Examenvragen

In de eerste stedelijke gemeenschappen werd het spijkerschrift ontwikkeld dat op kleitabletten werd geschreven. Verreweg het grootste deel van deze kleitabletten bevatte administratieve aantekeningen.

1p Geef hiervoor een verklaring. 
1 / 14
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 14 slides, with text slides.

Items in this lesson

In de eerste stedelijke gemeenschappen werd het spijkerschrift ontwikkeld dat op kleitabletten werd geschreven. Verreweg het grootste deel van deze kleitabletten bevatte administratieve aantekeningen.

1p Geef hiervoor een verklaring. 

Slide 1 - Slide

maximumscore 1

Kern van een juist antwoord is:
Door de landbouwrevolutie / de eerste steden, werd het noodzakelijk een administratie bij te houden van de voedselvoorraden waarvoor het (spijker)schrift werd ontwikkeld.

Slide 2 - Slide

Twee gegevens:
1 De eerste landbouwsamenlevingen in Nederland ontwikkelden zich omstreeks 5.000 v. Chr. op de hoge zandgronden in Drenthe en Limburg.
2 De meeste prehistorische archeologische vondsten zijn gedaan in Drenthe en Limburg.

2p Geef een historische verklaring voor het verband tussen beide gegevens. 

Slide 3 - Slide

maximumscore 2
Voorbeeld van een juist antwoord is:
In deze prehistorische landbouwgebieden worden de meeste archeologische vondsten gedaan, omdat bij een landbouwsamenleving in nederzettingen / op één plek werd gewoond en geleefd
of
Bij jagers en/of verzamelaars was er geen bewoning op één plek. Het is dan ook veel moeilijker om archeologische vondsten van jagers en/of
verzamelaars te vinden omdat het zoekgebied hier meer verspreid ligt / er minder 'duurzame' resten te vinden zijn dan huizen/potten.

Slide 4 - Slide

Gebruik bron 1.
De verdeling van ambten zoals in de bron wordt beschreven, laat zien dat de politieke rol van de burgers in de Griekse stadstaten kan verschillen.

4p Leg dit met twee van de door Aristoteles genoemde regeringsvormen uit.

Slide 5 - Slide

maximumscore 4

Kern van een juist antwoord is:
• Bij aristocratie/oligarchie/monarchie/tirannie hebben de burgers
weinig/geen invloed / is het burgerschap weinig ontwikkeld, want grote groepen van de bevolking worden uitgesloten van het vervullen van een ambt in de staat 2

• Bij democratie heeft het burgerschap een brede invulling, omdat
politieke ambten worden verloot / iedere burger een kans maakt op
politieke invloed 2

Slide 6 - Slide

Gebruik bron 2.
De visie van Galenus op de Grieken en zijn visie op de Germanen passen bij de tijd waarin hij leefde.
2p Geef voor beide visies een verklaring. 

Slide 7 - Slide

maximumscore 2

Voorbeeld van een juist antwoord is:
• Galenus vindt de Griekse cultuur superieur (hij vindt dat andere volken Griekse gewoonten zouden moeten volgen om geen barbaar te zijn), wat past bij zijn tijd omdat de Romeinen (veel van) de Griekse cultuur overnemen / de Grieks-Romeinse cultuur als superieure cultuur verspreiden over hun rijk 1

• Galenus vindt de Germanen barbaren (zij zijn de kennis van de GrieksRomeinse cultuur niet waard), wat past in zijn tijd omdat de
confrontatie tussen de Romeinen en Germanen dan plaatsvindt 1 

Slide 8 - Slide

Gebruik bron 3.
Sommige historici denken dat Alfred met de stichting van dit klooster een politiek motief kan hebben gehad.
2p  Beredeneer met de bron welk motief dat kan zijn geweest

Slide 9 - Slide

maximumscore 2

Kern van een juist antwoord is:
Uit de bron blijkt dat Alfred het klooster land en rijkdommen geeft, wat ervoor zorgt dat de koning politieke steun krijgt van de kerk / politieke invloed houdt/krijgt op de kerk. 

Slide 10 - Slide

Omstreeks 600 bekeerde Augustinus van Canterbury, die door de paus naar Engeland was gestuurd, koning Ethelbert van Kent tot het christendom.
Dit paste bij de strategie die veel missionarissen in die tijd toepasten bij de verspreiding van het christendom.

2p Geef aan:
- wat die strategie was en
- wat zij hiermee hoopten te bereiken.

Slide 11 - Slide

maximumscore 2

Uit het antwoord moet blijken dat:
• de missionarissen de leiders (van de stammen) als eersten probeerden te bekeren 1
• de missionarissen hoopten dat op deze manier de onderdanen zich ook zouden bekeren tot het christendom / zij meer kansen kregen de onderdanen te bekeren 

Slide 12 - Slide

Gebruik bron 4
Uit deze bron blijkt dat het feodale stelsel:

1 is gebaseerd op een wederzijdse afspraak en
2 niet gebaseerd is op gelijkwaardigheid.

4p Leg dit voor beide uit, telkens met de bron. 

Slide 13 - Slide

maximumscore 4

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• Het feodale stelsel is gebaseerd op een wederzijdse afspraak, omdat de leenman (de abt van het klooster St. Denis) wordt opgeroepen met zijn mannen en wapens naar de oostgrens te trekken en zich voor te bereiden op de oorlog, waar tegenover staat dat de leenman voor zijn bijdrage begunstigd wordt door de koning / de koning zijn gunsten in kan trekken als de leenman zijn taak niet uitvoert 2

• Het feodale stelsel is niet gebaseerd op gelijkwaardigheid, omdat er in de bron sprake is van dwang/dreigement/opdracht van de koning ten aanzien van de leenman; indien de abt nalatig is bij de uitvoering van de opdracht kan de koning zijn gunsten intrekken 2 

Slide 14 - Slide