Soorten chemische reacties - BCT

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Chemische reacties

Wat is een chemische reactie?

Wat is de juiste schematische weergave van een reactievergelijking?

1. reactie + product --> stof(fen)
2. reactiestof(fen) --> beginstof(fen)/reagens
3. product(en) --> stof(fen)
4. beginstof(fen)/reagens --> reactieproduct(en)

Water (v) ---> Water (vl)
Is een voorbeeld van:

1. Chemische reactie
2. Ontledingsreactie
3. Faseovergang
4. Geen chemische reactie

Het oplossen van suiker is :

1. Chemische reactie
2. Geen chemische reactie

Water koken is:

1. Chemische reactie
2. Geen chemische reactie

Aardappelen koken is:

1. Chemische reactie
2. Geen chemische reactie

Brood bakken

1. Chemische reactie
2. Geen chemische reactie

Welke coëfficienten moet je invullen om de vergelijking kloppend te maken?

....H​2​​O+....F​2​​→....HF+....O​2​​

1. 1 - 1 - 2 - 1
2. 2 - 2 - 2 - 1
3. 2 - 2 - 4 - 2
4. 2 - 2 - 4 - 1

Wat is de juiste reactievergelijking als fosfortrichloride het reactieproduct is, en fosfor en chloor de reagens?

1. P+3Cl​2​​→2PCl​3​​
2. P+O​2​​+3Cl​2​​→2PCl​3​​
3. 2P+3Cl​2​​→2PCl​3​​
4. 2PCl​3​​→2P+3Cl​2​​

Chemische reacties

=> Proces waarbij beginstoffen verdwijnen en er nieuw stoffen ontstaan (reactieproducten)

Verschillende chemische reacties:

• Ontledingsreacties - Analyse
  
• Vormingsreacties - Synthese

Chemische reacties

Ontledingsreactie - Analyse

• Een stof (molecuul) wordt uit elkaar gehaald 
• Uit 1 stof ontstaan er 2 of meer nieuwe

• 1 beginstof -> 2 (of meer) reactieproducten

Chemische reacties

Ontledingsreactie 

• Kosten energie 

Type ontledingreacties:

• Fotolyse 
• Thermolyse 
• Elektrolyse

-> Licht

-> Warmte

-> Elektriciteit

Zijn ontledingsreacties exotherm of endotherm? Leg uit...

Chemische reacties

Ontledingsreactie 

• Kosten energie 

• De meeste ontledingen zijn Endotherm

Chemische reacties

Vormingsreacties

• Er worden nieuwe stoffen gevormd
• Bijv: maken van salmiak, uit ammoniak en waterstofchloride
• NH₃ + HCl -> NH₄Cl
• Ookwel synthese genoemd

Chemische reacties

Verbrandingsreacties

• Er worden stoffen 'verbrand'

Reacties met ionenuitwisseling: 

  - Zuur-base reacties of neutralisatie reacties

  - neerslagreacties 

Gasontwikkelingsreactie

Reacties met elektronenoverdracht

  - verbrandingsreacties

  - reacties tussen metalen en niet metalen en niet-metalen onderling (dit kunnen ook gasontwikkelingsreacties zijn)

Hoe ontstaat neerslag?

Welke (3) 'dingen' heb je nodig voor een verbranding?

Chemische reacties

Verbrandingsreacties

• Brandstof + zuurstof nodig
• Temperatuur moet hoog genoeg zijn

• -> Stoppen door  1 v/d 3 weghalen

• Blusmiddelen

Chemische reacties

Verbrandingsreacties

• Reactie tussen brandstof en zuurstof
• Altijd zuurstof als beginstof

• Brandstof + zuurstof -> ... oxide (+ ...oxide) 

• Bij verbranding ontstaan de oxides van de aanwezige atoom(soort)en in de brandstof

Chemische reacties

• Bijv.: Verbranding van magnesium:

• 2 Mg (s) + O₂ (g) -> 2 MgO (s)

• Bijv.: Verbranding van methaan:
• CH4 (g) + 3 O₂ (g) -> CO2 (g) + 2 H2O (g)

Chemische reacties

Verbrandingsreacties

• Altijd vuurverschijnselen

Roesten van een fiets is ook een reactie met zuurstof.

Wat voor type reactie is dit?

1. Gasontwikkelings- reactie
2. Ionenuitwisselings-reactie
3. Verbrandingsreactie
4. Neerslagreactie

Chemische reacties

Verbrandingsreacties

• Altijd vuurverschijnselen

• Roesten is geen verbranding, maar oxidatie
• => Reactie met zuurstof, zonder vuurverschijnselen.

Sleep de juiste begrippen naar de ontledingstypes

Fotolyse

Elektrolyse

Thermolyse

Warmte

Licht

Elektriciteit

Een analyse kun je herkennen aan:

1. er staan 2 of meerdere beginstoffen
2. er is maar één beginstof
3. er is maar één reactieproduct

Welke onderstaande reactie(s) is/zijn een analyse reacties?

1. Mg+O​2​​⟶2MgO
2. 2P​2​​O​5​​⟶P​4​​+5O​2​​
3. CH​4​​⟶C+2H​2​​
4. H​2​​+Cl​2​​⟶2HCl

In het reactieschema van een verbranding staat:

1. altijd zuurstof voor de pijl
2. altijd zuurstof na de pijl
3. nooit zuurstof
4. maar één beginstof

Je verhit de vaste stof 'kopercarbonaat' in een reageerbuis. Na de reactie zijn koperoxide en koolstofdioxide ontstaan.

Om welk type chemische reactie gaat het?

=> Cursus p15 

Filmpje 1

Reactievergelijkingen opstellen