wacht op mij!”

indirecte rede

In dit geval wordt beschreven wat er wordt gezegd en worden geen aanhalingstekens gebruikt.

Voorbeeld:

De jongen schreeuwde dat ze op hem moesten wachten.

Aanhalingstekens

Aanhalingstekens gebruiken we om:

- aan te geven dat het woordbeeld bedoeld wordt; niet de betekenis (Hoe schrijf je 'onmiddellijk'?)

- aan te geven dat iets een letterlijk citaat is

- aan te geven dat het woord niet letterlijk (maar bijvoorbeeld spottend) wordt gebruikt. (Jullie doen weer 'uitstekend' mee met de les.)

Puntkomma

De puntkomma gebruiken we om:

- aan te geven dat twee zinnen sterker met elkaar samenhangen dan losse zinnen.

- de lange delen binnen een opsomming van elkaar te scheiden.