13.6 politiek en overheidsbeleid

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

13.6 Politiek en overheidsbeleid

• Je kunt de drie visies van de ideologieën omschrijven.
• Je kunt overheidsinstrumenten om sociale ongelijkheid te bestrijden omschrijven.

• Je kunt de gevolgen van de ingezette instrumenten omschrijven.

Van welke visie is historicus Maarten van Rossem aanhanger (op basis van deze opmerking?)

1. Instrumentele visie
2. Ontwikkelingsvisie

Het is belangrijk dat besluiten die genomen worden in de Tweede Kamer overeenkomen met de mening van het volk, ongeacht of het volk bij de besluitvorming betrokken wordt.

1. Instrumentele visie
2. Ontwikkelingsvisie

Een politieke partij wil jongeren betrekken bij het maken van wetten. Dan voelt het voor jongeren als hun eigen besluit waardoor de anderen erop aan durven spreken als zij zich niet houden aan de wet.

1. Instrumentele visie
2. Ontwikkelingsvisie

13.6 Politiek en overheidsbeleid

• Je kunt de drie visies van de ideologieën omschrijven.
• Je kunt overheidsinstrumenten om sociale ongelijkheid te bestrijden omschrijven.

• Je kunt de gevolgen van de ingezette instrumenten omschrijven.

Het 

                                                      Model

Ideologieën en ongelijkheid

Socialisme en sociaaldemocratie

Liberalisme

Confessionalisme

De overheid heeft de taak om sociale ongelijkheid tegen te gaan. 

De overheid vertrouwt op de vrije markt en is  voor dereguleren, privatisering en denivellering.  

Gespreide verantwoordelijk-heid voor de overheid, bedrijven en het maatschappelijk middenveld.

Overheidsinstrumenten

De overheid heeft verschillende instrumenten om sociale ongelijkheid te beïnvloeden:

• Sociale zekerheidsbeleid (verzekeringen)
• Actief arbeidsmarktbeleid (omscholing)
• Inkomensverdelingbeleid (nivelleren)
• Onderwijsbeleid
• Wijkgericht achterstandsbeleid

Effecten van overheidsinstrumenten

• + Minder sociale ongelijkheid
• + Minder beloningsongelijkheid
• + Minder kansenongelijkheid tussen groepen
• - Hoge uitgaven voor de overheid: hoge belastingen kunnen zorgen voor een verslechterde concurrentiepositie en werkgelegenheid
• - Weinig prikkels om te werken
• - Minder doelmatige inzet van middelen

Een voorbeeld van wijkgericht achterstandsbeleid

Leg uit dat er voor de overheid sprake is van een dilemma: de belasting voor grote bedrijven verhogen is een manier om de sociale ongelijkheid te bestrijden, maar tegelijkertijd kan het ook zijn dat bedrijven besluiten om naar het buitenland te verhuizen. Dit is slecht voor de werkgelegenheid. 

Opdracht beleid inzetten

• Je leest over 3 situaties waarin iemand vertelt over de ongelijkheid die hij/ zij beleeft
• Jouw doel is om deze ongelijkheid tegen te gaan
• Kies welke middelen je inzet en wat je wil bereiken
• Ga vervolgens in op de gevolgen van jouw gekozen beleidsinstrumenten 

Tijdens de coronacrisis stelde het kabinet subsidies voor bedrijven in om te voorkomen dat er werkloosheid zou ontstaan.

1. Wijkgericht achterstandsbeleid
2. Onderwijsbeleid
3. Inkomensverdelings- beleid
4. Actief arbeidsmarktbeleid

In de wijk Vathorst werkt de gemeente Amersfoort samen met o.a. een lokale kerk om gezinnen in moeilijke omstandigheden te ondersteunen.

1. Onderwijsbeleid
2. Sociale zekerheidsbeleid
3. Inkomensverdelings-beleid
4. Wijkgericht achterstandsbeleid

Het belastingstelsel wordt hervormd. Er komen minder aftrekposten omdat vooral rijkere mensen daar gebruik van maken zodat ze minder belasting hoeven te betalen.

1. Onderwijsbeleid
2. Sociale zekerheidsstelsel
3. Inkomensverdelings-beleid
4. Actief arbeidsmarktbeleid

Een politieke partij pleit er voor dat in elke wijk ongeveer evenveel en even goede speeltuintjes komen.

1. Onderwijsbeleid
2. Wijkgericht achterstandsbeleid
3. Inkomensverdelings-beleid
4. Sociale zekerheidsbeleid

Sommige politici willen dat ook ZZP'ers meeverzekerd worden voor ziektekosten. Dan zijn ZZP'ers net zo goed beschermd tegen inkomstenverlies als mensen in loondienst.

1. Onderwijsbeleid
2. Sociale zekerheidsstelsel
3. Inkomensverdelings-beleid
4. Actief arbeidsmarktbeleid

Opdracht beleid inzetten

• Je leest over 3 situaties waarin iemand vertelt over de ongelijkheid die hij/ zij beleeft
• Jouw doel is om deze ongelijkheid tegen te gaan
• Kies welke middelen je inzet en wat je wil bereiken
• Ga vervolgens in op de gevolgen van jouw gekozen beleidsinstrumenten