Les 5: Werk en inkomen

1 / 38
next
Slide 1: Slide
MaatschappijleerMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

This lesson contains 38 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

Isara
1
10
15
9
3
4
17
11
2
19
18
7
20
5
14
16
8
6
12

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Slide

Les 5 - Werk en inkomen
H3 - Welzijnsdilemma

Slide 4 - Slide

Aan het eind van deze les:
  1.  ken je de definitie van een verzorgingsstaat.
  2. heb je kennis gemaakt met een aantal dilemma's in de verzorgingsstaat.
  3. heb je ten aanzien van deze dilemma's een eigen standpunt ingenomen
Na de les...: 

- ... kun je uitleggen welke functie werk heeft in de samenleving 
- ... kun je voorbeelden noemen van hoe werk is opgenomen in de grondwet 

Waar staan we?
- Het welzijnsdilemma
- Ontwikkelingen & verzorgingsstaat
- Functies van de verzorgingsstaat
- Verzorgingsstaat in de grondwet
- Waarom werken we? 
-Wat zegt de grondwet?
- Hoe zie je de verzorgingsstaat terug op je loonstrookje?

Slide 5 - Slide

Wat gaan we vandaag doen?
Opening (tel. tas (plattegrond) leerdoelen)
Mededelingen
Terugblik
Stil lezen 
Uitleg 
PO inzien/Zelfstandig werken (Nabespreken)
Afsluiting met check 

Slide 6 - Slide

Examendoel

De kandidaat kan voorbeelden van sociale rechten en plichten die inwoners van Nederland hebben, herleiden tot wetten en artikelen in de Grondwet.

Slide 7 - Slide

Terugblik: Verzorgingsstaat in de Grondwet 





- Klassieke grondrechten
- Sociale grondrechten 
- Rechten & plichten 

Slide 8 - Slide

Stil Lezen
timer
5:00
Stil lezen: p. 72 & 73

Slide 9 - Slide

2 redenen om (nu of later) te werken.

Slide 10 - Mind map

Artikel 20.1
  • Overheid probeert te zorgen dat iedereen genoeg geld heeft om van te leven 
  • Zorgen dat verschillen arm en rijk niet te groot worden: belasting

Slide 11 - Slide

Waarom werken we?
  • Materiële behoefte: inkomen.
  • Immateriële behoeften: opdoen van sociale contacten, verbeteren van status, erkenning.  

Werk vergroot de welvaart + welzijn van een samenleving. 

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Video

Arbeidsethos 
Het belang dat mensen aan werk hechten. 
  • Hoog arbeidsethos: positief over werk. 
  • Laag arbeidsethos: negatief, werk is iets vervelends (je kunt weinig van je leven genieten).

Slide 14 - Slide

Waar kies jij voor (in de toekomst)?
Ik werk om te leven
Ik leef om te werken

Slide 15 - Poll

Arbeidsmarkt
De plaats waar vraag naar arbeidskrachten en het aanbod van arbeidskrachten elkaar ontmoeten.

  • Aanbod: beroepsbevolking (iedereen die geheel of gedeeltelijk beschikbaar is voor werk).
  • Vraag: werkgelegenheid. Als de vraag groter is dan het aanbod heb je een "overspannen arbeidsmarkt", andersom heb je veel werkloosheid.

Slide 16 - Slide

De overheid stelt regels op om werknemers te beschermen. Waarom is dit nodig?

Slide 17 - Mind map

Artikel 19.1
  • De overheid probeert te zorgen voor genoeg werk voor iedereen die kan werken 

De overheid moet zorg dragen voor de welvaart en het welzijn van burgers. De overheid moet het dus ook mogelijk maken dat jij kunt gaan werken, zodat jij een gelukkige burger kunt worden: projecten

werken
Een ander woord voor werken is arbeid. Het is wat jij doet of moet doen tegen betaling (of een andere beloning).
welvaart
Welvaart vertelt of mensen voldoende geld hebben om hun belangrijkste behoeften te kunnen vervullen
welzijn
Met welzijn wordt bedoeld dat het lichamelijk, geestelijk en sociaal goed met een persoon gaat

Slide 18 - Slide

Artikel 19.2 
De overheid zorgt niet alleen voor burgers die niet werken maar ook voor burgers die wél werk hebben. Dit doet de overheid door wetten te maken die werknemers beschermen --> Rechten & plichten werknemers; bescherming tijdens werk; vrije dagen; staken; ontslagrecht

Twee voorbeelden van wetten die de werknemer moeten beschermen zijn:
de Arbowet (werkgevers moeten zorgen voor een gezonde en veilige werkplek) en het minimumloon (het loon dat je minimaal moet ontvangen).
werknemer
Een werknemer is een persoon die (op basis van een arbeidsovereenkomst) in een bedrijf werkzaam is.
Arbowet
In de Arbowet staan regels voor werkgevers en werknemers om de gezondheid en veiligheid van werknemers te beschermen. In de Arbowet zijn regels opgenomen waar werkgevers en werknemers zich aan moeten houden.
minimumloon
Het minimumloon is het laagste bedrag dat een werkgever wettelijk verplicht is aan een werknemer als loon (salaris) te betalen.

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

De overheid zorgt ook voor werkenden

Als werkgevers en werknemers afspraken maken over het werk dan moeten werkgevers zich hieraan houden. Werkgevers moeten zich ook aan de wetten houden die de overheid heeft gemaakt. 
Vaak staan deze afspraken en wetten in een CAO
CAO
Een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) is een schriftelijke overeenkomst waarin afspraken over arbeidsvoorwaarden staan. Bijvoorbeeld over loon, betaling van overwerk, werktijden, opzegtermijn of pensioen. Een cao geldt voor een grote groep mensen met hetzelfde soort beroep.
werkgever
De werkgever geeft werk aan de werknemer. 

Slide 22 - Slide


Arbeidsomstandigheden
De omstandigheden waarin je werkt moet aan een aantal eisen voldoen. De overheid heeft voor de verschillende werkplekken allemaal wetten en regels gemaakt. 

 Dit noem je arbo-regels.


Slide 23 - Slide

Recht
Plicht
Opdrachten van je werkgever uitvoeren
Op tijd pauze krijgen
Op tijd op je werk zijn
Op tijd ziek melden
Vakantiedagen krijgen
Op tijd je salaris krijgen

Slide 24 - Drag question

ZWART EN WIT
Wit werken - formeel
  • overheid
  • belasting: loonstrook, pensioenopbouw, sociale zekerheid, vakantiegeld, werkloosheidsuitkering
Zwart werken - informeel
  • geen belasting (dus meer loon per uur); maar ook geen sociale zekerheid (ziekte of ongeval, werkgever stopt ermee), vakantiegeld, pensioenopbouw

Slide 25 - Slide

Zwart werken
Wit werken
Belasting betalen
Je krijgt contant betaald
Geen recht op een arbeidscontract
Je bent verzekerd
Je krijgt geen vakantiegeld
Als je ziek bent, krijg je doorbetaald
Illegaal

Slide 26 - Drag question

Artikel 20.2
  • Wie heeft er recht op sociale uitkering
  • Hoe hoog is de uitkering
  • Hoe lang duurt de uitkering  
  • Voorwaarden uitkering 

Slide 27 - Slide

VZS & loonstrook
Hoe zie je de VZS terug?

Slide 28 - Slide

Uitleg praktische opdracht

Ga naar It's voor de praktische opdracht!

--> Printje?

Slide 29 - Slide

Aan de slag: PO
Wat
- Vorm duo (schrijf op lijst)
- Lees opdrachtenbeschrijving goed 
- Stel vragen 
- Havo: Kies onderwerp (geef aan mij door)
- Begin met uitwerken
Hoe
Samen
Uitkomst
Duo's met onderwerp en begin PO

Slide 30 - Slide

Afsluiting

Slide 31 - Slide

Wat zou jij kiezen?
Een leuke baan met een lager salaris.
Een vervelende baan met een hoger salaris.

Slide 32 - Poll

Wat zou jij kiezen?
Een leuke baas
Leuke collega's

Slide 33 - Poll

Wat zou jij kiezen?
3 nachten per week werken
5 dagen per week werken

Slide 34 - Poll

Als ik de loterij win van 30 miljoen...............
Stop ik direct met werken
Blijf ik gewoon fulltime werken
Ga ik parttime (minder) werken

Slide 35 - Poll

Volgende les
Wonen, milieu & gezondheid 



Huiswerk:





Bericht onderwerp

Slide 36 - Slide

Nadenker


Hoe zie jij je toekomst als werkende?
(bijvoorbeeld: heb je een baan, thuis of de deur uit, vast of flexibel, veel of weinig IT?)

Slide 37 - Slide

Slide 38 - Link