impulsgeleiding, 13.3

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Impulsgeleiding

Paragraaf 13.3

Lesdoel(en) van vandaag

1. Je leert hoe de impulsgeleiding werkt door de celmembraan
2. Je leert hoe je een actiepotentiaal in een grafiek afleest

Benoem de onderdelen van een neuron

1: Rustfase

2: Depolarisatie

3: Repolarisatie

4: Hyperpolarisatie

5: Rustfase

Impulsgeleiding

Membraanpotentiaal

1: Rustfase  (blz 173, bron 12)

Membraanpotentiaal is -70mV

3 Na+ naar buiten // 2K+ naar binnen (BINAS 88D)

Drempelwaarde

Maak rustig opdracht 2 (blz 177)

Absoluut refractaire periode 

Ongevoeligheid voor nieuwe prikkels

Relatief refractaire periode

Extra sterke prikkel zorgt voor een nieuw impuls

Absoluut

Relatief

Maak opdrachten 13.3

  3, 4 en 5

Impulsgeleiding 13.3

 deel 2

Lesdoel(en) van vandaag

• Je leert hoe de impulsgeleiding door de axon gaat
• Je leert hoe een impulsoverdracht gaat

Wat is de juiste volgorde van een actiepotentiaal

1. rustpotentiaal-repolarisatie-depolarisatie- relatief refractaire periode-hyperpolarisatie-
2. repolarisatie-hyperpolarisatie-depolarisatie- relatief refractaire periode-rustpotentiaal
3. rustpotentiaal-depolarisatie-hyperpolarisatie - relatief refractaire periode-repolarisatie-
4. depolarisatie-repolarisatie-hyperpolarisatie- relatief refractaire periode-rustpotentiaal

Actiepotentiaal

via de axon

Depolarisatie op één plek is een prikkel voor het volgende membraanstuk: Alles of niets principe!

 

Hoe sterk de prikkel is maakt niet uit

In het tweede deel van de actiepotentiaal volgt een refractaire periode waarin geen nieuwe actiepotentiaal mogelijk is op die plaats van het membraan.

Wat is een van de oorzaken voor dit oponthoudt?

1. Het duurt enige tijd voordat de energie voor een actiepotentiaal geleverd kan worden
2. Het duurt enige tijd voordat de natrium-kaliumpomp kan gaan werken
3. Het duurt enige tijd voordat de Kaliumpoorten weer open kunnen
4. Het duurt enige tijd voordat de Natriumpoorten weer open kunnen

Door welke fase van de actiepotentiaal kan een impuls slechts in 1 richting verlopen?

1. repolarisatie
2. hyperpolarisatie
3. refractaire periode

Maak opdrachten 13.3

1, 6 en 7

Uitleg 13.4 

Impulsoverdracht tussen neuronen

BINAS 88G

Pre-synaps

Neurotransmitters vrijlaten

Synapsspleet

Postsynaps

Bevat receptoren voor neurotransmitters

Na+ ionpoortje

Neurotransmitters veranderen de doorlaatbaarheid van postsynaptisch membraan (BINAS 88I)

Stimulerende neurotransmitters (Na+)

Acetylcholine (in het boek)

Inhibirende neurotranmitters (K+)

GABA/Serotonine (in het boek)

Na+ influx 

(Depolarisatie)

Exciterende postsynaptische potentiaal (EPSP)

K+ influx (hyperpolarysatie)

Inhibirende postsynaptische potentiaal (IPSP)

Na+ ionpoortje

Na+ ionpoortje

1. Neurotransmitter wordt afgebroken door specifiek enzym 

 (binnen 1/1000 sec)

2. Ionpoortjes sluiten  

3. Restproduct gaat terug voor recycling

Veel synapsen zijn verbonden aan één neuron die zowel 

IPSP (inhibirend)          en EPSP (exciterend) neurotransmitters bevatten

Summatie: Optelsom van EPSP en IPSP 

Maak opdrachten

1 t/m 5 (blz 181)

QUIZ

Er ontstaat een actiepotentiaal in het axon van de zenuwcel als....

1. Er meer + dan - signalen aankomen op de dendrieten van de zenuwcel
2. Alle dendrieten van de zenuwcel een signaal doorgegeven krijgen d.m.v. neurotransmitters
3. De depolarisatie van het membraan op deze plek zo groot is dat de drempelwaarde overstegen wordt

Bij een actiepotentiaal
gaan...

1. Eerst Na-ionen naar buiten en daarna K-ionen naar binnen
2. Eerst Na-ionen naar binnen en daarna K-ionen naar buiten
3. Eerst K-ionen naar buiten en daarna Na-ionen naar binnen
4. Eerst K-ionen naar binnen en daarna Na-ionen naar buiten

De gehele actiepotentiaal
(2 t/m 5) duurt 4 ms.

Wat is dan de maximale impulsfrequentie?

1. 25 impulsen per seconde
2. 250 impulsen per seconde
3. 1500 impulsen per minuut
4. 4000 impulsen per seconde