3.1 - steeds kleinere groepen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1

Thema 3: Ordening

Basisstof 1:

Steeds kleinere groepen

vmbo-t/havo

Vandaag

• Wat weet je nog 
• Uitleg basisstof 1 
•  Werktijd 
• Leerdoelen nabespreken/afsluiting
• Huiswerk volgende week

Stukje herhaling 

Thema 1 en thema 2

Wat is een organisme?

Welk onderdeel in de cel stuurt alles aan?

1. Celwand
2. Celkern
3. Cytoplasma
4. Celmembraan

Schimmel is een organisme

1. Waar
2. Niet waar

Elke cel heeft een celwand

1. Waar
2. Niet waar

Noem een voorbeeld van een levenskenmerk.

Levenskenmerken

Levenskenmerken:

• Groei
• Ontwikkeling
• Reageren op prikkels
• Bewegen
• Stofwisseling
• Voeden
• Ademen
• Uitscheiden
• Voortplanting

Uitleg basisstof 1

Tipje: maak aantekeningen of highlight belangrijke begrippen in je boek!

Leerdoelen

• Je kunt organismen indelen in hoofdgroepen en rijken.
• Je kunt de celkenmerken noemen van dieren, planten, schimmels en bacteriën.
• Je kunt de groepen noemen die ontstaan bij de verdere indeling van een rijk.

Groepen maken

Organismen kunnen we in groepen verdelen, dit doen we aan de hand van kenmerken, dit zijn eigenschappen waarmee je organismen kunt onderscheiden. 

Hoofdgroepen

We kunnen organismen in twee hoofdgroepen verdelen: prokaryoten en eukaryoten. Prokaryoten zijn kleine eencellige organismen zonder celkern, eukaryoten zijn grote eencellige of meercellige organismen met een celkern. 

Rijken

De hoofdgroepen kunnen we verder verdelen in rijken. 

Prokaryoten verdelen we in twee rijken: Bacteriën en archaea. Eukaryoten kunnen we verdelen in vijf rijken: Chromista, protozoa, schimmels, planten en dieren.

Bij welke hoofdgroep horen mensen?

1. Prokaryoten
2. Eukaryoten

In welk rijk horen mensen volgens biologen?

1. Planten
2. Chromista
3. Dieren
4. Schimmels

Celkenmerken prokaryoten:

Bacteriën en archaea

Celkenmerken eukaryoten: chromista

Celkenmerken eukaryoten: Protozoa

Celkenmerken eukaryoten: schimmels

Celkenmerken eukaryoten: planten

celkenmerken eukaryoten: dieren

Welke hoofdgroep heeft celkernen?

1. Eukaryoten
2. Prokaryoten

Celkenmerken

• Celkern: De cellen van eukaryoten hebben een celkern. De cellen van prokaryoten niet. Bacteriën en archaea zijn organismen zonder celkern.

• Celwand: Dieren hebben geen celwand om hun cellen. De cellen van bacteriën, archaea, schimmels en planten hebben wel een celwand.

• Bladgroenkorrels: Veel cellen van planten hebben bladgroenkorrels in het cytoplasma. Bacteriën, archaea, schimmels en dieren hebben geen bladgroenkorrels.

Voorbeeld vertakkingsschema

Welke groep ontstaat er na de groep 'families'?

1. rijken
2. soorten
3. orden
4. geslachten

Leerdoelen check

Quizje in lesson-up

Welke organismen hebben geen celkern?

1. Eukaryoten
2. Prokaryoten

Welke groep komt er na de groep 'klassen'?

1. Soorten
2. Geslachten
3. Stammen
4. Orden

Welk rijk hoort niet bij de eukaryoten

1. Dieren
2. Planten
3. Archaea
4. Chromista

Schimmels hebben een celwand

1. waar
2. niet waar

Huiswerk

• maken alle opdrachten van 3.1
• 1 t/m 8