Braken en defecatie

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

M1W1

2

Braken en defecatie

braken en defecatie

LEERDOELEN...

• Je kent de oorzaken van braken
• Je kent de verschillende symptomen in de defecatie
• Je kent de verschillende pijnen met de symptomen 
• Je kan de 3 vormen van preventie toepassen in het onderwerp spijsvertering

braken of overgeven is een reflex beweging die tegengesteld is aan het normale slikmechanisme...

• braken komt door antiperistaltiek tot stand
• het strotklepje  is gesloten bij braken

braken

braken te verdelen in...

• rumineren (herkauwen) is het 'doelbewust' weer naar boven halen van eten en opnieuw te beginnen
• kan voorkomen bij verwarde mensen, bij dementie en mensen met een verstandelijke beperking

braken

• prikkeling van het maag- of darmkanaal, organen van de vertering
• infectie in het mdk of een andere acute infectie
• vergiftiging door overdosering, bijwerkingen van medicatie

oorzaken van braken

infectie

prikkeling mdk,

verteringsorganen

vergiftigingen

• hersenafwijkingen door breinschade, beroerte, hersentumor
• overprikkeling zintuigen
• een hartinfarct
• start zwangerschap
• psychische factoren, zoals angst, stress en heftige pijn

oorzaken van braken

hersenschade

hartinfarct

zwangerschap

psychisch

overprikkeling

het opbraken van de inhoud van de maag kan op verschillende manieren plaatsvinden...

observaties van het braken

a) bij projectielbraken (explosief braken) braakt iemand plotseling krachtig over enige afstand...

• breinschade (tumor, beroerte)
• afgesloten maagportier (pylorusstenose)

projectielbraken

b) bij retentiebraken braakt iemand hele etensresten uit, omdat het voedsel zich heeft opgehoopt in de maag (retentiemaag)

• een afsluiting van de dunne darm of maag

retentiebraken

zorgelijk is het als er bij het braaksel...

• bloed zit (bloeding in mdk)
• gal zit (gal- en leverfalen)
• feces zit (darmafsluiting of ileus)

aspecten van het braaksel

bij langdurig braken loopt men het risico...

• op uitdroging
• op verlies van mineralen
• op slokdarmschade
• aspireren (braaksel inademen) en daardoor longontsteking

gevolgen van het braken

braken gaat vaak spontaan over, maar bij langdurig braken kan men...

• extra vocht en mineralen via infuus geven
• medicijnen geven (antibraakmiddelen)

behandeling van braken

2

afwijkend ontlastingspatroon

• ontlasting (feces) is het eindproduct van de vertering
• het bestaat uit onverteerde voedselresten, bacteriën en afgeschilferde darmcellen
• de galkleurstof zorgen voor de typische bruine kleur
• 1x per dag - 1x per 5 dgn is normaal patroon

2.1

ontlasting en defecatiepatroon

• normale consistentie is worstig
• een grijswitte kleur (stopverfontasting) wijst op lever- of galfalen of verstopping in de galwegen

2.2

aspecten van de feces

• een groene kleur wijst op een ontsteking met (de gevaarlijke) Salmonella-bacterie

2.2

aspecten van de feces

melena, teerzwarte ontlasting die ontstaat na een bloeding in het bovenste gedeelte van het

maagdarmkanaal...

• het bloed is verteerd
• komt door maag- of duodenum bloeding
• geur is intens

2.3

melena

bloed bij de ontlasting kan op twee manieren...

• helderrood bloed vermengd met de ontlasting (bloeding in het ileum of opstijgend deel)
• helderrood bloed op de ontlasting (bloeding rectum)

2.4

bloed bij de ontlasting

steatorroe is vettige ontlasting...

• doordat de darmen het vet niet (kunnen) opnemen, malabsorptiesyndroom
• doordat de lever of galwegen niet goed zijn

2.5 steatorroe en het malabsorptiesyndroom

waterige ontlasting (diarree) komt door...

1 acuut

• buikgriep of andere enterale infectie
• gebruik van antibiotica

2.6

diarree

waterige ontlasting (diarree) komt door...

2 chronisch (maanden)

• chronische darminfectie
• extra darmzak die is gaan ontsteken (diverticulitis)
• darmkanker
• darmoperatie

2.6

diarree

bij een verstopping (obstipatie) is de ontlasting hard en droog...

• vezelarme voeding
• geen beweging
• darmziekten
• afwezige zenuwwerking

2.7

obstipatie

Pijn in het MDK

• Drukkende pijn; volgevoel> steen op de maag> kan maagziekten/stress/zwelling lever
• Hongerpijn; lege maag> na eten over> kan zweer 12vingdarm
• Borende pijn: van buik naar rug> opgetrokken houding> kan pancreatitis
• Stekende pijn; pijn op 1 plek> plaatselijk> stil liggen> buikvlies geïrriteerd
• Koliekpijn; heftige pijn aanvallen, misselijk,braken, niet stil zitten ; kan galstenen- nierstenen

Opdracht Preventie