Kinderziektes | Zelfzorg 2022

• zelfzorg
• MBO
• Studiejaar 2

Kinderziektes | zelfzorg

Lesdoel

Wat is jouw leerdoel voor vandaag?

Welke kinderziektes ken je en/of heb je zelf meegemaakt?

Kinderziektes

Meest voorkomende kinderziektes:

• bof                                                                    
• kinkhoest (bacterie)
• hand-, voet- en mondziekte
• mazelen
• rode hond
• roodvonk (bacterie) 
• waterpokken
• vijfde ziekte
• zesde ziekte

Besmettelijk: 

Kinderziektes worden overgedragen via speeksel (hoesten, niezen en uitademing). Kinkhoest en roodvonk zijn bacteriële infecties, de andere ziektes zijn virussen.

Bij een kinderziekte veroorzaakt door een virus:

- langere incubatietijd (kan tot 3 weken zijn),

- wanneer het kind ziek wordt is hij/zij vaak al niet meer besmettelijk.

Bij een kinderziekte veroorzaakt door een bacterie:

- zal het kind vrij snel ziek worden,

- vrij lang besmettelijk zijn.

Rijksvaccinatieprogramma: 

• BMR (bof, mazelen en rode hond): op de leeftijd 14 maanden en 9 jaar
• DKTP(difterie, kinkhoest,  tetanus en polio): op de leeftijd 3, 5 en 11 maanden en 4jr

Waarom wordt er gevaccineerd tegen ...? - Vanwege risico op complicaties.

Bof, mazelen en kinkhoest komen ondanks vaccinatieprogramma soms voor.

Meldingsplicht bij GGD voor:

-Bof,

-Mazelen,

-Rode Hond,

-Kinkhoest.

Opdracht in groepen 

Werk (in 2-3tallen) per kinderziekte onderstaande  uit: 

Klachten

Kenmerken

Mogelijke complicaties

Zwangerschap

Advies

Toelichting WHAM-vragen:

Voor wie is het advies bedoeld?

Kinderziektes komen het meest voor bij bij kinderen 1-6 jaar. Kinderen die (nog) niet gevaccineerd zijn en in gebieden met een lage vaccinatiegraad wonen, hebben risico op bof, mazelen, rode hond en kinkhoest.

Vraag altijd of er een baby of zwangere vrouw in het gezin is, vanwege besmettingsgevaar. Ook mensen met een verminderde afweer lopen extra risico op en bij besmetting.

Kinkhoest:

Bij kinkhoest in een gezin met een baby (jonger dan 1 jaar) of zwangere vrouw (34 weken of verder) wordt het hele gezin profylactisch (om te voorkomen) behandeld met antibiotica.

 

Hoelang heeft de patiënt klachten?

Incubatietijd is veelal 1-2 weken, gedurende deze tijd is het kind besmettelijk.

Kinderziektes beginnen met griepachtige verschijnselen (koorts, spierpijn, malaise, verkoudheid), pas daarna komen de kenmerkende verschijnselen, zoals vlekjes of een dikke wang.

Welke actie heeft de patiënt al ondernomen?

Is er al paracetamol of een lokaal middel tegen de jeuk gebruikt? Hielp dit?

Welke medicatie gebruikt de patiënt nog meer?

Kinderen met een verstoord immuunsysteem:

-met middelen tegen kanker, HIV; 

-middelen tegen afstotingsreacties;

-systemische corticosteroïden (prednisolon, hydrocortison, dexamethason).

Dan is een kinderziekte gevaarlijk. Dit is een reden om te verwijzen naar de huisarts. 

Wanneer naar de huisarts verwijzen?

• Bij kinderen jonger dan 3 maanden.
  
• Bij vermoeden van een baby jonger dan 1 jaar met kinkhoest.
  
• Bij vermoeden van roodvonk.
  
• Als een zwangere vrouw in contact is geweest met een kind met een vlekjesziekte.
  
• Als een vrouw meer dan 34 weken zwanger is, niet gevaccineerd is tegen kinkhoest en in contact is geweest met iemand met kinkhoest.

Direct naar de huisarts

• Erg ziek is.
• Suf wordt.
• Niet wil drinken (minder dan de helft drinkt van wat het normaal drinkt).
• Puntvormige donkerrode of blauwrode vlekjes of stipjes op de huid krijgt. Dit zijn vlekjes waarvan de kleur niet verbleekt als je er op drukt. Dit kan wijzen op een hersenvliesontsteking.

en na ontlasting

Medicamenteus advies

Eerste keusmiddel bij koorts waar het kind ziek van is:

• Paracetamol (Panadol of Sinaspril) (werkt analgetisch (pijnstillend) en antipyretisch (koortsverlagend)

Bij waterpokken geen NSAID's adviseren, dit geeft complicaties.

Eerste keusmiddelen bij jeuk, ook op open blaasjes/wondjes

• Carbomeerwatergel
• Kidsclin coolmousse
• VSM waterpokkenspray

Deze middelen werken verzachtend en verkoelend.

Eerste keusmiddelen bij jeuk, niet op open blaasjes/wondjes

• Calendulan kinderemulsie
  
• HeltiQ waterpokken (gel en zemelenextract)

Deze middelen werken verzachtend en verkoelend.

• Zinkoxideschudsel FNA (Lotio Alba)
• Calamineschudsel FNA (zinkoxide en zinkcarbonaat)

Deze middelen werken verzachtend, verkoelend en indrogend.

Eerste keuzemiddelen bij jeuk, alleen op kleine plekjes

• lidocaïne-levomentholgel FNA 

- Lidocaïne werkt jeuk- en pijnstillend

- Levomenthol werkt verkoelend en jeukstillend, dit middel mag niet worden gebruikt door kinderen jonger dan 2 jaar,. Dit kan ademhalingsmoeilijkheden veroorzaken.

• Pramocaïne in zinkoxidecrème (nestosyl)

- Pramocaïne werkt pijn en jeukstillend

- Zinkoxide werkt verzachtend en koelend

Deze middelen mogen niet gebruikt worden op open wondjes

Eerste keuzemiddel bij jeuk op de behaarde hoofdhuid

• Mentholtalkpoeder, dit middel werkt verkoelend en jeukstillend.

Mag niet gebruikt worden bij kinderen jonger dan 2 jaar. Let op dat er geen poeder in de ogen en luchtwegen terechtkomt.

Medicijnen op recept

In sommige gevallen worden bacteriële kinderziektes behandeld met antibiotica:

• kinkhoest (azitromycine, claritromycine of erytromycine {bij ZW/boerstvoeding})
• roodvonk (feniticilline of amoxicilline). Bij penicillineallergie wordt azitromycine of claritromycine gegeven.
• ontstoken wondjes (fusidinezuurcréme). 

Wat neem je mee van deze les?