4.1 + 4.2 Herhaling

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Welkom!

Neem rustig plaats en leg pen + papier alvast op tafel

Geschiedenis

Maris College - Klas 2 - vmbo 

H4 De Tweede Wereldoorlog

Vandaag

• Stof 4.1 herhalen
• Stof 4.2 herhalen
• Afsluiting 

Pak pen + papier bij de hand en schrijf mee!

4.1
Oorzaken van de oorlog

• Volgens Hitler had Duitsland meer grondgebied nodig
  
  

• Hij begon Duitsland uit te breiden met gebieden waar veel Duits sprekende mensen leefden
  
  
• 1938 -- Oostenrijk wordt ingelijfd bij Duitsland

4.1
Oorzaken van de oorlog

Duitsland houdt zich niet aan de afspraken die na de Eerste Wereldoorlog zijn gemaakt;

• 1932 - Duitsland stopt met herstelbetalingen
• 1935 - Dienstplicht voor alle Duitse mannen
• 1936 - Soldaten vestigen zich in het Rijnland 

En nu neemt Duitsland ook nog gebieden in..

4.1
Oorzaken van de oorlog

• Daarna eist Hitler het Tsjechische Sudetenland op. Dit had Duitsland af moeten staan na de Eerste Wereldoorlog
  
  
• Tegen de regels van de Vrede van Versailles 

Frankrijk en Groot-Brittannië willen oorlog voorkomen, ze geven toestemming dat Sudetenland vanaf nu bij Duitsland hoort

Verdrag van München 

4.1
Oorzaken van de oorlog

• Duitsland houdt zich niet aan de afspraken
  
  
• 1939 - Duitsland veroverd ook Polen
  
  
• Frankrijk en Groot-Brittannië (geallieerden) verklaren Duitsland de oorlog
  
  
• Officiële start van de Tweede Wereldoorlog

4.1
Duitse verovering

Duitse veroveringen

• Duitsland rukt snel op met een overmacht aan tanks en vliegtuigen
• Blitzkrieg (bliksemoorlog/snelle aanval) 
  
  

In 1940 begon de strijd in West-Europa;

• Denemarken en Noorwegen

10 mei
Blitzkrieg tegen Nederland, België en Frankrijk

15 mei
Nederland geeft zich over -- na bombardement Rotterdam

4.1
Duitse verovering

• België gaf zich na 18 dagen over en Frankrijk gaf zich over na zes weken
  
  
• Duitsland begint met bombardementen op Groot-Brittannië -- Britten houden stand
  
  
• In 1941 viel het Duitse leger de Sovjet-Unie aan -- houden stand

Gevolg: tweefrontenoorlog

4.1
D-Day

Decision Day

• 6 juni 1944
• Invasie van de geallieerden op de  kust van Normandië
• Doel: West-Europa bevrijden van nazi-Duitsland

• In Zuid-Engeland 7000 schepen verzameld
• Vijf stranden;
    Amerikanen --- Utah Beach en Omaha Beach
    Britten --- Gold Beach en Sword Beach
    Canadezen op Juno Beach
  
  
• Luchtaanval in de nacht --- waarom?
  
• Havens worden vermijd, door eerdere mislukte poging van de Canadezen

4.1
Duitse verliezen

• De geallieerden bevrijden daarna de rest van Frankrijk, België en Zuid-Nederland
• Rusland valt in 1945 in het Oosten Duitsland binnen

Hitler pleegt zelfmoord in zijn bunker

• 8 mei 1945 Duitse capitulatie -> Einde Tweede Wereldoorlog

4.2
Onder Duits bestuur

• De Duitse aanval van op Nederland begon op 10 mei 1940
• 14 mei 1940 - Bombardement op Rotterdam

Op 15 mei 1940 capituleert (overgeven) Nederland

Vanaf dat moment wordt Nederland bezet door Duitsland

4.2
Onder Duits bestuur

• Koning Wilhelmina en de Nederlandse regering vluchten naar Londen
  
  
• De democratie en de rechtsspraak worden afgeschaft door de Nazi's

• De nazi Seyss-Inquart was als rijkscommissaris vijf jaar lang de hoogste bestuurder van Nederland
  
  

Koningin Wilhemina

Seyss-Inquart

4.2
Onder Duits bestuur

• De eerste maanden van de bezetting vielen mee voor de Nederlandse bevolking
• Economisch ging het zelfs beter dan voor de oorlog

Het normale leven keerde langzaam terug. De Duitsers waren mild en nog niet gewelddadig. 

4.2
Onder Duits bestuur

Vanaf 1941 treden de Duitsers harder op in Nederland:

• Censuur = controle op Nederlandse kranten en radio

• Kranten kregen dagelijks te horen wat ze mochten schrijven. Er mocht nooit negatief geschreven worden over de Duitse bezetter.

4.2
Onder Duits bestuur

Vanaf 1941 treden de Duitsers harder op in Nederland:

• Ze stelen voertuigen, machines en voedsel. Dit brengen ze naar Duitsland

• Ook voerde Duitsland Razzia's (oppakken van mannen die moesten gaan werken in Duitsland) uit in Nederland.
  
  
• Vanaf 1941 start Duitsland ook met het vervolgen van de Joodse bevolking (§4.3)

4.2
Houding van de Nederlanders

• Bijna alle Nederlanders waren anti-Duits
  
  
•  De meesten durfden niet in verzet te komen en gehoorzaamden de Duitsers.

4.2
Onderduikers

Toch waren er een hoop Nederlands die wel in verzet kwamen:

• Zij hielpen bijvoorbeeld onderduikers

Dit waren mensen die zich schuilhielden voor de Duitsers

• Politieke tegenstanders
• Joodse bevolking (bv Anne Frank)
• Mannen die moesten gaan werken in Duitsland

4.2
Vormen van verzet

Toch waren er een hoop Nederlands die wel in verzet kwamen:

• Het verzet pleegden ook aanslagen
• Dit deden zij op Duitse soldaten, treinen of kantoren
  
  
• Mensen maakten illegale kranten of Radio
  
• Hierin schreven zij slecht over de Duitse bezetter
  
• Hierin hielden zij het volk op de hoogte van de ontwikkelingen m.b.t. de geallieerden

• Hannie Schaft

4.2
Collaboratie Nederlanders

Een klein aantal Nederlanders was voor de Duitsers en werkte daarom samen met de Duitsers

• Dit noem je collaboratie (samenwerking)
• Bijvoorbeeld bunkers bouwen, onderduikers opsporen of helpen bij razzia’s.
• 'NSBers

4.2
De bevrijding

• In september 1944 lukt het de geallieerde legers Zuid-Nederland te bevrijden van de Duitsers
•  Noorden van Nederland bleef bezet
  
  
• Hongerwinter 1944-1945
• 20.000 mensen komen te overlijden
  
  
• Vanaf maart 1945 bevrijdden de Canadese soldaten de rest van Nederland
• Op 5 mei 1945 capituleert het Duitse leger in Nederland
  
  Nederland is weer een vrij land
  
• Dictatuur --> democratie 
• 8 mei --  Duitsland capituleert

4.2
4 & 5 mei

4 mei

• Nationale Dodenherdenking
• Burgers en militairen herdacht die zijn overleden tijdens de oorlog of vredesoperaties
• 20:00 -- 2 minuten stilte

5 mei

• Bevrijdingsdag
• Vieren dat Nederland bevrijd is
• Belang van vrijheid, democratie, rechtsstaat en mensenrechten
• Hotel de Wereld in Wageningen

Nacht van 4 op 5 mei -- Bevrijdingsvuur

Afsluiting

Volgende les

Begin maken aan 4.3

Geen huiswerk :)