4.3 Staatsvorming en centralisatie
4.3 Staatsvorming en centralisatie
KA
Het begin van staatsvoring en centralisatie.
1 / 11
next
Slide 1: Slide
geschiedenisVoortgezet speciaal onderwijsLeerroute 4
This lesson contains 11 slides, with text slides and 1 video.
Items in this lesson
4.3 Staatsvorming en centralisatie
KA
Het begin van staatsvoring en centralisatie.
Slide 1 - Slide
Leerdoelen
In deze paragraaf leer je:
- Wat centralisatie en staatsvorming inhoudt, en
- in hoeverre beiden gelukt zijn in Duitsland, Engeland, Frankrijk, Nederland
Slide 2 - Slide
Centralisatie: Land vanuit 1 punt besturen.
Centrale rekenkamer
Centrale Bank
Staten Generaal
Koninklijke rechtbank
Slide 3 - Slide
4.3 Staatsvorming en centralisatie
Frankrijk
Tot 1300 hadden Franse koningen niet veel macht over de leenheren, waardoor de macht versnippert was.
- Door de opkomende geldeconomie konden koningen ambtenaren/soldaten betalen
- Daardoor waren de Franse koningen minder afhankelijk van leenmannen
- Rond 1500 was Frankrijk sterk gecentraliseerd:
1. Landelijke belastingregels
2. centrale rechtbank
3. bestuur met wetten en regels die overal het land van toepassing waren.
Engelse invloed in Frankrijk ca. 1170.
Slide 4 - Slide
4.3 Staatsvorming en centralisatie
Duitsland
Staatsvorming is het proces waarbij een land steeds meer als een eenheid optreedt.
- In Duitsland (destijds Heilig Roomse Rijk) kwam daar niets van terecht.
- Er was geen hoofdstad / keizerschap was niet erfelijk
- Tot 1871 bleef het een lappendeken van (kleine) onafhankelijke staatjes
De aartsbisschoppen van Keulen, Mainz en Trier;
de paltsgraaf van Rijnland; de hertog van Saksen-Wittenberg;
de markgraaf van Brandenburg en de koning van Bohemen.
Zegel van Willem II, graaf van Holland.
In 1247 gekozen tot koning van het Duitse rijk.
Slide 5 - Slide
Duitsland in 1789 was een lappendeken aan staten
Slide 6 - Slide
4.3 Staatsvorming en centralisatie
Engeland
Ook de Engelse koning wou centraliseren, maar was hier minder succesvol in dan de Franse koning
- In 1215 dwongen edelen de koning de Magna Carta te tekenen, die hem aan regels bond.
- Om toestemming te vragen voor belasting verhoging werd het parlement (Staten-Generaal) gevormd, bestaande uit edelen en geestelijken
1066 slag bij Hastings afgebeeld op het geborduurde tapijt van Bayeux.
Slide 7 - Slide
Slide 8 - Video
4.3 Staatsvorming en centralisatie
De Nederlanden
- In NL, BE en LUX lag de macht bij gewesten (hedendaagse provincies)
- Zij hadden geen koning, maar een landsheer. Deze bezat in een of meerdere gewesten de soevereiniteit (hoogste macht).
- De Bourgondische en Habsburgse landsheren probeerden de Nederlanden te centraliseren.
- Echter, in 1477 kregen de gewesten meer macht (=decentralisatie), tegen het zere been van de Habsburgers.
- Hoe dit verder verliep, behandelen wij in Tijdvak 5.
Slide 9 - Slide
Slide 10 - Slide
Maken
Herhaling: 2, 3, 4, 5
Verdieping: 7, 14, 15
Klaar? Maak examenopdrachten 1 t/m 8 (blz. 46-47)
Klaar? Maak examenopdrachten 1 t/m 8 (blz. 46-47)
