Werken in Europa

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo, havo
• Leerjaar 1

Landschap, wonen en werken in Europa

Leerdoelen:

- Je weet wat nomaden zijn.

- Je weet wat cultuur- en natuurlandschap is.

- Je weet wat klimaat betekent en welke klimaten je kan vinden op aarde.

De tijd van Jagers en Boeren 

(13.000 V.Chr.- 3000 V.Chr.)

• Voor de komst van de landbouw leefde men als nomaden.
• Nomaden zijn mensen die rondtrekken en niet op één plek blijven. 

De ontdekking van landbouw 

nomaden trekken rond 

Merkten dat je graankorrels kunt planten en hierdoor nieuwe planten groeien

Waarom dan nog rondtrekken? 

Ontstaan landbouw 

12.000 jaar geleden in Irak

bij de rivieren Eufraat, , Tigris vanwege de vruchtbare grond. 

de mensen waren geen nomaden meer

overgang van jagers-verzamelaars naar boeren = 

landbouw revolutie 

Overzichtskaart

We zien het landschap

Gebergten

Rivieren

Landschap 

We hebben 2 soorten landschappen: 

1. Een natuurlandschap
2. Een cultuurlandschap 

Wat is het verschil? 

Even een kleine herhaling...

een landschap met
vooral natuurlijke
landschapselementen

De mens heeft vaak een grote invloed op het landschap. Hij cultiveert het landschap, hij past het landschap aan.

We maken dus een eerste grote indeling tussen natuurlandschappen en cultuurlandschappen.

Natuurlandschap 

= een landschap met vooral natuurlijke landschapselementen

Cultuurlandschap 

= een landschap met vooral menselijke landschapselementen

De indeling van de landschappen in Europa ziet er dus als volgt: 

  Natuurlandschappen:

• Kustlandschappen
  
• Berglandschappen
  
• Boslandschappen
  
• Toendralandschappen
  
• Moeraslandschappen
  

  Cultuurlandschappen:

• Landbouwlandschappen
• Industrielandschappen
• Toeristische landschappen
• Stedelijke landschappen

Half-natuurlijke landschappen

Cultuurlandschap

Natuurlandschap

Klimaten op aarde

1. Landschap met een tropisch regenwoudklimaat

2. Landschap met een savanne en steppeklimaat

3. Landschap met een woestijnklimaat

4. Landschap met een Middellandse Zeeklimaat

5. Landschappen met een zee en landklimaat

6. Landschap met een toendraklimaat

7. Landschap met een poolklimaat

Dit zijn de klimaten die je op aarde kan vinden. Een klimaat vertelt wat voor landschap en weer je er kan vinden. Dit bepaald wat je kan verbouwen met land- en akkerbouw.

Tropisch klimaat

Savanne klimaat

Woestijn klimaat

Gematigd klimaat

Land klimaat

Pool klimaat

Alle beroepen op heel de wereld, kun je indelen in groepen.

1. Landbouw

2. Industrie (fabrieken)

3. Diensten

Leerdoelen

• Je weet in welke sectoren er gewerkt kan worden.
• Je weet welke invloed werk op de welvaart van een land heeft.
• Je weet welke invloed werk op het woongebied van een land heeft.

Producten en diensten

• Elke dag komen we deze beroepsgroepen tegen.
• De kleding die je draagt,
• De spullen in de keuken die je gebruikt,
• De lessen die je krijgt, de kapper, je trainer, de supermarktmedewerkers:
• Ieder werkt in één van de beroepsgroepen.

Landbouw

(primaire sector)

Onder landbouw verstaan we verschillende dingen:

• Tuinbouw: voor de productie van groenten en fruit
• Akkerbouw: voor aardappelen, granen en maïs bijvoorbeeld
• Veeteelt: voor zuivelproducten en vleesproductie
• Bosbouw en visserij

Let op.

Niet al het eten komt rechtstreeks van het land.

Veel eten wordt verwerkt in fabrieken, we noemen die de voedingsmiddelenindustrie.

Ten koste van het klimaat...

De originele bevolking moet hun land verlaten voor landbouw. Daarnaast wordt veel landbouwgrond gemaakt door regenwouden weg te kappen. Dit zorgt ervoor dat ons klimaat veranderd en de temperatuur op aarde stijgt.

Industrie

(secundaire sector)

In de industrie worden producten gemaakt.

Denk aan kleding, computers, keukenspullen, maar ook auto's , bloempotten enzovoorts! 

Veel spullen die wij in Nederland kopen, zijn hier helemaal niet gemaakt.

Diensten

• Hieronder verstaan we iedereen die en dienst levert voor een ander:
• Commercieel = tertiaire sector
• Niet-commercieel = quartaire sector

Tertiaire sector

• Hieronder verstaan we iedereen die en dienst levert voor een ander met winstoogmerk

Denk aan:

Banken, verzekeraars, touringcarbedrijf, reisorganisatie, winkels, .... etc

Quartiare sector

• Hieronder verstaan we iedereen die en dienst levert voor een ander zonder winstoogmerk

Denk aan:  gezondheidszorg, brandweer, docenten, vrijwilligerswerk

Verschil tussen arm en rijk:

• In arme landen werken veel mensen in de landbouw: zij produceren vaak hun eigen voedsel. Dit noemen wij zelfvoorzienende landbouw. Boerenbedrijven in arme landen zijn dus vaak heel klein.

• In rijke landen kopen mensen hun voedsel vaak in de supermarkt of op de markt. Zij hoeven dus niet in de landbouw te werken. In rijke landen werken de meeste mensen in de dienstensector.
• In rijke landen zijn de boerenbedrijven juist heel erg groot. Zij zijn gericht op het verkopen van producten aan het buitenland (export).

Quiz!

Welke sector zie je?

Landgebruik voor bebouwing om te wonen

Naast natuurlandschap is er ook cultuurlandschap. Daarop wordt gewerkt en gewoond. De mens heeft veel ruimte nodig om te kunnen wonen. In veel landen is er een bevolkingsgroei.

Ruimte om te wonen

In Nederland woont het grootste gedeelte in de Randstad. Rijswijk ligt in de Randstad. De Randstad vind je in Noord- en Zuid-Holland. Hier zijn de dichtbevolkte steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Dit zie je op het plaatje waar veel rode vlekken bij elkaar liggen.

Waar wonen mensen met een migratieachtergrond?

Zij wonen vooral in de grote steden.

Nadat arbeidsmigranten Nederland hebben geholpen op te bouwen, zijn er veel gebleven. Zij hebben zich genesteld in de Randstad. Dit kwam omdat de meeste steden, zoals Rotterdam, vernield waren en de meeste hulp nodig hadden met opbouwen.

Duurzaam wonen

Door klimaatverandering en de hoge kosten willen veel mensen duurzaam gaan wonen. Ze isoleren hun huis of stappen van gas over naar elektrisch. Ook bij auto's is deze transitie begonnen. Er zijn nu ook plannen om toiletwater te vervangen voor regenwater om ervoor te zorgen dat het watertekort niet bereikt wordt.

Wonen

Waar gaat de meeste
 energie naartoe
    met wonen?

De meeste energieverbruik gaat naar het verwarmen van ons huis. Dit kost de meeste energie. Dit is ook een hevig verschil met de rest van ons verbruik. Daarnaast verbruiken we ook energie onder de douche, ventileren, licht, geluid, koken en wassen.

Wil jij hier blijven wonen?

Ja

Nee, maar wel in Nederland

Nee, ik wil naar het buitenland