BSR 2t Lezen herhaling periode 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

2T - leestaak 1

In deze leestaak herhaal je de leerstof van Lezen periode 1. Je leest eerst de theorie en de hele tekst. Bij de vragen kun je steeds de alinea's zien die van belang zijn voor de vragen.

Lesdoelen

Het stappenplan lezen

Als je een tekst leest voor een proefwerk of SO, volg je een aantal stappen. Bedenk voordat je leest waarom je de tekst leest. Bepaal dan welke stappen uit het stappenplan nodig zijn.

Stap 1: Oriënterend lezen

Het doel van oriënterend lezen is het onderwerp van de tekst vinden.

1. Lees de titel, de tussenkopjes en bekijk de afbeeldingen (als die er zijn).

2. Lees de eerste (of eerste twee) alinea's.

3. Geef in een paaar woorden antwoord op de vraag: waarover gaat deze tekst?

Het doel van globaal lezen is om deelonderwerpen te vinden. 

4. Lees van elke alinea de eerste en laatste zin. 

5. Markeer met strepen in de linker kantlijn welke alinea's inleiding en slot zijn.

6. Markeer welke alinea's van het middenstuk bij elkaar horen. Welke alinea's gaan over hetzelfde onderwerp?

Stap 2: Globaal lezen

Stap 3: Precies lezen

Het doel van precies lezen is weten
waar de tekst over gaat.

7. Lees de tekst helemaal.

8. Onderstreep woorden die je niet kent. 

9. Markeer de kernzin van elke alinea.

10. Noteer van elke alinea in een paar woorden het deelonderwerp in de kantlijn.

11. Noteer het tekstdoel.

12. Noteer de tekstsoort.

13. Onderstreep de hoofdgedachte van de tekst of schrijf die in je eigen woorden op. De hoofdgedachte is één zin waarin duidelijk wordt wat het belangrijkste is wat je over het onderwerp van de tekst te weten bent gekomen. 

Stap 4: Afronden

Tekst lezen

Op de volgende slide vind je de hele tekst. Je kunt op beide tekstdelen klikken om in te zoomen. Je hebt de hele tekst alleen nodig om oriënterend te lezen. Bij de vragen die dieper op de tekst ingaan, zul je alleen de alinea's zien die je nodig hebt.

Op deze website vind je een overzicht van de verschillende leesstrategieën.

Je kunt de tekst groter maken door op de tekst te klikken. 

Je kunt ook een screenshot maken van de tekst.

Wellicht verheldert dit filmpje het begrip 'method acting'.

Je hebt de tekst op de vorige slide bekeken.
Wat is het onderwerp van de tekst, denk je?

Precies lezen

Lees alinea 1 tot en met 6 precies.

Je vindt deze alinea's ook steeds bij de vragen als afbeelding waar je op kunt klikken om in te zoomen.

Wat is het tekstdoel van deze tekst?

1. activeren
2. informeren
3. overtuigen
4. amuseren

In de inleiding geeft de schrijver een omschrijving van 'method acting'. In welke zin doet hij dit?

1. "Kilo's aankomen, bokslessen volgen, nachten niet slapen..."
2. "Volgens sommige acteurs kun je een rol in een film pas goed spelen als je in de huid kruipt van je personage."
3. "Het betekent dat een acteur alle kenmerken, trekjes en gewoonten overneemt van het personage dat hij speelt."
4. "Zo wordt hij één met zijn personage."

De actrice in alinea 2 kwam dertig kilo aan. Wat was hiervan de oorzaak?

1. Ze at een paar maanden achter elkaar pizza's.
2. Ze dronk een paar maanden achter elkaar milkshakes.
3. Ze at een paar maanden achter elkaar hamburgers.
4. Ze at een paar maanden achter elkaar hamburgers en milkshakes.

Wat is de kernzin van alinea 4?

1. Zin 1: "Om een rol ... knie te krijgen."
2. Zin 2: "Dat is het ... van method acting."
3. Zin 3: "Een acteur die ... door de mand."
4. Zin 5: "Zo zijn er ... op hun rol."

Je ziet boven alinea 4 drie puntjes (...) in plaats van een tussenkopje staan. Bedenk zelf een passend tussenkopje voor alinea 4.

Welke drie onderdelen van method acting worden er in de tekst beschreven.

1. je uiterlijk veranderen
2. vaardigheden aanleren
3. één worden met je personage
4. maandenlang in de wildernis leven

Koppel het juiste voorbeeld aan een onderdeel van 'method acting'.

je uiterlijk veranderen

vaardigheden aanleren

één worden met je personage

30 kilo aankomen

boksles nemen

in de wildernis leven

in de rolstoel blijven zitten

20 kilo afvallen

muziekinstrument leren spelen

een paar dagen in de gevangenis zitten

Verwijswoorden

Waarnaar verwijzen de woorden. (In de tekst zijn het de onderstreepte, rode woorden.)

hij (al.1)

het (al.1)

Dit (al.5)

hem (al.5)

ze (al. 5)

de acteur

een acteur

zijn collega's

method acting

zij worden één met hun personage

Tekstverbanden en signaalwoorden

In een goede tekst hangen woorden, zinnen en alinea's met elkaar samen. Ze hebben een verband. Door te letten op verbanden in een tekst, kun je de tekst beter begrijpen.

Verbanden
tussen zinnen

• Een duidelijke tekst bestaat uit zinnen die met elkaar verbonden zijn. Je kunt tekstverbanden herkennen door middel van signaalwoorden. 

Tekstverbanden en signaalwoorden

In teksten staan vaak woorden als later, terwijl, ten eerste, ook, maar, toch. Dat soort woorden noemen we signaalwoorden. Ze geven aan op welke manier woorden, zinnen en alinea’s in een tekst met elkaar te maken hebben. Zo’n samenhang heet het tekstverband. Je kunt een tekst beter begrijpen als je let op tekstverbanden. Je leert nu vier soorten verbanden.

Tekstverbanden en signaalwoorden

Tegenstellend verband	maar, toch, hoewel, echter, daarentegen, tegenover.
Chronologisch verband	eerst, daarna, vroeger, later, nu.
Opsommend verband	bovendien, daarnaast, vervolgens, en, ten eerste, ten tweede, ook
Toelichtend verband	als, bijvoorbeeld, zoals, denk maar aan

Een tegenstellend verband geeft aan dat zaken worden genoemd die elkaars tegenovergestelde zijn.

Als gebeurtenissen volgens een bepaalde tijdsvolgorde gebeuren of moeten gebeuren, heb je te maken met het chronologisch verband.

Als een aantal zaken die bij elkaar horen na elkaar worden genoemd, dan noem je dat een opsommend verband.

Bij een toelichtend (ook wel voorbeeldgevend) verband wordt extra informatie (een uitleg of een voorbeeld) gegeven over een onderwerp.

Precies lezen

Lees alinea 7 tot en met 10 precies.

Je vindt deze alinea's ook steeds bij de vragen als afbeelding waar je op kunt klikken om in te zoomen.

In alinea 8 staat een tegenstelling. Aan welk signaalwoord kun je deze tegenstelling herkennen?

1. of
2. toch
3. als

Wat zijn de twee onderdelen van de tegenstelling in alinea 8?

1. Er zijn veel method actors die een Oscar of een andere belangrijke prijs hebben gewonnen.
2. 'Als ik hartverscheurend moet huilen, hou ik wel een mentholstick onder mijn ogen.'
3. Er zijn acteurs die method acting een beetje overdreven vinden.
4. 'Het maakt niet uit hoe de tranen komen. Als ze je maar geloven."

Als ze je maar geloven (al.8). Wie worden in deze zin bedoeld met ze?

1. de acteurs
2. de collega's
3. de regisseurs
4. de toeschouwers, mensen die de film zien

Wat is de kernzin van alinea 9?

1. Zin 1: 'De tegenstelling ... film spelen.'
2. Zin 2: 'Een van ... instorten staat.'
3. Zin 6: 'Hoe krijg ...zijn collega.'
4. Zin 7: 'Deze antwoordde: ... te acteren.'

In alinea 9 staat een opsomming. Uit hoeveel delen bestaat deze opsomming?

1. twee
2. drie
3. vier
4. vijf

Welke (3) signaalwoorden gebruikt de schrijver voor deze opsomming?

1. ook
2. bovendien
3. echter
4. verder

Onbekende woorden

Als je in een tekst een onbekend woord tegenkomt, kijk dan eerst of je de betekenis van dat woord uit de tekst kunt halen. Je hebt vorig jaar geleerd dat dit op drie manieren kan: een synoniem zoeken, een omschrijving zoeken, een voorbeeld of een tegenstelling zoeken. Je leert er nu een woordraadstrategie bij. 

woordraadstrategie 1

Sommige woorden hebben ongeveer dezelfde betekenis. Deze woorden noem je synoniemen. Trottoir is een synoniem van stoep. Wagen is een synoniem van auto.

Vaak staan synoniemen van elkaar in dezelfde zin. Zo niet, lees dan ook de zin voor het moeilijke woord of de zin erna. Bij een synoniem gaat het om één woord dat dezelfde betekenis heeft als het het onbekende woord.

Een synoniem zoeken

woordraadstrategie 2

Een omschrijving is een uitleg van een onbekend woord. Bij een omschrijving worden meer woorden gebruikt dan bij een synoniem.

Omschrijving staan vaak:

• (tussen haakjes)
• tussen komma's,
• in dezelfde zin of in de zin ervoor of erna

Een omschrijving

zoeken

woordraadstrategie 3

Er komt vaak een voorbeeld na woorden als: zoals, bijvoorbeeld, een voorbeeld van... 

• In het ziekenhuis werken veel specialiteiten, zoals een oogarts en en een chirurg

Voorbeelden kunnen ook na een dubbele punt of tussen haakjes of komma's staan.

• Tijdens biologie hadden we het over het gebruik van onze zintuigen: zien, horen, proeven, voelen, ruiken.

Een voorbeeld zoeken

Een woorddeel zoeken

Je kunt ook op zoek gaan naar een bekend deel van het woord. Bekende woorddelen vind je in samenstellingen, afleidingen en woorden met delen uit een andere taal.

woordraadstrategie 4

Woordenschat

Wat betekenen deze woorden?

de plek waar de film is opgenomen

iets wat heel moeilijk en zwaar is

acteur die samen met een andere acteur de hoofdrollen speelt

de persoon die een acteur moet spelen

rol

filmset

beproeving

tegenspeler

De schrijver gebruikt een paar keer het woord 'overtuigend'. Welk woord in alinea 9 betekent ongeveer hetzelfde? Antwoord op de volgende slide

De schrijver gebruikt een paar keer het woord 'overtuigend'. Welk woord in alinea 9 betekent ongeveer hetzelfde?

Is het een feit of een mening?

'Sommige acteurs hebben veel over voor hun vak.'

1. feit
2. mening

Is het een feit of een mening?

'Je kunt een rol pas goed spelen als je in de huid kruipt van he personage.'

1. feit
2. mening

Is het een feit of een mening?

'Het maakt niet uit hoe de tranen komen. Als ze je maar geloven.' (al.8)

1. feit
2. mening

In deze leestaak herhaal je de leerstof van Lezen periode 1. Je leest eerst de theorie en de hele tekst. Bij de vragen kun je steeds de alinea's zien die van belang zijn voor de vragen.

Lesdoelen

Neem deel onze LessonUp klas

Wat kun je hier vinden?

• LessonUps
• Video's
• Handige websites 

Klassencodes:

2ta: qjffs

2tb: sgmrx

2tc: dqymz