Energie

• Themagericht werken
• Buitengewoon secundair onderwijs

Energie

Waar denk je aan bij energie?

Zonder energie blijft alle stilstaan. De wind waait door energie, de rivier stroomt door energie, apparaten werken door energie en jij kan heel hard rennen door energie.

Energie...

... wordt gebruikt om dingen te laten werken, te veranderen.

... is bijna alles om ons heen.

... bestaat in heel veel vormen.

Energie is belangrijk!

Zonder energie werkt er niks!

Er wonen steeds meer mensen in steden, dus ook steeds meer nodig.

Hoe krijg je in het dagelijks leven
te maken met energie?

licht, beweging, warmte

Welke voordelen zijn er verbonden aan energie in ons dagelijks leven?

Heel wat taken/werken moeten niet meer met de hand gebeuren

eenvoudig verplaatsen

comfortabel werken, leren, wonen

bepaalde bronnen geraken nooit op, ze zijn er altijd

Welke nadelen zijn verbonden aan energie in ons dagelijks leven?

sommige brandstoffen geraken op

komen schadelijke stoffen vrij tijdens het verbranden van energie (kolen, aardgas...) (= broeikaseffect)

chemische energie,

elektrische energie,

stralingsenergie,

warmte-energie,

bewegingsenergie.

Quiz: energieverbruik

In de volgende quiz worden apparaten gegeven, duid aan waar de energie voor gebruikt wordt (meer antwoorden mogelijk):

vb. Wekkerradio --> licht, geluid

vb. Koffiezet --> warmte, licht

In wat wordt de energie omgezet in:
een radio

1. Beweging
2. Warmte
3. Licht
4. Geluid

geluid, licht

In wat wordt de energie omgezet in:
een lamp

1. Beweging
2. Warmte
3. Licht
4. Geluid

licht, warmte

In wat wordt de energie omgezet in:
een wasmachine

1. Beweging
2. Warmte
3. Licht
4. Geluid

beweging, warmte, licht, geluid

In wat wordt de energie omgezet in:
een strijkijzer

1. Beweging
2. Warmte
3. Licht
4. Geluid

licht, warmte

In wat wordt de energie omgezet in:
een oven

1. Beweging
2. Warmte
3. Licht
4. Geluid

warmte, licht, beweging, geluid

Energiebronnen

1. Fossiele brandstoffen

= versteende resten van dieren en planten.

=  kunnen opraken.

= zijn schadelijk voor het milieu.

Welke voorbeelden van fossiele brandstoffen ken jij?

Steenkool

Aardolie

Aardgas

2. Duurzame energie

= Hernieuwbare of  groene energie

= energie afkomstig van natuurlijke bronnen die constant worden aangevuld. 

Welke voorbeelden van duurzame
energie ken je?

Windenergie

Zonne-energie

Aardwarmte

Waterkracht

3. Nucleaire energie

= energie die vrijkomt bij nucleaire reacties.

= wordt vaak gebruikt in kerncentrales.

Ken je nog andere energiebronnen?
(Denk aan heel dagdagelijkse dingen)

Hout (vuur)

batterij

dynamo

Voedsel

Pellets

Heb jij al ooit gehoord van het broeikaseffect?

1. Ja, ik weet ook wat het is.
2. Ja, maar eigenlijk geen idee wat het is.
3. Nee, maar ik ben wel benieuwd.
4. Nee, het boeit me niks!

Broeikaseffect

Het broeikaseffect is een natuurlijk proces waarbij bepaalde gassen in de atmosfeer de warmte van de zon vasthouden. 

Dit zorgt ervoor dat de aarde warm genoeg is om te leven.

Natuurlijke vs versterkte broeikaseffect

Natuurlijk broeikaseffect	Versterkte broeikaseffect
= Belangrijk voor ons leven.	= veroorzaakt door de mens. = stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde.

Belangrijke gassen 

Koolstofdioxide (CO2): vrij bij de verbranding van fossiele brandstoffen zoals olie, gas en steenkool.

Methaan (CH4): Vrijgekomen bij landbouw en bij het ontbinden van organisch materiaal (=verrotten)

Stikstofoxiden (N2O): Veroorzaakt door landbouwgewassen en industrieel gebruik, maar ook door het verbranden van fossiele brandstoffen.

Hoe ziet er dat uit in cijfers?
Plaats ze in de volgorde van het meeste naar het minste:
1. Gebouwde omgeving, 2. transport 3. energiecentrales
4. Industrie 5. Uitstoot voedselsystemen

25 % => door energiecentrales die met behulp van fossiele brandstoffen energie produceren

24% => uitstoot uit ons voedelsysteem. (verbouwen landbouwproducten, houden van vee, ontbossing,

• 21%= industrie (vb. verwerken van afval, maken van staal, plastic, cement)

• 14% = transport

• 6% = gebouwde omgeving (koken, warm water maken..)

• 10 % = overig

Wat zijn gevolgen van het versterkte broeikaseffect?

Klimaatverandering: Veranderingen in weerpatronen, waaronder meer extreme weersomstandigheden (hittegolven, overstromingen, droogtes).

Zeespiegelstijging: Door het smelten van gletsjers en ijskappen stijgt de zeespiegel, wat invloed heeft op kustgebieden.

Impact op ecosystemen: Veranderingen in klimaten kunnen leiden tot het verlies van biodiversiteit en veranderingen in leefgebieden voor veel dieren en planten.

Wat kunnen we doen om de gevolgen van het versterkte broeikaseffect te verminderen?

Verminderen van energieverbruik: Aansporen om energiezuiniger te zijn, zoals het gebruiken van LED-verlichting en energiezuinige apparaten.

Duurzaam vervoer: Aanmoedigen van fietsen, wandelen of het gebruik van openbaar vervoer in plaats van auto’s.

Beperken van afval: Recycling en het verminderen van plastic gebruik kunnen helpen om de uitstoot van broeikasgassen te verlagen.

Kennis verspreiden: Leerlingen kunnen vrienden en familie informeren over het broeikaseffect en het belang van milieuvriendelijke keuzes.

Bomen planten

--> CO2 verlagen

zakjes mee nr de winkel nemen = plastiek verminderen

Energieverspilling

= Wanneer energie wordt geproduceerd, maar niet (nuttig) wordt gebruikt.

= Negatief effect op milieu en financieel vlak

Kan jij voorbeelden geven van energieverspilling?
(Tip: zit in heel kleine dingen)

Licht laten branden

verwarming opzetten als je niet thuis bent

kerstboom heel de dag laten branden

lege frigo

afwasmachine maar halfvol opzetten

voedsel weggooien

onnuttig transport

Stand-by apparaten

Oudere apparaten

Ongeïsoleerde woningen

Teveel water verwarmen

Overmatig gebruik van de droger 

Vergeten apparaten in de oplader: 

Tips om energie te besparen

• Zet apparaten uit wanneer ze niet worden gebruikt.
  
• Gebruik energiezuinige apparaten en lampen (= hoog energielabel).
•  Verwarm of koel efficiënt.
• Gebruik timer en sensoren.
• Was op lagere temperaturen.
• Kook bewust: deksels op pannen 
• Regelmatig onderhoud van apparaten
• => Bewust leven: Wees je bewust van je energieverbruik en probeer energieverspillende gewoonten te verminderen, zoals het licht aan laten als je een kamer verlaat.

Watt is zuinig?

#quiztime!

Groen = Dit is energiezuiging!  

Oranje = ik twijfel.. 

Rood = Dit is totaal niet energiezuinig!

In huis staat de verwarming aan. Ik heb het veel te warm en doe mijn trui uit

1. Groen
2. Oranje
3. Rood

We verwarmen het huis van boven tot onder omdat ik de deuren steeds vergeet toe te doen.

1. Groen
2. Oranje
3. Rood

's Avonds sluiten we de gordijnen als de verwarming aanstaat.

1. Groen
2. Oranje
3. Rood

In de inkom van het appartement moet je steeds opnieuw het licht aanzetten, want na enkele minuten gaat het zelf weer uit.

1. Groen
2. Oranje
3. Rood

Ik kook twee eieren in 3 liter water.

1. Groen
2. Oranje
3. Rood

Cijfers op de teller

Elektrische apparaten gebruiken stroom.

Hoeveel energie een apparaat elk uur gebruikt, wordt aangegeven met de eenheid WATT.

Meestal staat er het volgende op apparaten:

kWh = kiloWatt/uur

Welke energieleveranciers ken jij?

Engie. Actief in. Wallonië, Vlaanderen, Brussel. ...

Luminus. Actief in. Wallonië, Vlaanderen. ...

TotalEnergies. Actief in. Wallonië, Vlaanderen, Brussel. ...

Eneco. Actief in. Wallonië, Vlaanderen. ...

Mega. Actief in. ...

Octa+ Actief in. ...

Energie.be. Actief in. ...

Elegant. Actief in.

De energiefactuur

De afrekeningsfactuur=  Rekent een bepaalde periode (van meestal 1 jaar) af en wordt opgesteld na je jaarlijkse meteropname. 

De voorschotfactuur= Deze maandelijkse voorschotbetaling helpt je afrekeningsfactuur zo dicht mogelijk bij nul te brengen.

De correctiefactuur= (een deel van) de factuur wordt teruggedraaid. Hiervoor krijg je eventueel een terugbetaling. 

1 = Persoonlijke gegevens

2= DATS 24 - gegevens

3= Algemene overzicht:

• periode factuur 

• Het te betalen bedrag voor gas 

• Het al gefactureerde voorschotbedrag.

4= Verbruiks-gegevens  per product

5= Meterstanden

6=Betalings-informatie

• Het openstaande bedrag

• De vervaldatum

• Het rekeningnummer van DATS 24

• De gestructureerde mededeling

7= Nieuwe voorschotbedrag

Klantnummer:

Voor welke periode is deze factuur?

Hoeveel moet hij betalen?

Hoeveel kWh heeft hij in totaal verbruikt?