4.3 Woonplaats en werkplaats

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

4.3 de machtige kerk

Wat gebeurt er volgens Christenen na de dood?

1. Reïncarnatie in een ander wezen
2. Er is niets na de dood
3. De hemel of het vagevuur/hel
4. Daar is niets over bekend

Kerk en geloof

In de tijd van steden en staten besteedden stadsbewoners veel geld aan de bouw van grote kerken (afbeelding 13).

Op die manier lieten ze zien hoe rijk en gelovig ze waren. Mensen vonden het leven na de dood belangrijker dan het leven op aarde. Dit was een belangrijke christelijke waarde, iets wat mensen belangrijk vonden. De kerk leerde dat mensen die goed geleefd hadden na hun dood direct naar de hemel gingen. Maar de meeste mensen gingen pas naar de hemel nadat ze eerst in het vagevuur waren gestraft voor hun zonden. Mensen die erge zonden hadden begaan, zoals een moord, moesten eeuwig branden in de hel.

De kerk regelde heel precies het leven van mensen. Daardoor had de kerk veel macht. Geestelijken vertelden bijvoorbeeld in hun preken dat mensen door veel te bidden snel in de hemel konden komen.

Ook moesten mensen aan liefdadigheid (hulp aan de zwakkeren) doen, zoals zorgen voor zieken. Sommige mensen maakten een bedevaart, een reis om op een heilige plaats te bidden. Christenen aanbaden heiligen, gestorven personen die werden vereerd om hun goede daden, bijvoorbeeld Sint-Perpetua (zie 'Het verhaal van Perpetua, hoofdstuk 2.3) . Mensen geloofden namelijk dat ze een heilige in een gebed om hulp konden vragen, bijvoorbeeld bij een ziekte.

Wat deden de christenen niet?

1. Zorgen voor armen
2. Heiligen vereren
3. Dieren vereren
4. Bedevaart maken

De kerk had veel macht tijdens de Middeleeuwen

Juist

Onjuist

De kerk heeft tegenwoordig veel macht

Juist

Onjuist

De normen van de kerk

De kerk bepaalde ook wat normaal was. Mensen die met gedrag of ideeën afweken van de norm van de kerk hadden het moeilijk. Christenen die iets anders geloofden werden ketters genoemd. Zij konden voor straf levend worden verbrand op de brandstapel. Mannen en vrouwen die ervan werden verdacht dat ze kwaad aanrichtten met toverij en hulp van de duivel werden heksen genoemd. Ze zouden bijvoorbeeld hagel veroorzaken door een slang en een haan in een pot te koken.

Wat gebeurt hier?

In Europese steden werden van tijd tot tijd ook joden lastiggevallen, omdat ze afweken van de norm. Ze aten bijvoorbeeld geen varkensvlees en sloten hun winkels op zaterdag (sabbat) en niet op zondag, zoals christenen deden. Toen in Europa op verschillende plaatsen een verschrikkelijke pestepidemie uitbrak, kregen joden de schuld. Zij werden ervan verdacht de waterbronnen te hebben vergiftigd. Dat leidde in veel steden tot pogroms, uitbarstingen van geweld tegen joden (afbeelding 12).

Door het antisemitisme (jodenhaat) kregen joden een aparte positie in de samenleving. In veel steden moesten joden in aparte wijken wonen en mochten ze geen lid van een gilde worden.

Huiswerk

Alle opdrachten 4.3