M4_NOVA_H1.1_1.3_mma_1920

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

H1 stoffen en deeltjes

Deze les leer je

• molecuulformules opstellen
• systematische namen geven
• ontleedbare/niet-ontleedbare stoffen
• mengsels/zuivere stoffen

atomen  zijn de bouwstenen van moleculen

• een ander woord voor atoom = element
• er bestaan iets meer dan 110 verschillende elementen
• elk element heeft een symbool
• elk element begint met een hoofdletter, soms gevolgd door een kleine letter      b.v. Co=kobalt  (CO is koolstof en zuurstof!)

Weet je dit nog?

LEER TABEL 2 UIT JE HOOFD

de juiste symbolen van de atoomsoorten zink, calcium en broom zijn:

1. Zn, Ca, B
2. Zn, C, B
3. Zn, C, Br
4. Zn, Ca, Br

de juiste symbolen van de atoomsoorten stikstof, fosfor en tin zijn:

1. N, P en Sn
2. N, F en Ti
3. S, P en Ti
4. S, F en Sn

de juiste symbolen van de atoomsoorten cadmium, lood en kwik zijn:

1. Ca, I, Hg
2. Cd, Pb, Hg
3. Ca, Pb, Ag
4. Cd, I, Ag

periodiek systeem 

 indeling van atoomsoorten op basis van atoommassa en eigenschappen; periode = rij, groep = kolom:

- halogenen

- edelgassen

metalen / niet-metalen

Weet je dit nog?

atoommodel

alle deeltjes met massa zitten in de kern:

- protonen

- neutronen

De elektronen zitten in de elektronenwolk. Hun massa verwaarlozen we

Weet je dit nog?

atoommodel

een atoom is ongeladen

het aantal protonen (+) is gelijk aan het aantal elektronen (-)

atoomnummer = aantal p

massagetal = p + n

Weet je dit nog?

vragen

1. Welke atoomsoort is dit? 

2. Het massagetal van dit atoom is 15. Hoeveel neutronen heeft dit atoom?

Weet je dit nog?

atomen  zijn de bouwstenen van moleculen

• atomen kunnen een binding aangaan
• net zoals je met letters woorden kunt vormen, kun je dus met atoomsoorten moleculen vormen
  
• een molecuul is een groepje atomen

Weet je dit nog?

Indeling van stoffen

           MENGSELS                                                        ZUIVERE STOFFEN

(2 of meer soorten moleculen)                        (1 soort moleculen)

                                   ONTLEEDBARE STOFFEN             NIET-ONTLEEDBARE STOFFEN

                                  2 of meer soorten atomen                                1 soort atomen

                                          (in 1 molecuul)

Weet je dit nog?

In dit plaatje zie je:

1. een verbinding die ontleedt in twee ontleedbare stoffen
2. een verbinding die ontleedt in 2 niet-ontleedbare stoffen
3. een mengsel dat ontleedt in 2 niet-ontleedbare stoffen
4. een mengsel dat gescheiden wordt in 2 stoffen

formules van niet-ontleedbare stoffen

• een stof = heel veel moleculen samen 

       dit laat je zien met de fase (s), (l), (g), (aq)

       dus:     Fe = 1 atoom ijzer            Fe(s) = de stof ijzer

formules van niet-ontleedbare stoffen

• atomen kunnen een binding vormen
• er zijn 7 atoomsoorten die met zichzelf een binding kunnen vormen:

 

     Claartje Fietst In Haar Onderbroek Naar Breda

LEER!

Cl​2​​

F​2​​

I​2​​

H​2​​

O​2​​

N​2​​

Br​2​​

welke uitspraak over de stof zuurstof is juist

1. zuurstof is een ontleedbare stof , want de formule is O2
2. zuurstof is een niet-ontleedbare stof, want de formule is O2
3. zuurstof is een ontleedbare stof, want de formule is O
4. zuurstof is een niet-ontleedbare stof, want de formule is O

formules van ontleedbare stoffen

• atomen kunnen een binding vormen met andere atoomsoorten
• de molecuulformule laat zien hoeveel atomen er van elke soort aanwezig zijn

 

     

LEER!

Molecuulformules lezen en begrijpen

Hoeveel atomen zijn er aanwezig in

6H​2​​SO​4​​

1. 6H, 2S en 4O
2. 2H, 1S en 4O
3. 12H, 6S en 24O
4. 12H, 1S en 4O

Namen van ontleedbare stoffen

• triviale namen                                                                     TABEL 1
•  je kunt aan de naam niet zien welke atomen erin zitten                                    
  
• systematische namen
  
• je ziet welke atomen erin zitten >  ...ide                    BLZ 33      
  
• je ziet hoeveel atomen erin zitten > telwoorden  TABEL 7
  

LEER UIT JE HOOFD

Welke twee namen kun je geven aan het molecuul

SO​2​​