Bs 13.5: Luchtkwaliteit en longaandoeningen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Gaswisseling en uitscheiding

Wat doen we vandaag?

-Herhaling

-Uitleg basisstof 13.5

-Aan het werk

Sleep de blauwe vakken in de juiste vak betreft soort ademhaling

Borstademhaling

Buikademhaling

Bij aanspanning wordt het middenrif platter.

Wanneer de tussenribspieren samentrekken, bewegen de ribben en het borstbeen omhoog en naar voren.

De ribben en het borstbeen bewegen dan omlaag en naar achteren.

De organen in de ....... kunnen hun plek naar boven weer innemen waardoor het middenrif bol komt te staan. De ruimte in de borstholte en de longen worden hierdoor kleiner.

Welke onderdelen vallen onder het inwendige milieu? En welke onder het uitwendige milieu? Sleep naar het juiste vak!

Inwendig milieu

Uitwendig milieu

Lucht in de longen

Weefselvloeistof

Voedselbrij in de darmen

Bloedplasma

bloed vanaf de cellen, zuurstof arm

bloed naar de cellen, zuurstofrijk

ingeademde lucht, zuurstofrijk

uitgeademde lucht, met veel koolstofdioxide

bloed vanaf de cellen met veel koolstofdioxide

bloed naar de cellen met weinig koolstofdioxide

Wat doen de nieren?

1. Afvalstoffen uit het bloed halen
2. Zuurstof aan het bloed toevoegen
3. Voedingstoffen aan het bloed toevoegen
4. Koolstofdioxide verwijderen

Is nummer 4 de linker nier
of de rechter nier?

1. Links
2. Rechts

Nieren : sleep de onderdelen naar de juiste plaats

niermerg

nierschors

urineleider

nierslagader

nierader

nierbekken

Dunne Darm

Lever

Leverslagader

Leverader

Dikke Darm

Poortader

Vervoert de nierader bloed naar de nieren?

1. Ja
2. Nee

Leerdoel

• Je kunt omschrijven wat er aan de hand is bij astma, bronchitis, longemfyseem, tuberculose en hooikoorts.

Luchtkwaliteit

• In lucht komen van nature bacteriën, sporen en stuifmeelkorrels voor.

• De lucht kan verontreinigd zijn met fijnstof en bepaalde gassen.

ASTMA

Bronchiën zijn ontstoken

Vaak erfelijk

Plotseling benauwd -->

Luchtwegen vernauwen 

COPD

- Longen zijn beschadigd 

- 50% zuurstof

- Roken belangrijkste oorzaak

- Chronische ziekte, gaat nooit over 

Chronische bronchitis = bronchiën zijn ontstoken --> meer slijmvlies --> vernauwde bronchiën

= Chronische bronchitis en longemfyseem 

Longemfyseem

-De wanden van de longblaasjes zijn beschadigd 

-Geen losse longblaasjes, maar 1 groot slap longblaasje.

-Minder zuurstof kan worden afgegeven aan het bloed.

-Kapotte longblaasjes kunnen niet meer herstellen.

Tuberculose

Bacterie in lichaam / luchtwegen

Veel hoesten

Erg besmettelijk

Antibiotica voor genezing

Hooikoorts

Stuifmeel prikkelen de slijmvliezen

Geen longaandoening, wel een allergische reactie

Allergie

Je afweersysteem reageert sterk op een stof

Allergische reactie

Uitslag, branderig gevoel, astma, jeuk, gezwollen ogen

Aantekening

astma: Ontsteking van de bronchiën

chronische bronchitis: Blijvende ontsteking van de bronchiën

COPD: Verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem.

longemfyseem: Beschadiging van de longblaasjes --> minder zuurstof opname. 

Tuberculose: Veroorzaakt door een bacterie.

Aan het (huis)werk

Lees blz. 196 t/m 199

Mk bs 13.5: opdr 1, 2, 3, 6, 9

Klaar?

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Huid/huid.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Ademhalingsstelsel/ademhalingsstelsel.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Insuline/glucoseregeling.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Lever/bouwlever.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Nieren/nierenonderbouw.htm