Het sprookje

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Er was eens...

Ben, Imani, Thomas, Célestine

Als kind kwam ik in contact met sprookjes.

Ja, vaak.

Ja, soms.

Nee, niet zo vaak.

Neen, nooit.

Naar welke sprookjes verwijzen deze foto's? Verbind.

Goudboompje en Zilverboompje

Repelsteeltje

De Dapper Dienaar

Het Meisje met de Zwavelstokjes

Wat weet jij over sprookjes?
Typische kenmerken?

Personages:                   vlak karakter  

                                          vb: Roodkapje en de boze Wolf 

Tijd:                                  onbepaalde tijd

                                          vb: “Er was eens…”

Ruimte:                          onbepaalde ruimte 

                                         vb: kasteel, magisch bos

Onderwerp:                  verschillend

                                         vb: De drie biggetjes, Rapunzel

 

Algemene kenmerken

Typische kenmerken

1. magie en fantasie
2. happy-ending
3. veel herhalingen
4. vaste formuleringen
5. getallensymboliek

Overdracht

Mondeling -> Tekst

Tekst (auteur)

- geen auteur

- doorverteld

- later neergeschreven

Volksverhaal

- wel auteur

- door 1 persoon gemaakt

- direct neergeschreven

Cultuursprookje

Oefening 5 - P. 174

Bekende verzamelaars en 

schrijvers van sprookjes. 

1. Gebroeders Grimm

Jacob en Wilhem Grimm:

• Duitsland, 19e eeuw
  
• taalkundigen
  
• Kinder-und Hausmärchen: 

        verzameling volksverhalen

• fragment uit Man over boek - vraag 1 p. 12

2. Charles Perrault

• Frankrijk, 17e eeuw
• zowel volkssprookjes als cultuursprookjes
• boek: Contes de ma mère l'Oye
• vertaald: sprookjes van moeder de Gans
• vb: Assepoester, Roodkapje ...

3. Hans Christian Andersen

Denemarken, 19e eeuw
cultuursprookjes
vb.: De Kleine Zeemeermin

         Het lelijke eendje (autobiografisch)

         Het meisje met de zwavelstokjes

         De Sneeuwkoningin

         

4. Vertellingen van 1001-nacht

Arabische wereld: De verhalen van Duizend-en-één-Nacht 

- verhalen van prinses Sheherazade

 vb. Aladdin en de wonderlamp

        Ali Baba en de veertig rovers

        De verhalen van Sinbad de Zeeman

raamvertelling: structuur 

         

5. Disney

Veel volkssprookjes en cultuursprookjes werden door Disney verwerkt tot tekenfilms

-> nog meer aangepast voor kinderen

-> probleem: originele versie niet meer gekend

voorbeeld:  Frozen

Slot

Sprookjes 

• verhalen met typische kenmerken
• volksverhalen vs. cultuursprookjes
• de belangrijkste schrijvers van sprookjes 
• evolutie Disney

Sprookjes zijn al heel oud, maar nog steeds actueel:

• De klassieke sprookjes worden nog steeds voorgelezen aan de kinderen.
• Disney herwerkt de verhalen naar hedendaagse films. 
• Iedereen kent ze, ze zijn de basis voor quotes.