Instructieles: Bondgenoten tegenover elkaar 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 4: De Koude Oorlog

paragraaf 1: Bondgenoten tegenover elkaar

Terugblik met aanvulling

Tijdens WOII waren de Verenigde Staten (VS) en de Sovjet-Unie (SU) bondgenoten geweest.

Maar er waren grote tegenstellingen tussen deze twee landen. 

Toen de vijand verslagen was kwamen de twee grootmachten lijnrecht tegenover elkaar te staan.

Tegenstelling tussen Oost en West

Er ontstonden twee blokken: het communistische Oostblok o.l.v. de SU en het Westen o.l.v. de VS. 

Het Westen was democratische en kapitalistisch, het Oostblok was een communistische dictatuur.

Door de blokvorming onstond een ingewikkelde ruzie die zich tussen 1945-1989 heeft afgespeeld. Er is nooit echte oorlog is uitgebroken tussen de twee supermachten, de SU en de VS,  vandaar de naam Koude Oorlog.

In Duitsland en met name de hoofdstad Berlijn werd de strijd heel zichtbaar.

De conferentie van Jalta (februari 1945)

Conferentie van Jalta (afspraken) (1)

• Oprichting van de Verenigde Naties (VN)

• Democratische (door het volk gekozen) regeringen in Europa

• Stalin wordt bondgenoot in de oorlog tegen Japan

• Straffen van oorlogsmisdadigers

Conferentie van Jalta (afspraken) (2)

• Denazificatie en democratiseren van Duitsland

• Invloedssferen?

• Bezettingszones: Duitsland en Berlijn worden verdeeld in 4 zones

Franklin Delano Roosevelt

President van de Verenigde Staten

Jozef Stalin

Leider van de Sovjet-Unie

Winston Churchill

Minister-President van Groot-Brittannië

Groeiend wantrouwen tijdens de conferenties

- Stalin en Truman kennen elkaar niet goed.

- VS hebben ineens atoombom > Stalin boos.

- Churchill speech: Iron Curtain. Vrije Westen en dictatoriale en communistische Oosten.

blokkade van Berlijn

Gedaan na invoering van de D-Mark door de westelijke bezettingszones. Stalin was woedend omdat het zonder overleg was gedaan.

Het westen reageert met een luchtbrug!

Trumanleer en ...........?

• Enorme oorlogsschade Europa
  
• Tijdens periode van armoede is communisme aantrekkelijk idee
  
• VS: Trumanleer 
• Marshallhulp → economische hulp aan naoorlogs Europa.

Trumanleer: Idee dat de VS mogen ingrijpen zodra een land communistisch dreigt te worden

Amerikaanse buitenlandse politiek na 1945

• Beschermen van vrijheid en democratie (Trumanleer)
  

=

• Voorkomen dat meer landen communistisch worden (Containmentpolitiek)

• Actief helpen bij de wederopbouw van Europa (Marshallplan)

• Vergeet dit ook niet: met het Marshallplan wilden de Amerikanen ook voorkomen dat Europa voor het communisme zou kiezen.
  

EGKS

• 1951;
  
• Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal.
  
• Productie van kolen en staal samen regelen.
  
• Benelux, Frankrijk, West-Duitsland en Italië. 

EGKS

• De oprichting van de EGKS moest ook een eind maken aan de eeuwenoude strijd tussen Frankrijk en Duitsland.
• Economische voordelen door oprichting EGKS 

Duitsland werd na de Tweede Wereldoorlog verdeeld. Waarom hebben de winnaars dat gedaan?

1. Dat wilde Duitsland zelf
2. Duitsland als één groot land was te sterk
3. De Sovjet-Unie heeft veel soldaten verloren en verdiende land erbij
4. De Verenigde Staten wilden een stuk grond in Europa hebben

DE BRD was communistisch

1. juist
2. onjuist

Wat is de Marshallhulp?

1. Hulp aan arme kinderen in Afrika
2. Hulp van de VS aan Europa na de 2e wereldoorlog.
3. Hulp voor militairen
4. Hulp voor de SU tijdens de Koude Oorlog.

Waarom werd de EGKS opgericht?

Controlevragen

1. Wie waren 'de grote drie'?
2. Waarom groeiden de wantrouw tussen de VS en SU?
3. Wat was de Trumanleer?
4.  Wat was de Marshallhulp?
5. Waarom mochten landen in het oostblok geen Marshallhulp aannemen?
6. Waar staat de afkorting EGKS voor?
7. Welke 6 landen horen bij de EGKS?