Examentraining K6 Planten en dieren en hun samenhang 12-4-2022

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Wat gaan we doen in deze les?

Determineren

Bepalen/opzoeken aan de hand van kenmerken welk organisme je hebt gevonden

Determineren 

Ongeslachtelijke voortplanting

1.  Stek
2. Deling
3. Uitlopers
4. Bol
5. Knol
6. Wortelstok

Dit gaat door mitose

Geslachtelijke voortplanting bij planten

Als je iets leest van:

bloem

zaad

vrucht

stuifmeelkorrel en een eicel ..... 

dan is het geslachtelijke voortplanting.

Dit gaat door meiose

De bloem bestaat uit

• De bloemkelk
• De bloemkroon (kroonbladeren)
• De meeldraden
• De stamper(s)
    - Stempel
    - Stijl
    - Vruchtbeginsel

windbloem

insectenbloem

Bestuiving: stuifmeelkorrels komen op de stempel van een bloem van dezelfde plantensoort. Bestuiving kan door de wind of door insecten/ dieren

Kenmerken windbloemen vs insectenbloemen

Na de bestuiving, de bevruchting

Sommige vruchten bevatten vruchtvlees: het zachte, soms eetbare gedeelte van de vrucht. Vruchtvlees kan ontstaan uit het vruchtbeginsel of uit de bloembodem. In afbeelding 3 zie je de ontwikkeling van bloem tot vrucht bij een appel.

Na bestuiving en bevruchting....

Zaden vormen

Verspreiding vruchten en zaden

• Wind, paardenbloem, pluis
• Plant, het 'wegschieten' van de zaden
• Dieren, kleven in de vacht, uitpoepen
• Water, drijvend
  

verspreiden vruchten en zaden

De bouw van een zaad

Aanpassingen bij waterplanten

• Stengels zijn slap
• Stengels kunnen luchtkanalen bevatten (O2)
• Bloemen boven het water

Aanpassingen van planten 

aan de droogte

Aanpassingen bij dieren 

• Dieren zijn goed aangepast aan het milieu waar ze leven.                               Zo hebben ze een grote overlevingskans.
• Waterdieren:
  
• Gestroomlijnd lichaam
  
• Donkere rug, lichte buik
  
• Schubben met slijm
  
• Vinnen
  
• Kan erg groot en zwaar worden
  

Vogels (snavel)

snavel aangepast aan functie

De bouw van planten

3 basiselementen:

• Wortels
• Stengels
• Bladeren

Vaatbundels

Bastvaten: vervoer van water + organische stoffen. Transport van bladeren naar alle delen van de plant.

Houtvaten: vervoer van water + voedingszouten. Transport via wortels naar alle delen van de plant. 

Hoe komen planten aan zuurstof?

Huidmondjes.

Gaswisseling bij fotosynthese.

• CO2 via de huidmondjes naar binnen.
• Zuurstof via de huidmondjes naar buiten.

Turgor

           Turgor

Niveaus van ecologie

-Individu = organisme

-Populatie

-levensgemeenschap

-Ecosysteem

Voedselketen

Een voedselketen begint altijd met een plant/producent. 

Ieder organisme in een voedselketen noemen we een schakel.

Voedselketen

Voedselketen

Pijl --> wordt gegeten door...

Voedselweb

Producenten, consumenten, reducenten

producent

consument

(planteneter)

reducenten + bodemdiertjes, eten de resten van dood materiaal)

consument

(vleeseter)

Piramide van aantallen

Piramide van aantallen

Piramide van biomassa

piramide van biomassa

Voedselkringloop

Koolstofkringloop

Koolstofkringloop

Biotische & abiotische factoren

levende factoren

levenloze factoren

Ademhaling bij dieren.

Sleep het dier naar het juiste ademhalings

orgaan

Kieuwen

longen en huid

cel-

membraan

tracheeën

longen

Welke pootsoort heeft een egel?

1. Zoolganger
2. Teenganger
3. Topganger

Kies het juist antwoord:
"Kijk naar de afbeelding. Wat voor dier zou hier afgebeeld kunnen zijn?"

1. Teenganger, net als een paard.
2. Teenganger, net als een kat.
3. Topganger, net als een paard.
4. Topganger, net als een kat.

Welk dier is het snelst

1. Teenganger
2. Zoolganger
3. Topganger/hoefganger

Wie heeft het langste darmkanaal:

1. planteneter
2. vleeseter
3. alleseter

De gebitten van een alleseter en van een vleeseter verschillen van elkaar.

Wat heeft de alleseter wel en de vleeseter niet?

1. hoektanden
2. snijtanden
3. knobbelkiezen
4. plooikiezen

Bekijk de foto.
Van wie is deze schedel?

1. planteneter (herbivoor)
2. vleeseter (carnivoor)
3. alleseter (omnivoor)

Een varken eet eikels en paddenstoelen en ook larven en aas.
Wat is een varken?

1. alleseter
2. planteneter
3. vleeseter

Als een fusariumschimmel een plant is binnengedrongen, raken houtvaten
verstopt. In de afbeelding zie je een schematische tekening van een doorsnede van een stengel. Daarnaast is een doorsnede van een vaatbundel vergroot afgebeeld.
Welke letter geeft een deel van de vaatbundel aan waarin zich houtvaten bevinden?

1. letter Q
2. letter R
3. letter S

Ademhaling bij dieren.

Sleep het dier naar het juiste ademhalings

orgaan

Kieuwen

longen en huid

cel-

membraan

tracheeën

longen

Welke pootsoort heeft een egel?

1. Zoolganger
2. Teenganger
3. Topganger

Kies het juist antwoord:
"Kijk naar de afbeelding. Wat voor dier zou hier afgebeeld kunnen zijn?"

1. Teenganger, net als een paard.
2. Teenganger, net als een kat.
3. Topganger, net als een paard.
4. Topganger, net als een kat.

Welk dier is het snelst

1. Teenganger
2. Zoolganger
3. Topganger/hoefganger

Wie heeft het langste darmkanaal:

1. planteneter
2. vleeseter
3. alleseter

De gebitten van een alleseter en van een vleeseter verschillen van elkaar.

Wat heeft de alleseter wel en de vleeseter niet?

1. hoektanden
2. snijtanden
3. knobbelkiezen
4. plooikiezen

Is een teek die een hond bijt een consument, een producent of een reducent?

1. Consument
2. Producent
3. Reducent