BSR 07/03 2kb spelling §12

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Open je boek alvast op blz 240-241.

Log alvast in op LessonUp
(de code staat  linksonder in beeld).

§11 Voltooid deelwoord

§12 Werkwoordalarm

Voordat we beginnen:

WELKOM 2T

CURSUS 7

SPELLING

1. Een kwartiertje lezen.

2. Herhaling paragraaf 11.

3. Klassikale uitleg cursus 7
paragraaf 12.

4.  Opdrachten paragraaf 12.

5. Terugblikken en afronden.

Wat gaan we vandaag doen?

• Je kunt voltooid deelwoorden spellen, ook als ze bijvoeglijk gebruikt worden.
  
• Je kunt werkwoorden in tegenwoordige tijd en in voltooid deelwoord foutloos spellen, ook als ze hetzelfde klinken.

Lesdoelen

Het maken van aantekeningen kan helpen om de uitleg beter te onthouden. 

Aantekeningen
bij spelling

Sterke werkwoorden

Zwakke
werkwoorden

Sterke werkwoorden zijn sterk genoeg om in de verleden tijd van vorm te veranderen.

lopen - liepen

zoeken - zochten

gaan - gingen

Zwakke werkwoorden zijn niet sterk genoeg om in de verleden tijd van vorm te veranderen.

hopen - hoopten

maken - maakten

bestellen - bestelden

 Het voltooid deelwoord

Kenmerken voltooid deelwoord

• Een voltooid deelwoord begint bijna vaak met
    ge–, be-, ver-, ont-.
  

•  Een voltooid deelwoord eindigt op –en, –t of –d.
•  Bij een voltooid deelwoord hoort altijd een hulpwerkwoord.

        De meest voorkomende hulpwerkwoorden zijn : zijn,
        hebben  en worden.

•  het VD staat meestal achteraan in de zin.

VD van sterke werkwoorden

Het voltooid deelwoord van vrijwel alle sterke werkwoorden eindigt op -en of -n:

                 Ik heb heerlijk geslapen.

                 Wij hebben gisteren pasta gegeten.

                 Hij heeft het niet gedaan!

Bij het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden schrijf je wat je hoort. Hij heeft zijn band geplakt.

Dus:

Sterke werkwoord

voltooid deelwoord eindigt op -(e)n:

smelten - smolten: Het ijs is gesmolten.

Zwakke werkwoord

voltooid deelwoord eindigt op -t of -d :

maken - maakten: Zij hebben wat moois gemaakt.

Je kunt niet altijd horen of een voltooid deelwoord op een -t of een -d eindigt. Weet je niet of een voltooid deelwoord op een –t of –d eindigt? Gebruik dan:

• De verlengproef (langer maken).
• Of ’t ex kofschip.

Ik ben gisteren ... (verhuizen).

1. verhuist
2. verhuisd
3. verhuisdt

De gevangene is na een week eindelijk ... (ontsnappen)

1. ontsnapt
2. ontsnapd

Tijdens de wedstrijd heeft Joy zich ... (blesseren).

1. geblesseerd
2. geblesseert
3. geblesseerdt

§12 Werkwoordalarm

Werkwoorden kun je in drie werkwoordsvormen schrijven: de tegenwoordige tijd (tt), de verleden tijd (vt) en het voltooid deelwoord (vd). Bij sommige werkwoorden moet je extra goed opletten. De tegenwoordige tijd en het voltooid deelwoord klinken dan hetzelfde, maar je schrijft ze anders. Het is dus belangrijk dat je kunt bepalen of een werkwoord persoonsvorm tt of voltooid deelwoord is.

Tegenwoordige tijd

Voltooid deelwoord

Deze trui verkleurt nu al.

Sam verstuikt zijn enkel.

Micky verkleedt zich.

In de film gebeurt wel.

Jij belooft altijd van alles.

Deze trui is verkleurd.

Sam heeft zijn enkel verstuikt.

Micky heeft zich verkleed.

In de film is veel gebeurd.

Jij hebt alles beloofd.

Schema werkwoordspelling 

blz. 267-268.

Welk werkwoord is verkeerd gespeld?

Als je mij vermoord, zul je nooit weten wie je heeft verraden.

1. vermoord
2. verraden

Welk werkwoord is verkeerd gespeld?

Ik heb de indruk dat je mij niet de waarheid verteld.

1. heb
2. verteld

Welk woord klopt niet in onderstaande zin? Verbeter het woord ook.

Het duister verzameld de lichtgevende manen, wat de wereld in gevaar brengt.

Welk woord klopt niet in onderstaande zin? Verbeter het woord ook.

Ik ben ontvoert, maar ben ook weer ontsnapt.

Vul de juiste werkwoordsvorm in.

Elk jaar ... (worden) het aantal emoji ... (uitbreiden).

Vul de juiste werkwoordsvorm in.

Het aanbod van emoji wordt ... (bepalen) door een aantal grote techbedrijven.

Vul de juiste werkwoordsvorm in.

Sommige bestaande emoji worden ... (aanpassen), maar er worden ook nieuwe ... (ontwerpen).

Uitlegfilmpje!

Wat?	Cursus 7 Spelling §13: Mixopdrachten . In de online leeromgeving.
Hoe?	In stilte, op je iPad. Muziek mag.
Hulp	De theorie in deze LessonUp en de theorie in je boek.
Tijd	Vijftien minuten.
Waarom?	Om te oefenen met leestekens.
Klaar?	Oefen verder in de online trainer of maak een samenvatting van de groene blokjes theorie.

Huiswerk voor de volgende les

• Je kunt voltooid deelwoorden spellen, ook als ze bijvoeglijk gebruikt worden.
  
• Je kunt werkwoorden in tegenwoordige tijd en in voltooid deelwoord foutloos spellen, ook als ze hetzelfde klinken.

Lesdoelen

'Ik weet waaraan ik een voltooid deelwoord kan herkennen.'
0 = echt (nog) niet / 10 = absoluut wel

010

'Ik weet hoe ik een voltooid deelwoord moet spellen.'
0 = echt (nog) niet / 10 = absoluut wel

010

Welke vragen heb je nog?

Je hebt ... (beloven) dat je het geld zou ... (weggeven).

Neem deel onze LessonUp klas

Wat kun je hier vinden?

• LessonUps
• Video's
• Handige websites 

Klassencode:
2kb: JNDPO