Thema 4 B2&B3

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Basisstof 2 Bouw van botten

Leerdoelen

- Je kunt de bouw van botweefsel en kraakbeenweefsel beschrijven.

-Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven

Kraakbeenweefsel is stevig en heel buigzaam

1. Waar
2. Niet waar

Botweefsel is heel stevig en een klein beetje buigzaam

1. Waar
2. Niet waar

B2 Bouw van botten

Botten bestaan uit kalkzouten en collageen (lijmstof).

Kalkzouten; geven stevigheid aan het botweefsel

Collageen; zorgt ervoor dat botweefsel een beetje buigzaam blijft.

Botten van kinderen bevatten veel collageen (lijmstof), als je ouder wordt neemt de hoeveelheid collageen af en hoeveelheid kalkzouten toe.

B2 Bouw van botten

In het skelet komen 2 typen weefsel voor: 

Tussen de cellen van beide weefsels zit tussencelstof. 

1. kraakbeenweefsel; weefsel dat stevig en goed buigzaam is. Tussencelstof is vooral collageen (lijmstof) daardoor is kraakbeen buigzaam.

2. botweefsel; weefsel dat heel stevig is en een beetje buigzaam. De tussencelstof van bot bestaat vooral uit kalkzouten en collageen. Daardoor is botweefsel hard en niet buigzaam.

B2 Bouw van botten

Schedelbeenderen van een baby zitten niet aan elkaar vast, er zit ruimte tussen=> fontanellen. Na 1,5 jaar zijn de ruimten dichtgegroeid. Door de fontanellen kan de schedel van de baby zich tijdens de geboorte aanpassen aan de vorm van het geboortekanaal. Verder geven de fontanellen de hersenen van de baby ruimte om te groeien.

Basisstof 3 Beenverbindingen

Leerdoelen

- Je kunt de beenverbindingen beschrijven

- Je kunt de bouw van een gewricht beschrijven

- Je kunt de werking van een kogelgewricht, een scharniergewricht en een rolgewricht beschrijven

Welke beenverbindingen is 1

1. vergroeid
2. naadverbinding
3. kraakbeenverbinding
4. gewricht

Welke beenverbindingen zijn niet beweeglijk?

1. Kraakbeen
2. Gewricht
3. Vergroeid & naad
4. Naad

Kogelgewricht: hierbij is een draaiende beweging mogelijk

1. Waar
2. Niet waar

Voorbeeld van een rolgewricht is:

1. spaakbeen en ellepijp
2. Pink
3. Schouder
4. Knieschijf

B3 Beenverbindingen

4 manieren waarop botten met elkaar verbonden zijn:

- vergroeid

- met een naad

- met kraakbeen

- met een gewricht

B3 Beenverbindingen

Verbindingen zonder beweging:

- vergroeid; bijv heiligbeen, staartbeen-> wervels die met elkaar zijn vergroeid

- naad; schedel

Verbindingen met beweging:

- kraakbeen

- gewricht

B3 Beenverbindingen

Gewricht=> een verbinding tussen twee botten. Een bot heeft een gewrichtskogel, het andere bot een gewrichtskom.

3 typen gewrichten:

- kogelgewricht; beweging in verschillende richting mogelijk-> schouder

- rolgewricht; ene bot draait in de lengte-as om het andere bot, draaien-> elleboog

- scharniergewricht; ene bot beweegt als een scharnier ten opzichte van het andere bot-> vingerkootjes

Huiswerk

Lezen B2 & B3

Maken:

B2: 1 t/m 7

B3: 1 t/m 8

Af voor dinsdag 6 oktober