§1.3 Ontwikkeling in verschillende snelheden

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

§3 Ontwikkeling in verschillende snelheden

Waarom komt Afrika voornamelijk met negatieve aspecten in het nieuws? Bijv. oorlog, droogte.

In deze paragraaf leer je waarom landen en gebieden zich in verschillende snelheden ontwikkelen.

Planning

- Herhaling §1.2

- Leerdoelen

- Opdracht §1.3

- Uitleg §1.3

- Opdracht gapminder

- Taken

Wat wordt er bedoeld met de koude oorlog?

Democratie

Dictatuur

Communisme

kapitalisme

vrijhandel

planeconomie

Wat betekent 'vrijhandel'?

1. Handel waarbij productie in handen is van particuliere ondernemers
2. Handel wordt bepaald door vraag en aanbod
3. Handel waarbij de grenzen tussen handelsgebieden zoveel mogelijk worden weggenomen
4. De wijze waarop een land bestuurd wordt

Leerdoelen

- Je weet een aantal interne en externe oorzaken voor verschil in ontwikkeling te noemen.

- Je begrijpt dat in- en externe oorzaken van armoede met elkaar samenhangen.

- Je kunt door het vergelijken van kaarten/data aantonen dat een land arm is.

Arm en rijk

• Waarom zijn sommige landen rijk en ander arm?

• Oorzaken:
  

- Intern

- Extern

• Wanneer in één land veel negatieve factoren samenvallen is de kans op armoede groter.

Arm

Rijk

Ken je land

We gaan nu een spelletje doen en meteen een mindmap maken / je eigen mindmap checken.

In drie groepen: 

Elke groep is een groep landen (centrum / semiperiferie / periferie

Zoek alle strookjes die bij je land horen en plak ze in een schema op papier. Bein met de rode strookjes.

Interne oorzaken:

1) Natuurlijke oorzaken

• De ontwikkelingskansen - De kansen op ontwikkeling van een land zijn groter als het vruchtbaar is, niet te bergachtig, er voldoende neerslag valt en genoeg natuurlijke hulpbronnen heeft.
  

• De ligging - Een land aan zee is beter bereikbaar en heeft meer kansen dan een land dat opgesloten ligt tussen landen.

Interne oorzaken:

2) Menselijke oorzaken

• Het politieke systeem - De wijze waarop het land wordt bestuurd. Arme landen worden vaak slecht bestuurd (weinig democratie). Daarnaast is er veel corruptie.
  

• De bevolkingsgroei en leeftijdsopbouw - Wereldwijd daalt het geboortecijfer, maar in arme landen groeit die nog. Het nadeel hiervan is dat het BBP gedeeld moet worden met steeds meer mensen. Ideaal is: grote, jonge beroepsbevolking die goed zijn opgeleid en genoeg banen. ---> In rijke landen juist veel vergrijzing (meer ouderen dan jongeren). 

• De mate van ongelijkheid - Als een land zich ontwikkelt, neemt de ongelijkheid toe. Sommige mensen profiteren van de groeiende welvaart dan andere. Grote sociale ongelijkheid kan leiden tot ernstige onrust in een land.

Ook binnen landen kan een groot verschil in welzijn ontstaan.

Externe factoren

Bij externe factoren worden redenen voor de lage welvaart gezocht in het soort relatie dat een ontwikkelingsland met een rijk land heeft.

• Koloniaal verleden - Veel arme landen waren vroeger exploitatiekoloniën. Hun rol was het leveren van grondstoffen, landbouwproducten en laagwaardige industriegoederen aan het moederland. --> Deze rol hebben arme landen nog steeds, waardoor ze arm blijven.

     Vestigingskoloniën, zoals VS en Australië behoren nu tot de rijke landen in de wereld.

• Rol van een land in de wereldeconomie - Of een multinationale onderneming (mno) zal investeren in een land hangt af van of het goed bereikbaar is, hoe hoog de lonen zijn, hoe het opleidingsniveau is en of het land stabiel is (weinig conflicten).

Taken

Taak 36-37

Maak paragraaf 1 t/m 3. 

§1.1: 1,3,4,5

§1.2: 1,3,5,6

§1.3: 1,2,3,5

Taak 38-39

Maken herhaling OF verdiepings-opdrachten §1.1 t/m §1.3

EN: §1.4: maken opg. 1 t/m 6

Landenopdracht gapminder

Gebruik de website https://www.gapminder.org/tools/#$chart-type=bubbles&url=v1 

Beantwoord de vragen op je werkblad. 

Leerdoelen behaald?

- Je weet een aantal interne en externe oorzaken voor verschil in ontwikkeling te noemen.

- Je begrijpt dat in- en externe oorzaken van armoede met elkaar samenhangen.

- Je kunt door het vergelijken van kaarten/data aantonen dat een land arm is.