Persoonlijk, bezittelijk, wederkerend en wederkerig voornaamwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Grammatica woordsoorten

2 minuten om je klaar te maken voor de les.

Geen iPad of telefoon? Pak een laptop uit de kar.

Doel van deze les

Je kunt persoonlijke, bezittelijke, wederkerige en wederkerende werkwoorden herkennen.

Een persoonlijk voornaamwoord ...

1. geeft aan van wie iets is
2. zegt iets over een situatie
3. duidt een persoon of ding aan
4. zegt aan wie iets gegeven wordt

Persoonlijk voornaamwoord

Duidt een persoon of een ding aan.

Voorbeelden: ik, jij, hij, zij, het. Maar ook: mij, je, hem, haar.

En in het meervoud: wij, u, zij. Maar ook: ons, jullie, hen.

Kijk in het schema op bladzijde 112.

Een bezittelijk voornaamwoord ...

1. zegt iets over een werkwoord
2. geeft aan wie iets doet
3. geeft aan hoe iemand zich voelt
4. geeft aan van wie iets is

Bezittelijk voornaamwoord

Geeft aan van wie iets is en staat altijd vóór het zelfstandig naamwoord waar het bij hoort.

mijn (bez.vnw) fiets (zn)

onze (bez. vnw) tassen (zn)

jouw (bez. vnw) mooie (bn) auto (zn)

Die fiets is van mij (pers. vnw)

Dit woord is het enige wederkerige voornaamwoord:

1. me
2. elkaar
3. zich
4. ons

Welke van de onderstaande voorbeelden bevat een wederkerend voornaamwoord?

1. Die broer van jou
2. Ik schaam me
3. Ik lees ze niet
4. Hij heeft geleerd

Wederkerend voornaamwoord

Het onderwerp keert terug:

Ik (ow) schaam (pv) me (wed. vnw)

Hij (ow) schaamt (pv) zich (wed. vnw)

Wij (ow) schamen (pv) ons (wed. vnw)

Het onderwerp verandert en het wederkerend voornaamwoord verandert mee.

Ik (ow) was me(zelf) (wed. vnw) . Hij (ow) scheert zich(zelf) (wed. vnw)

Samengevat

- Een persoonlijk voornaamwoord duidt een persoon of ding aan. 

- Een bezittelijk voornaamwoord geeft aan van wie iets is. 

- Het enige wederkerige voornaamwoord is: elkaar (soms geschreven als mekaar of elkander)

- Bij een wederkerend voornaamwoord keert het onderwerp in de zin weder (het komt terug). Het hangt van het onderwerp af, welk voornaamwoord je gebruikt. Ik schaam me en jullie schamen je.

Opdracht 4

Wat?: Je maakt in tweetallen opdracht 4 op bladzijde 114 van je boek. Overleggen gebeurt op fluistertoon.

Wedstrijd: De docent kijkt de antwoorden na. Het tweetal met de meeste juiste antwoorden wint een prijsje.

Tijd: 10 minuten 

Opdracht 5

Wat?: Zelfstandig en in stilte opdracht 5 op bladzijde 114 van je boek maken. Als je klaar bent, haal je een antwoordenboek op en kijk je de opdracht na.

Tijd: tot 10:05

Klaar?: werken aan de online opdrachten van grammatica h3. 

Afsluiting

Je kunt persoonlijke, bezittelijke, wederkerige en wederkerende werkwoorden herkennen.

Onze schoenen staan in de gang.

Zij vragen zich af wie dat is.

Ik ben blij met dat boek van hem.

Wanneer hebben jullie elkaar gezien?

Een nieuwe tijd

Een nieuw land ontstaat