TL H5.3 Uitkeringen

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

TL H5.3 Uitkeringen

KB: Huiswerk afmaken/ werken aan GPO 

Leerdoelen

• Je wat een verzorgingsstaat en sociale zekerheid is
• Je weet wat een sociaal minimum is
• Je kunt het verschil vertellen tussen een sociale verzekering en sociale voorziening
• Je weet wat het verschil tussen volksverzekering en werknemersverzekering is
• Je kunt van de verschillende (volks & werknemers-)verzekeringen de belangrijkste voorbeelden opnoemen

Wat gebeurt er wanneer je 30 jaar oud bent en geen werk meer kunt vinden?

Wat gebeurt er wanneer je 30 jaar oud bent en geen werk meer kunt vinden? 

•  Je krijgt dan een uitkering.

• De uitkering is minimaal net zo hoog als het sociaal minimum.

Sociaal minimum 

• Dit geeft aan hoeveel een mens minimaal per jaar nodig heeft om in Nederland te kunnen blijven leven.
  
• Om ervoor te zorgen dat iedereen een ‘eerlijke uitkering’ krijgt zijn de uitkeringen in allemaal verschillende categorieën ingedeeld.
  
• Wat ik nu allemaal ga vertellen, moet je weten!
  
• Wanneer een land sociale zekerheid heeft betekent dat iedere inwoner recht op een bestaansminimum heeft.

Wanneer is een land een verzorgingsstaat?

• Wanneer de volgende dingen voor iedere burger mogelijk zijn gemaakt door de overheid is een land een verzorgingsstaat:
  
• Gezondheidszorg
  
• Huisvesting
  
• Onderwijs
  

Is Nederland een verzorgingsstaat?

Is Nederland een verzorgingsstaat?

Ja in Nederland zijn de dingen in verhouding met de rest van de wereld erg goed geregeld.

Maar!

Huisvesting wordt op dit moment wel heel moeilijk gemaakt voor de mensen.

 

Is dat woning tekort de schuld van de overheid

• Ja de overheid heeft het bijbouwen van huizen met klimaatwetten moeilijker gemaakt.
• Ze hebben een extra belasting opgelegd bij woningcoöperaties waardoor zij minder sociale huurwoningen kunnen bouwen.

• Daarnaast is de taak van de overheid om ervoor te zorgen dat er genoeg woningen zijn volgens de grondwet en die zijn er niet, simpelweg omdat er te weinig is gebouwd in de afgelopen 12 jaar.

Sociale voorziening

• Dit zijn uitkeringen waarop mensen kunnen terugvallen wanneer zij geen recht hebben op de sociale verzekeringen.
  
• Deze uitkeringen worden betaald met belastinggeld.

• De belangrijkste sociale voorziening is de bijstandsuitkering. Deze krijg je alleen wanneer je op geen enkele andere manier aan geld kan komen om in leven te blijven
  

Sociale verzekeringen 

• Verzekeringen die ervoor zorgen dat je niet buiten jouw schuld om onverwachts zonder inkomen komt te zitten.
  
• Er zijn twee soorten sociale verzekeringen die erg belangrijk zijn.
  
• Welke twee zijn dat?
  
• De volksverzekeringen
  
• De werknemersverzekeringen
  

Volksverzekering

• Dit zijn verzekeringen voor alle inwoners van ons land.
  
• Iedereen betaalt premie aan deze verzekering door een percentage van hun inkomen af te staan.
  
• Wat zijn de twee belangrijkste volksverzekeringen?
  
• De AOW ( algemene ouderdomswet): 
• Deze verzekering zorgt ervoor dat gepensioneerde 67plussers een inkomen krijgen
  
• De WLZ (Wet langdurige zorg):
• Deze verzekering zorgt ervoor dat mensen in Nederland genoeg zorg krijgen wanneer zij erg ziek en heel veel zorg nodig hebben.
  
• De Anw  (Algemene nabestaandenwet )
• Deze verzekering geeft een uitkering aan mensen waarbij hun partner kostwinner was van het gezin.  Je krijgt deze uitkering alleen als:
• je bent geboren vóór 1 januari 1950;
  
• je bent geboren na 1 januari 1950 en verzorgt een kind jonger dan achttien jaar;
  
• je bent voor ten minste 45 procent arbeidsongeschikt.

Werknemersverzekering

• Deze verzekeringen zijn alleen beschikbaar voor mensen die werken voor loon bij een werkgever
  
• Hierbij betaalt de werknemer premie, doordat een stuk van zijn loon wordt ingehouden en de werkgever betaalt ook mee aan deze verzekeringen
  
• Wat zijn de twee belangrijkste werknemersverzekeringen?
  
• De WW (Werkloosheidswet)
  
• Bij deze verzekering krijgt iemand die ontslagen is voor een korte periode inkomen. Dit krijgt hij alleen wanneer hij niks aan zijn ontslag kon doen.
  
• De WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen)
  
• Bij deze verzekering krijg je inkomen, voor wanneer je door ziekte niet meer volledig kunt werken of helemaal niet meer kunt werken.
  

Vanwege al deze uitkeringen werkt de Nederlandse staat via het solidariteitsbeginsel. 

• Dit betekent dat mensen met een inkomen een deel van hun inkomen moeten afstaan, zodat de overheid dit kan geven aan mensen zonder inkomen. 
• Dus de zwakke broeders in ons land worden geholpen door de sterke.
• Voorbeelden van het solidariteitsbeginsel zijn: De uitkeringen (sociale verzekeringen) die we net besproken en toeslagen zoals huurtoeslag en zorgtoeslag.  

Zelfstandig werken 

TL: Maak opgave 3a, 3b, 4, 5, 6, 7 & 8 van H5.3 (blz.146 t/m blz. 149) 

KB:  Werken aan GPO