4.1 Een land om trots op te zijn

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Welkom bij GS!

Leerdoelen

Aan het eind van deze les weet je:

1. Welke 5 oorzaken de Eerste wereldoorlog had.
2. De betekenis van de begrippen Nationalisme en Militairisme.
3. En waarom Duitsland een dreiging werd binnen Europa in 1871

4.1 Een land om trots op te zijn

Oorzaken WO I

1. Imperialisme 
2. Bondgenootschappen
3. Wapenwedloop
4. Militarisme
5. Nationalisme

• Spanning!

Militarisme en Nationalisme

• Nationalisme was groot rond 1900 (?)
• Nationalisme - Trots op land, volk en cultuur!
• Militarisme - Trots zijn op het leger: soldaten, wapens en medailles 
• Oorlog? geen slecht idee!
• Elk groot Europees land was in staat om een oorlog te voeren en te winnen dachten ze.

Waar is deze afbeelding een voorbeeld van?

Wat is nationalisme?

1. Een eigen staat voor je land willen.
2. Een grote liefde hebben voor je eigen volk.
3. Een leger hebben om je eigen volk te verdedigen.
4. Niet zwakker willen zijn dan andere volken.

Wat is militarisme?

1. Trots zijn op alles dat met het leger te maken heeft.
2. Trots zijn op je eigen land en volk.
3. Trots zijn op je ouders.
4. Zoveel mogelijk koloniën veroveren.

Duitsland

• Na 1815, weinig oorlog Europa vanwege machtsevenwicht. 
• Machtsevenwicht - De macht is zo verdeeld dat er geen land ontevreden is.
• 1871 Duitsland!
• Duitsland was imperialistisch (?) en wilde net als Eng en Fra een wereldrijk worden (?)
• Imperialisme - Macht en aanzien van een land vergroten door gebieden te veroveren.
• Koloniën veroveren! 

Afrika tussen 1880 - 1914

In 1900 hadden de grote Europese landen vrijwel heel Afrika onder elkaar verdeeld in koloniën. Ook in Azië waren nog nauwelijks gebieden waar je een nieuwe kolonie kon veroveren.

Wapenwedloop

• Wapenwedloop - Strijd tussen landen wie de meeste en krachtigste wapens heeft.
• Engeland bleef de baas op zee
• Gevolg wapenwedloop?
• Spanningen in Europa nemen toe!

In fabrieken werden steeds krachtiger wapens gemaakt. Dit is ‘Dikke Bertha’, een Duits kanon uit 1893. Het vuurde granaten af van ruim 1100 kilo, die elk even groot waren als een volwassen man.

Video wapenwedloop: https://www.youtube.com/watch?v=e7k4Ch80k1o

Waarom werd Duitsland een bedreiging binnen Europa in 1871?

Bondgenoten

• Bondgenoten - Afspraken van landen om elkaar militair te helpen
• Sommige landen bleven neutraal - Geen partij kiezen

• Triple Entente: Fra, G-B & Rus
• Centrale Entente: Du, O-H & Ita

• Nederland neutraal
• Opmerkelijk aanvalsplan Duitsland!

Waarom was Nederland neutraal? 

De Nederlandse krijgsmacht was te zwak om een van die mogendheden in een conflict te kunnen weerstaan. Daarom hechtte Nederland sterk aan neutraliteit en aan het internationaal recht, om de status quo te behouden. In die jaren bezat Nederland nog zijn koloniën, waaronder Suriname en het uitgestrekte Nederlands-Indië.

Koppel het goede land aan het juiste bondgenootschap!

Triple Entente

Centrale Entente

Duitsland

Groot-Brittannië

Italië

Oostenrijk-Hongarije

Rusland

Frankrijk

Moord in Bosnië

• Oorlog? - Ja tuurlijk! - Wanneer? 
• Bosnië werd onafhankelijk, maar Oostenrijk-Hongarije werd de baas!
• In Bosnië woonden veel Nationalistische Serviërs, die moesten niks hebben van Oostenrijk-Hongarije.
• 28 juni 1914 Moord op Franz-Ferdinand
• Gavrilo Princip - Zwarte hand
• Servië was schuldig en moest worden gestraft!

LD: Hoort Rusland bij de Triple- of Centrale Entente?

1. Triple Entente
2. Centrale Entente

LD: Hoort Duitsland bij de Triple- of Centrale Entente?

1. Triple Entente
2. Centrale Entente

Wie was Franz Ferdinand?

1. Troonopvolger Oostenrijk-Hongarije
2. Een belangrijke generaal van Duitsland
3. De koning van het Verenigd Koninkrijk
4. De koning van Italië