BVJ HAVO 4 H5.1 regeling en homeostase

• Biologie
• MBO
• Studiejaar 2

& homeostase

Planning vandaag

• Leerdoelen
• Interactieve uitleg 
• Maken opdracht 1 t/m 3 basisstof 1 Thema: Regeling

Na deze les kun je...

• Het begrip homeostase omschrijven
• Uitleggen wat wordt bedoeld met een regelkring
• De begrippen negatieve- en positieve terugkoppeling beschrijven en herkennen 
• Onderscheid maken tussen het interne- en externe milieu van een organisme

Regelkring

-Sensor

-Controlecentrum

-Uitvoerder (effector)

Normwaarde en dynamisch evenwicht

Wat is de normwaarde bij het voorbeeld van de verwarming?

1. De hoeveelheid die je stookt
2. Het verbruik van gas
3. De gewenste kamertemperatuur
4. Het controlecentrum

Regeling van een evenwicht

Bijv. suikergehalte in het bloed

Suikergehalte schommelt rond een evenwicht: de bloedsuikerspiegel

Wat zijn omstandigheden in het lichaam die gelijk worden gehouden?

Regelkringen in het menselijk lichaam

• Bloedsuikerspiegel
• Temperatuur
• Zuurstofconcentratie
• Osmotische waarde
• Hormoonspiegels 

Het bloedsuikerspiegel van mensen zit rond de 6,1 mmol/l. Dit is een voorbeeld van:

1. Normwaarde
2. Dynamisch evenwicht
3. Regelkring
4. Feedback

Homeostase

Handhaving van een bepaalde waarden Normwaarde om een

Dynamisch evenwicht (37 graden lichaamstemperatuur) te behouden doormiddel van een Regelkring

Homeostase = Het in stand houden van een dynamisch evenwicht in het inwendig milieu van organismen

Aantekening

Terugkoppeling

Negatieve terugkoppeling: als het proces geremd wordt door een toename van het resultaat (hogere temperatuur remt verwarming)

Positieve terugkoppeling: als het proces versterkt wordt door een toename van het resultaat (hogere temperatuur zet verwarming nog harder aan)

Aantekening

negatieve terugkoppeling

positieve terugkoppeling

Wanneer een toename van het resultaat van een  proces, het proces versterkt

Wanneer een toename van het resultaat van een  proces, het proces remt

Gedrag kan bijdragen aan homeostase, het constant houden van de omstandigheden in het inwendige van het organisme.  -> Zet de woorden op de juiste plaats. 

Een 

 

leidt tot een interne prikkel.

De sterkte van inwendige en uitwendige prikkels bepaalt de 

 

 om een 

 

 uit te voeren.

Dit zorgt dan voor 

 

.

Effectief gedrag is zo onderdeel van een 

 

afwijking van de normwaarde

positieve terugkoppeling

externe prikkel

motivatie 

gedragssysteem

herstel van de  normwaarde

negatieve terugkoppeling

Teelballen

Hypothalamus

Hypofyse

+

+

-

-

+

+

Ik kom chagrijnig de klas in en begin zo de les. Jullie vinden het maar niks en beginnen vervelend te doen. Ik wordt nog chagrijniger en stuur er iemand uit. Dit is een voorbeeld van...

1. Positieve terugkoppeling
2. Negatieve terugkoppeling

Waarom valt de lucht in je longen en de inhoud van je darmen tot het uitwendig milieu?

Wat hoort niet bij het inwendig milieu?

1. Bloedplasma
2. De binnenkant van je darmen
3. De binnenkant van je longen
4. Weefselvloeistof

Maken

Opdracht 1, 2 en 3

Ik kan uitleggen wat homeostase is

1. Ja
2. Nee

Ik weet hoe een regelkring werkt

1. Ja
2. Nee

Ik snap het verschil tussen een positieve en negatieve terugkoppeling

1. Ja
2. Nee