Thema 3: BS 1 - steeds kleinere groepen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkommm

Tassen van tafel

Laptop en schrift op tafel

Regels/Afspraken

• Telefoon in de kluis of tassen -> zie ik je telefoon -> 16:00 ophalen bij de receptie
  
• Niet eten in het lokaal, drinken mag wel (water) -> geen energydranken
  
• Respectvol met elkaar omgaan
  
• Niet schelden
  
• Er wordt niet gestoeid/gevochten
• We praten allemaal Nederlands
  
• Luisteren naar elkaar
  

Planning

• Leerdoelen
• BS 1: steeds kleinere groepen
• Leerdoelen checken
• Aan de slag
• Afsluiten

Leerdoelen

• Je kunt organismen indelen in hoofdgroepen en rijken. 
• Je kunt de celkenmerken noemen van dieren, planten, schimmels en bacteriën. 
• Je kunt de groepen noemen die ontstaan bij verdere indeling van een rijk

ordenen

Bij ordenen verdeel je een verzameling organismen in groepen met hetzelfde kenmerk. = een eigenschap waarmee je een organisme kan onderscheiden van andere organismen

Hoofdgroep en rijken

Biologen gebruiken de kenmerken van cellen om organismen te ordenen. Ook kijken ze naar de kenmerken van het DNA.

Organismen worden eerst in twee hoofdgroepen ingedeeld:

Prokaryoten en Eukaryoten

Hoofdgroepen en rijken

Pro - karyoot= voorafgaand celkern                              eu - karyoot = cel met celkern

Prokaryoten --> organismen met cellen zonder celkern

Eukaryoten --> organismen met cellen met celkern

Celkenmerken

• Celkern: prokaryoten hebben geen celkern, eukaryoten wel.
• Celwand: dieren hebben het niet.
• Bladgroenkorrels: alleen planten.

Eukaryoten

- Eencellig = organisme bestaat, maar uit 1 cel

 

- Meercellig = organisme bestaat uit 2 of meerdere cellen

Steeds kleinere groepen

Op basis van kenmerken worden steeds kleinere groepen gemaakt

Vertakkingsschema

De indeling van organismen in steeds kleinere groepen, kan je weergeven in een vertakkingsschema.

Voorbeeld:

stam

klasse

orde 

BS1: Steeds kleinere groepen

• Je kunt organismen indelen in hoofdgroepen en rijken. 
• Je kunt de celkenmerken noemen van dieren, planten, schimmels en bacteriën. 
• Je kunt de groepen noemen die ontstaan bij de verdere indeling van een rijk. 

• Je kunt organismen indelen in hoofdgroepen en rijken. 
• Je kunt de celkenmerken noemen van dieren, planten, schimmels en bacteriën. 
• Je kunt de groepen noemen die ontstaan bij de verdere indeling van een rijk. 

stof

leer

kunstof

hoge hak

lage hak

geen hak

veter

instapper

bruin

blauw

rood/roze

Ordening en evolutie

ordenen

Bij ordenen verdeel je een verzameling organismen in groepen met hetzelfde kenmerk. = een eigenschap waarmee je een organisme kan onderscheiden van andere organismen

Hoofdgroep en rijken

Biologen gebruiken de kenmerken van cellen om organismen te ordenen. Ook kijken ze naar de kenmerken van het DNA.

Organismen worden eerst in twee hoofdgroepen ingedeeld:

Prokaryoten en Eukaryoten

Hoofdgroepen en rijken

Pro - karyoot= voorafgaand celkern                              eu - karyoot = cel met celkern

Prokaryoten --> organismen met cellen zonder celkern

Eukaryoten --> organismen met cellen met celkern

Celkenmerken

• Celkern: prokaryoten hebben geen celkern, eukaryoten wel.
• Celwand: dieren hebben het niet.
• Bladgroenkorrels: alleen planten.

Eukaryoten

- Eencellig = organisme bestaat, maar uit 1 cel

 

- Meercellig = organisme bestaat uit 2 of meerdere cellen

Celkenmerken

	Celkern	Celwand	Celmembraan	bladgroenkorrels	Meercellig
Archea
Bacteriën
Planten
Dieren
Schimmels

Celkenmerken

	Celkern	Celwand	Celmembraan	bladgroenkorrels	Meercellig
Archea	Nee	Ja	Ja	Nee	Nee
Bacteriën	Nee	Ja	Ja	Nee	Nee
Planten	Ja	Ja	Ja	Ja	Ja
Dieren	Ja	Nee	Ja	Nee	Ja
Schimmels	Ja	Ja	Ja	Nee	Ja

Prokaryoot

Eukaryoot

Steeds kleinere groepen

Op basis van kenmerken worden steeds kleinere groepen gemaakt

Blz 175

Vertakkingsschema

De indeling van organismen in steeds kleinere groepen, kan je weergeven in een vertakkingsschema.

Voorbeeld:

stam

klasse

orde 

Wat is het verschil tussen een eukaryoot en een prokaryoot?

Welk rijk heeft cellen zonder celkern?

1. dieren
2. bacterien
3. schimmels
4. planten

Welk rijk heeft alle celkenmerken?
(celkern, celwand,bladgroenkorrels)

1. bacterien
2. schimmels
3. dieren
4. planten

Welk rijk heeft geen celwand?

1. bacterien
2. schimmels
3. dieren
4. planten

Wat is geen rijk bij het ordenen?

1. Bacterien
2. Dieren
3. Mensen
4. Schimmels

Welke celkenmerken hebben de rijken?

Bacteriën

Dieren

Planten

Schimmels

Heeft geen celkern. 

Wel een celwand.

Heeft geen celwand.

Wel een celkern. 

Heeft een celkern, celwand en bladgroenkorrels.

Heeft een celkern en celwand,

maar geen bladgroenkorrels.

Zelfstandig werken

wat	Opdracht 1 t/m 8 + test jezelf van BS 3.1 ONLINE
Hoe	Lees de tekst van 3.1 Steeds kleinere groepen
Hulp	1) boek 2) medeleerling 3 ) docent
Tijd	Eerst in stilte -> daarna rustig overleggen.
Klaar	Klaar? - Maak een samenvatting voor jezelf. - Maak een begrippenlijst voor jezelf.