K6 Determineren en indelen van organismen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Organismen indelen

Je leeft als je alle 7 levenskenmerken vertoont

1. Bewegen 
2. groeien
   
3. ademhalen
4. voeden (eten)
5. uitscheiden
6. reageren (waarnemen)
7. voortplanten

Levenskenmerk: DIe dingen waaraan je ziet dat iets levend is

https:

Soort

Als organismen kunnen voortplanten én als de nakomelingen kunnen voortplanten

De definitie bestaat dus uit 2 delen die allebei genoemd moeten worden!

Hybriden

Organismen kunnen wel voortplanten, maar de nakomelingen zijn onvruchtbaar!

zelfde soort

ander ras

Ordenen

Indelen van organismen op basis van kenmerken. 

• uiterlijke kenmerken
• celonderdelen 

Indelen in 4 rijken

Organismen worden verdeeld in 4 rijken. Je ziet het verschil door te kijken naar de bouw van de cel!

ieder organisme heeft:

cytoplasma

celmembraan

Schimmel

Bacterie

Plantaardige cel

Dierlijke cel

Plantencel

Dierlijke cel

schimmel

Bacterie

celwand 

celkern

(bladgroen) korrel

celmembraan

vacuole

Naamgeving

Geslachtsnaam - eerste deel met een Hoofdletter

Soortnaam - geeft de soort van het dier aan met een kleine letter

Determineren

Bepalen/opzoeken aan de hand van kenmerken welk organisme je hebt gevonden

Wanneer behoren organismen tot dezelfde soort

1. Als organismen kunnen voortplanten
2. Als organismen vruchtbare nakomelingen krijgen
3. Als organismen kunnen voortplanten én de nakomelingen zijn vruchtbaar
4. Als organismen voortplanten én de nakomelingen zijn niet vruchtbaar

Hoe noem je het bepalen van de naam van een organisme?

De geslachtsnaam schrijf je altijd met een hoofdletter

1. Juist
2. Onjuist

De soortnaam schrijf je altijd met een hoofdletter

1. Juist
2. Onjuist

Gewervelden hebben géén wervelkolom

1. Juist
2. Onjuist

Een vis zwemt in de kom. Over welk levenskenmerk gaat het hier?

De zebra ziet de cheetah. Welk levenskenmerk wordt hier genoemd

Een cheetah heeft een zebra gevangen en eet deze. Welk levenskenmerk wordt hier genoemd?

Determineren 

Wat is het en hoe doe je dat?

Het op naam brengen van een organisme.

Met een zoekkaart of een determinatietabel  

Determineren stap voor stap

Kijk eerst goed naar het organisme. Wat zie je? 

• Je begint bij start (of bij 1). Beantwoordt de vraag, maar kijk goed naar de kenmerken van het organisme!
• Kies het antwoord dat het beste past. Hieruit komt een vervolgvraag.
• Beantwoord deze ook.
• Ga hiermee door, tot er als antwoord een organisme komt

Determinatietabel meeuwen

Antwoord

Het is de grote mantelmeeuw.

Dit zijn de stappen: roze poten, zwarte vleugel, vleugelpunt wit, snavel geel met rode vlek

Welke meeuw is dit?

Welke stappen heb je gevolgd?

Determinatietabel

Stuifmeelkorrels

Welke stuifmeelkorrel is dit?

Antwoord

Het is de stuifmeelkorrel van de zonnebloem. Stappen:  1B, 2B, 3A, 5B, 6B

Uitleg:

Het is geen driehoekige vorm, ga verder naar 2

Het is geen peervorm, ga verder naar 3

Het is een bolvorm, ga verder naar 6

Het heeft stekels: zonnebloem

Boom determineren

Van welke boom is dit blad?

Antwoord

Eik. Stappen: 1A, 2B, 6B, 7B, 9A, 10B

Uitleg:

1: de plant heeft bladeren, ga verder naar 2

2: de bladeren zijn een geheel, ga verder naar 6

6: De bladeren staan verspreid, ga verder naar 7

7: de bladrand is niet gezaagd, ga verder naar 9

9: de bladrand is diep ingesneden, ga verder naar 10

10b: de toppen van de uitsteeksels zijn rond, het is een eik