De grooten oorlog bordboek

• WO
• Lager onderwijs

De Eerste Wereldoorlog

De Grooten Oorlog

Wat weet jij over W.O.I?

Bekijk van 7'10-14'05

Zie volgende pagina!

Waarom kan je Albert I “een koning van en voor het volk” noemen?

1. Hij kreeg een gewone opvoeding. Geen koninklijke!
2. Het volk had hem verkozen als koning.
3. Hij vocht mee met de soldaten en liet hen tijdens de oorlog niet alleen.

Hoe heette de vrouw van Albert I?

1. Liesbeth
2. Louise
3. Elisabeth
4. Astrid

Hoe stierf koning Albert I?

1. tijdens het fietsen
2. door een auto-ongeluk
3. tijdens de gevechten in de loopgraven
4. tijdens het bergbeklimmen

Bekijk het fragment:

20'40'' tot 22'53''

Waar ligt Marche-les-Dames?

Aanleiding

Moord op Oostenrijkse kroonprins 

De kroonprins van Oostenrijk-Hongarije bracht op 28 juni 1914 een bezoek aan de Bosnische stad Sarajevo. 

Daar wordt hij vermoord door de Bende van de Zwarte Hand.

0

Wij gaan winnen!

Overal in Europa is er veel enthousiasme om

te gaan vechten én vertrouwen om te winnen: 

met Kerst zijn we weer thuis zijn!

Deze oorlog is goed:

ein frischer fröhlicher Krieg

Bondgenootschappen

(tot 1917)

• Geallieerden: Frankrijk, Engeland, Rusland, Italië, Servië
  

• Centralen: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Turkse Rijk, Bulgarije

• Neutrale landen: Nederland, Spanje, Zwitserland, Noorwegen, Zweden

Von Schlieffenplan

• Duitsland was ingesloten tussen twee vijanden: Frankrijk en Rusland
• Om een tweefrontenoorlog te voorkomen wilden de Duitsers met dit plan eerst snel Frankrijk uitschakelen, om daarna Rusland te kunnen verslaan

Deel 1

Deel 2

de moord op de Oostenrijkse kroonprins in Servië

Oostenrijk

Servië

geallieerden

centralen

Duitsland

Frankrijk

Verenigd Koninkrijk

Turkije

Rusland

Hongarije

Oostenrijk

1917: V.S.

Frankrijk

Groot-Brittannië

Rusland

België

Duitsland

Hongarije

Bulgarije

Turkije

Duitsland

Verenigde Staten 

doen mee aan WOI (1917)

11 november 1918

het einde van WOI

Hoe België in de oorlog terecht kwam...

Bekijk tot 3'44''

6. Hoe raakte België bij de oorlog betrokken?

1. Er werd een moordaanslag gepleegd op de Oostenrijkse kroonprins Franz Ferdinand.
2. Koning Albert I wilde zich mengen in de strijd tussen de grootmachten.
3. Koning Albert I weigerde doorgang aan de Duitse troepen te verlenen om via België naar Frankrijk te trekken.

Gebruik je atlas!

Bekijk het filmpje

18'33'' tot 18'47''

0

Bekijk het filmpje over WOI!

Loopgraven 

• De wapens zijn zo krachtig geworden, dat vechten op een open veld zelfmoord zou zijn

• Loopgraven zorgen voor meer beschutting

• In totaal wordt er aan het Westfront 40.000km aan loopgraven aangelegd

Loopgraven 

• De loopgraven zijn gegraven in een zig-zag-vorm: hiermee voorkom je dat een inslag van een granaat (nog meer) slachtoffers kan maken

• Om aanvallen moeilijker te maken wordt gebruik gemaakt van mijoenen kilometers prikkeldraad

• Loopgraven worden uitgebreid met complete ondergrondse kamers

Loopgraven 

• Generaals geloven dat massale aanvallen vanuit de loopgraven effectief zijn. Dit is maar zelden het geval: soldaten worden kanonnenvoer
  

• Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland

Zandzakken waren gevuld met aarde en modder, en waren bedoeld om de soldaten te beschermen

In het begin van de oorlog waren de rantsoenen nog wel redelijk, maar naarmate de oorlog langer duurde, was er ook steeds minder (goed) eten.

Als de soldaten niet hoefden te vechten, speelden ze bijvoorbeeld met kaarten.

Behalve de vijand hadden de soldaten veel last van ongedierte, zoals ratten en vlooien. Sommige soldaten kwamen de tijd tussen de gevechten door met het doden van ratten.

Honden hielden de soldaten niet alleen gezelschap, ze bezorgden ook boodschappen tussen de verschillende loopgraven.

Soldaten konden vaak alleen maar overdag slapen, omdat 's nacht een goed moment was om de loopgraven van de vijanden te bespioneren. 

Met een periscoop konden de soldaten de vijand bekijken, zonder grote risico's te nemen. Een periscoop werkt met spiegels.

Er zijn duizenden brieven en dagboeken van soldaten uit de Eerste Wereldoorlog bewaard gebleven. Dit zijn tegenwoordig belangrijke en waardevolle bronnen.

Voor de veiligheid van de soldaten waren de loopgraven in zigzag-vorm.

Tussen de Noordzee en de Zwitserse grens (Westfront) wordt 40.000km aan loopgraven aangelegd.

Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland.

360˚ video van een loopgraaf

Tijdens de video kun je alle kanten opkijken! Probeer het maar eens uit!

Op wacht staan was één van de belangrijkste taken die je kon krijgen. Op het in slaap vallen tijdens de wacht stonden zeer zware straffen.

Behalve vechten en wacht houden, waren er nog genoeg andere vervelende klusjes in een loopgraaf, zoals zandzaken bijvullen, prikkeldraad repareren of het leegmaken van de latrines (wc's)

Vier jaar lang vanuit de loopgraven kijken naar 

hetzelfde stuk, kapotgeschoten, niemandsland...

Bekijk het filmpje

In de Eerste Wereldoorlog sneuvelen 5.000

soldaten 

Het hoge dodental is het gevolg van nieuwe 

Het leven in de loopgraven is een hel. Angstige soldaten die proberen te vluchten worden door hun eigen leiders

Hoe vaak wordt de Eerste Wereldoorlog in

Ieper herdacht?

Sleep je antwoord hier:

per maand

per dag

wapens

ziektes

teruggestuurd

gedood

elk jaar

elke maand

elke dag

Wanden met hout en zandzakjes

Winter: nat en koud

Zomer: ongedierte (ratten, luizen,...)

heel zwaar: geen/weinig slaap, doden rondom,...

Koning Albert I over de loopgraven

Kijk vanaf 14'20'' tot 16'07"

Nieuwe wapens

• Om de loopgravenoorlog te doorbreken worden uitvindingen gedaan die zorgen voor nieuwe wapens.

• Naast generaals bepalen ook steeds meer wetenschap en techniek het verloop van de oorlog.

• De Eerste Wereldoorlog wordt 'de oorlog van de uitvinders'

Gifgas

• Gif- of strijdgassen moesten ervoor zorgen dat de vijand, in paniek, de loopgraven zouden verlaten
• De meeste gasaanvallen waren door het gebruik van gasmaskers steeds minder dodelijk voor de soldaten, maar zorgde voor brandwonden, tijdelijke blindheid en angst

Filmpje

Luchtschepen

• Om het slagveld beter te kunnen observeren, gebruikte men luchtschepen om de ligging van de vijandelijke loopgraven te achterhalen.
• Behalve voor observatie werden Zeppelins (type Duitse luchtschepen) ook gebruikt voor bombardementen (op Antwerpen en Londen)

Vliegtuigen

• Om voor een echte doorbraak in de oorlog te zorgen, zijn de eerste vliegtuigen nog te primitief.
• Toch beleeft de wereld de eerste luchtgevechten en bombardementen.

Vlammenwerpers

• Net als gifgas moet de vlammenwerper voor paniek bij de vijand zorgen.
• Brandende benzine wordt, soms over afstanden van honderden meters, over het slagveld gespoten

Tanks

• Hoe kom je levend bij de loopgraven van de vijand? Bouw een rijdend stalen harnas om je heen!
• Omdat de ontwikkeling ervan zeer geheim was, gebruikten de Britten de term 'tank', van watertank. Zelfs de arbeiders geloofden dat ze mobiele watertanks maakten.

Duikboten

• Duikboten bestonden al sinds de 19e eeuw, maar in de Eerste Wereldoorlog werden ze voor het eerst (met name door Duitsland) massaal ingezet.
• De Duitsers probeerden met de Onbeperkte Duikbotenoorlog (1915/1917) alle schepen (oorlogs-, koopvaardij- en passagiersschepen) tot zinken te brengen

Gevolgen

• De nieuwe wapens en oorlogsvoering laten zichtbare en onzichtbare verwondingen achter

• Van de mannen met de kapotgeslagen gezichten...

• ...tot zware psychische klachten, vaak omschreven als Shellshock

In de Eerste Wereldoorlog werden veel 

nieuwe wapens uitgevonden. Sleep de naam van de wapens naar de juiste afbeelding.

mitrailleur

tank

vliegtuig

vlammenwerper

gifgas

duikboot

Filmpje

zeppelins

tanks

gifgas-gasmaskers

duikboten

vlammenwerpers

alle taken die voordien enkel mannen mochten uitvoeren:

arts, munitie maken, conducteur, brandweer,...

meevechten

vervoer van materiaal en munitie

vervoer gewonde soldaten

boodschappers

speuren naar explosieven

speuren naar gewonde soldaten

boodschappers

Einde van WOI

In 1917 verklaarde de VS de oorlog aan Duitsland.  Omdat er zoveel extra soldaten bijkomen krijgen de geallieerden weer moed. In oktober 1918 vragen de Duitsers daarom een staakt-het-vuren. 

Uiteindelijk ondertekent Duitsland op 11 november 1918 in het Franse Compiègne een wapenstilstand. Diezelfde dag nog, precies om 11 uur, stoppen de gevechten. 

De Eerste wereldoorlog

1. 1914-1917
2. 1914-1918
3. 1939-1945
4. 1940-1945

Deel 1

Deel 2

De straf

Op 16 juni 1945 werd de toren door onbekenden helemaal opgeblazen.

Met het puin van de eerste IJzertoren werd in 1949 de Paxpoort opgericht,

Koning Albert I over Diksmuide  

Bekijk van 35'05" tot 35'26"

De Menenpoort = Brits gedenkteken.

Namen van 54.896 Britse soldaten die tijdens de eerste wereldoorlog als vermist zijn opgegeven.

In Ieper wordt het elke dag om 20 uur gespeeld onder de Menenpoort door de leden van de Last Post Association, als eerbetoon aan hen die sneuvelden in de Eerste Wereldoorlog. Dit ritueel doet men al sinds 1928, met enige onderbreking tijdens de bezetting van Ieper door de Duitsers tussen mei 1940 en 6 september 1944.

Welke bloem staat symbool voor de gesneuvelde soldaten uit WOI?

1. de lelie
2. de klaproos
3. de narcis
4. de zonnebloem