COPD Slim leren

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

             COPD                            

Doelen

* kennis van COPD

* kennis van dyspneu  en wat je eraan kunt doen

* kennis over inhalatiemedicatie en vaardig in toedienen

* oefenen met klinisch redeneren

COPD

• 600.00 mensen met COPD
•  Vrouwen>mannen
• Laagopgeleid>hoogopgeleid
• Wereldwijd doodsoorzaak nr.3
• Emfyseem> chr.bronchitits
• 752 miljoen euro zorgkosten
• sterfte door COPD: Ned 6e plaats Europa
• tot 2040 stijging 31%

OPDRACHT

Niet medicamenteuze behandeling COPD

• Stoppen met roken
• Beweging
• Voeding
•  Sputumevacuatie

DYSPNEU

Wat is dyspneu?

             Dyspneu is wat de cliënt zegt dat het is.

             Lastig te bestrijden-> verborgen symptoom

             Klein percentage gelinkt met zuurstoftekort

             Beweging borstkas moeizamer (longen vol lucht)

Behandeling dyspneu

• Optimaliseer behandeling met medicatie
• Inhalatietechniek
• Therapietrouw
• Aandacht voor angst/somberheid
•  Symptoommanagment
• (Longaanvalsactieplan)

Medicatie          

Hoeveel % van gebruikers denkt goed te inhaleren?

Hoeveel % maakt minimaal 1 fout?

Schrijf beide percentages + je naam op een geeltje

Welke toedieningsvorm van inhalatiemedicatie is het meest effectief?

1. Vernevelen
2. Voorzetkamer met mondneusmasker
3. Poederinhalator
4. Geen verschil

Hoeveel tijd moet er tussen de verschillende inhalers zitten?

1. 5 minuten
2. 1-2 minuten
3. 10 minuten
4. geen

Bij inhaleren is het belangrijk dat...

1. je eerst diep uitademt
2. je je adem 10 tellen vast kunt houden
3. je zo hard mogelijk kunt inademen
4. alle 3 de antwoorden zijn juist

Als ik een inhaler niet ken, waar haal ik dan mijn informatie vandaan?

1. Ik vraag het de client, die is er mee bekend
2. ik zoek het op
3. ik vraag het aan mijn collega
4. ik vraag het aan de arts

Hoeveel % van de mensen die inhalers gebruiken, maakt fouten?

1. 50%
2. 90%
3. 75%
4. 40%

Wat is de zwaarste inhaler om te gebruiken?

1. 
2. 
3. 
4. 

Wat is van belang bij álle inhalers?

1. Goed uitademen voor inhalatie
2. Rechtop zitten en kin omhoog
3. Mond spoelen na gebruik
4. Alle antwoorden zijn goed

Verschillende soorten inhalatiemedicatie

• Beta-2-sympaticomimetica (SABA, LABA)
• Anticholinergica (SAMA, LAMA)
• Inhalatiecorticosteroïden (ICS)

Verschillende inhalatoren

Droogpoederinhalator (DPI)

Softmist inhaler

Aerosol

Verneveling

Droogpoederinhalator(DPI)

Deeltjes zijn groot​

Weerstand verschilt per inhalator​

Adem 10 tellen vast kunnen houden​

Passen makkelijk in tas/zak​

Teller of losse capsules

Singledose of multidose

Softmist Inhaler

Nevel​

Lage weerstand​

Wel adem paar tellen vasthouden​

Geen voorzetkamer​

Teller

Multidose

Aerosol

Fijne deeltjes of zeer fijne deeltjes​

Lage weerstand​

Altijd met voorzetkamer!​

Wel of geen teller (evt losse teller)

Verneveling

Luchtwegverwijders​

Inhalatiecorticosteroiden​

Slijmoplossers​

Antibiotica​

NaCl (0.9% of hypertoon zout)

www.inhalatorgebruik.nl

Palliatie = verzachtend​

Genezing is niet meer mogelijk​

Is gericht op kwaliteit van leven

Niet verwarren met terminale fase!​

Terminale fase is laatste fase van het leven (< 3 maanden)​

Gericht op kwaliteit van sterven

Kan bij COPD lang duren

Markeren van de palliatieve fase

Advanced care planning

Symptoommanagement

Morfine

Multidisciplinair ​

Nooit: Uitbehandeld!​​

Symptoommanagement

• Dyspneu
• Hoesten
• Angst
• Vermoeidheid
• Depressie 

FEV1% = percentage energie

Verdelen van energie

Afleiding/ontspanning

Evt. medicatie

Klinisch redeneren

Je valt in op een andere afdeling en treft Mw de Groot kortademig aan in haar stoel. Wat doe je?

Oriëntatie op de situatie

• Mw de Groot 88 jaar
• opname indicatie: palliatief COPD , FEV1 29%
• Relevante voorgeschiedenis: hartfalen, NSTEMI, AF
• medicatie: furosemide, nifedipine, acenocoumarol, foster, tiotropium respimat, salbutamol z.n., atorvastatine, esomeprazol, oramorph z.n.
• RR 135/78, pols 100 irr, AH 28, T 36,1, SpO2 89%
• gebruik hulpademhalingsspieren

Mogelijke problemen

• exacerbatie COPD
• pneumonie/luchtweginfectie
• pneumothorax
• hartfalen/decompensatie
• infarct
• corona
• episode van dyspneu door inspanning/stress..

Aanvullende observaties en onderzoek

• anamnese, verder uitvragen
• lichamelijk onderzoek, ausculteren
• gewicht bekend? vochtbalans?
• lab onderzoek
• ecg
• x-thorax
• coronatest 

Verpleegkundig beleid

• handventilator
• houding, ademoefeningen, PLB
• zo nodig medicatie
• SpO2 vervolgen, zo nodig zuurstof p.o. arts

Verloop monitoren

• Ademhalingsoefeningen en ventilator helpen
• extra medicatie werkt ook
• na 20 minuten is de dyspneu aanval voorbij

Evaluatie

• hoe heb je het aangepakt?
• hoe zou je het volgende keer anders doen?
• wat heb je over het hoofd gezien? 
• moeten er aanpassingen in zorgplan worden gedaan?
• andere disciplines inschakelen ter voorkoming in toekomst?

Winnaar