B8 Bloedgroepen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Bloedgroepen en bloedtransfusies

Leerdoelen

Je kan beschrijven waarin bloedgroepen van elkaar verschillen.

Je weet welke rol bloedgroepen spelen bij bloedtransfusies.

Je kent enkele voorwaarden om bloed te mogen doneren.

Waar bevinden antigenen zich?

1. Op de cellen
2. In het bloed

Waar bevinden antistoffen zich?

1. Op de cellen
2. In het bloed

Antigenen op de bloedcellen

Op je rode bloedcellen zitten antigenen, die noem je ook wel bloedfactoren.

Afhankelijk van welke antigenen er op je rode bloedcellen zitten heb je een bepaalde bloedgroep.

Antistoffen in het bloed

Elke bloedgroep heeft de antistoffen in het bloed tegen de antigenen die er niet zijn. Dit is aangeboren.

Bloedgroep A

Bloedgroep A heeft antigen A op zijn cellen liggen

In zijn bloed zit antistof B

Bloedgroep B

Bloedgroep B heeft antigen B op zijn cellen liggen

In zijn bloed zit antistof A

Bloedgroep AB

Bloedgroep AB heeft antigen A en B op zijn cellen liggen

In zijn bloed zit geen antistoffen

Bloedgroep 0

Bloedgroep 0 heeft geen antigenen op zijn cellen liggen

In zijn bloed zit antistof A en B

Klontering

Als je antiB en bloed met bloedcellen met antigeen B samenvoegt gaat het klonteren.

Het effect van de klontering 

kun je gebruiken om de

bloedgroep van iemand te bepalen.

Klontering

A = linkerdruppel

B = rechterdruppel

Na toevoegen van anti-A of anti-B vind er wel of geen klontering plaats

Bloedtransfusie

Klontering moet je vermijden bij een bloedtransfusie.

De antistoffen uit het donorbloed spelen maar een verwaarloosbare rol, het gaat vooral mis door de antistoffen bij de ontvanger!

Klontering

P

A = geklonterd

B = niet geklonterd

Geeft aan bloedgroep

A

Klontering

Q

A = niet geklonterd

B = geklonterd

Geeft aan bloedgroep

B

Klontering

R

A = geklonterd

B = geklonterd

Geeft aan bloedgroep

AB

Klontering

S

A = niet geklonterd

B = niet geklonterd

Geeft aan bloedgroep

O

Welke bloedgroep(en) heeft/hebben de antigenen B

1. Bloedgroep A
2. Bloedgroep B
3. Bloedgroep AB
4. Bloedgroep O

Welke bloedgroep(en) heeft/hebben geen antistoffen

1. Bloedgroep A
2. Bloedgroep B
3. Bloedgroep AB
4. Bloedgroep O

Aan welke bloedgroep kan 0 geven

1. A
2. B
3. AB
4. Alle bloedgroepen

Iemand heeft bloedgroep AB.
Deze persoon kan donor zijn voor mensen met de bloedgroepen...

1. A
2. B
3. AB
4. 0

Mevrouw De Reus heeft bloedgroep 0, welke antistoffen heeft zij in haar bloed?

1. Anti A
2. Anti B
3. Anti A en B
4. Geen

Rhesus factor

= antigen op een rode bloedcel 

Rhesus positief (Rh+) heeft wel de rhesusfactor. 

Mensen met Rh- hebben geen rhesusantigeen, maar ook geen antistoffen tegen rhesus. 

Zij gaan wel antistoffen tegen rhesus maken als zij in aanraking komen met het rhesusantigeen, bijvoorbeeld door bloedtransfusie.

Oefenen met bloedgroepen

Ga naar https://www.bioplek.org/animaties/bloedgrbepalingx/index.html

Neem eerst de uitleg over de werkwijze door en ga daarna aan de slag met de patiënten.

Klaar? Huiswerk:

Maak extra stof 8 opdracht 1, 2, 3 en 5