Een groep begeleiden Z&A

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Een groep begeleiden

Zelfzorg en activiteiten

Vorige les hebben we het gehad over soorten groepen. Als mz-er  krijg je vaak te maken met groepen die al bestaan. Er zijn verschillende soorten groepen zorgvragers.

Groep zorgvragers op een somatische afdeling met een grote diversiteit aan ziektebeelden. 

Groep zorgvragers die iedere dinsdagavond samen een borreltje drinken

Groep zorgvragers met CVA op een revalidatieafdeling

Groep zorgvragers die wekelijks een lotgenotenbijeenkomst hebben onder begeleiding van een psycholoog.

Homogene groep

Formele groeo

Heterogene groep

Informele groep

Lesdoelen

• Je hebt kennis van een optimaal groepsklimaat; 
  
• Je hebt kennis van activiteiten inventariseren en activiteitenplannen, uitvoeren en evalueren; 
  
• Je hebt kennis van betrokkenheid individuele zorgvragers bij deelname groep stimuleren; 
• Je hebt kennis van groepsprocessen observeren en het gedrag tijdens het begeleiden van groepen begeleiding hierop afstemmen; 
  
• Je hebt kennis van problemen bij groepen begeleiden en ingrijpen bij (dreigende) conflicten;
  

Wat is belangrijk bij het begeleiden van groepen als vig/ mz-er?

Om ervoor te zorgen dat een groep goed kan functioneren, is structuur nodig.

Wat kan dit volgens jou inhouden?

Structuur van een groep

De elementen die ervoor zorgen dat een groep kan functioneren:

• Doelstelling van de groep
  
• Rolverdeling tussen groepsgenoten
  
• Dagindeling
  
• Afspraken vastleggen in het zorgplan

Waar let je op bij groepsindeling?

• Afdelingsdoelstelling – bv psychogeriatrische zorgvragers
  
• gezamenlijke kenmerken – bv welke gezondheidsproblemen of achtergrond
  
• Differentiatiebeleid – bv psychogeriatrie, somatiek
  
• indelingen – bv revalidatie, shortstay, longstay, licht-dementerend, begeleidingsgroepen
  
• culturele achtergrond – bv afkomst geboorteland, geloofsovertuiging
  

Groepsdoelen 

• zorgen voor veiligheid en zekerheid
  
• zorgen dat de zorgvrager zich geaccepteerd voelt
  
• ervoor zorgen dat de oudere een relatie kan aangaan met andere groepsleden (bieden van mogelijkheden tot het maken van contact)
  
• activiteiten mogelijk maken die gericht zijn op ontspanning
  

Therapeutisch milieu (= veilig groepsklimaat). Hoe kun je hier als zorgverlener voor zorgen?

Therapeutisch milieu (= veilig groepsklimaat) 

Hoe zorg je hiervoor?

• Zorg voor opgeruimde en gezellige ruimten.
  
• Geef elke zorgvrager persoonlijke aandacht. Dit kun je zowel verbaal als non-verbaal doen, door bijvoorbeeld oogcontact te maken.
  
• Houd rekening met de persoonlijke wensen en verwachtingen van de ouderen. Mensen voelen zich dan geaccepteerd en veiliger in de groep.
  
• Bied elke cliënt de ruimte om zijn mening te geven of om juist niets te zeggen.
  
• Treed zo nodig corrigerend op bij storend gedrag van een van de groepsleden. Zij zullen elkaar niet snel corrigeren, maar kunnen zich wel aan elkaar gaan ergeren.
  
• Observeer en maak problemen in de groep of in je team bespreekbaar.
  
• Grijp in als er ruzie ontstaat tussen zorgvragers. Een conflict heeft vaak een negatief effect op de sfeer.
  
• Bied groepsleden structuur, maar ook inspraak in de gang van zaken. Dat betekent dat je met cliënten moet overleggen.
  

Het is jouw taak als vig-er/mz-er te zorgen voor een prettige sfeer, zodat je de groepsdoelen kunt behalen. Zo’n sfeer wordt ook wel een veilig groepsklimaat of therapeutisch milieu genoemd.

Hoe zorg je voor een veilig groepsklimaat? Verbind de volgende aspecten van het therapeutisch milieu met elkaar

Beloningssysteem

Vaste herkenningspunten in de tijd

Krant lezen en koken

Kast met spelletjes op de afdeling

Agenda voor de zorgvrager

Structuur bieden

Activeren

Huishoudelijke sfeer creëren

Motiveren

Zelfstandigheid bevorderen

Probleemgedrag in de groep 

• Gedragsproblemen kunnen leiden tot conflicten
  
• Als zorgverlener heb jij vaak een bemiddelende rol

KIJKVRAAG

Schrijf per stap de interventie op die je terug ziet in de video. 

Welke interventies kun je zelf bedenken om veiligheid in de groep te creëren? 

Welke interventies kun je bedenken om veiligheid in jouw groep op stage te creëren?

Wanneer is er sprake van storend gedrag van een zorgvrager?

1. Als het gedrag van een zorgvrager door medezorgvragers als hinderlijk wordt ervaren.
2. Als het gedrag van een zorgvrager door zorgverleners als hinderlijk wordt ervaren.
3. Als het gedrag van een zorgvrager hinderlijk is voor het persoonlijk functioneren van een medezorgvrager.
4. Als het gedrag van een zorgvrager het opstellen van doelen in de weg zit.

Na jouw vakantie hoor je dat een van de zorgvragers met gedragsproblemen de laatste dagen nogal agressief is. Nog voordat je zijn kamer binnengaat, hoort ze hem schreeuwen. Als je de kamer binnenkomt, zie je dat hij zijn spullen door de kamer heeft gegooid. Hij komt met een opgeheven hand naar haar toe gelopen.

Welke aandachtspunten gelden bij agressief gedrag? Meerdere antwoorden zijn juist

1. Bewaar afstand en houd overzicht.
2. Probeer in eerste instantie fysieke schade te voorkomen.
3. Probeer de zorgvrager (onverwachts) vast te pakken om ongelukken te voorkomen.
4. Waarschuw collega's als je de situatie onveilig inschat.

Relatie tussen dagelijkse activiteiten en welbevinden

• Geven het leven zin en zorgen voor leefplezier
  
• Wat maakt het leven de moeite waard?
• Wat maakt deze dag de moeite waard?

1. Gewaardeerd en gezien worden door mijn sociale omgeving
2. Leuke en interessante activiteiten en ontmoetingen in het vooruitzicht hebben
   
3. Het gevoel hebben zelf invloed te hebben op mijn dagindeling

We doen een rondje voorbeelden van activiteiten:

Vertel de doelgroep, kies uit:

PG

Somatiek

LVB

EMB

Kinderen met autisme

Activiteiten ouderen 

• Muziek
  
• Cognitieve spelletjes
  
• Bakken
  
• Lezen
  
• Omgang met huisdieren
  
• Reizen
  
• Zwemmen
  
• Dansen
  
• Zingen (koortje)
  
• Handwerken
  
• Kerkelijke activiteiten
  
• Tuinieren
  
• Lopen
  
• Naaiwerk
  
• Fietsen
  

Omgang met kinderen

Bloemschikken

Krant voorlezen 

Begeleiding en ondersteuning van groepsactiviteiten 

Begeleiding vindt meestal plaats door:

• Activiteiten begeleid(st)ers, verzorgenden en medewerkers maatschappelijke zorg, familie, vrijwilligers en stagiaires. De afgelopen jaren is er behoorlijk bezuinigd op welzijnsactiviteiten
  
• Er wordt een groter beroep gedaan op familie en vrijwilligers, om een vergelijkbaar niveau van activiteiten te behouden. Er wordt afstemming gezocht met buurtactiviteiten.
  
• Familie kan helpen bij maaltijden, persoonlijke zorg, wandelen, helpen bij activiteiten.

Wat is jouw rol als vig-er/mz-er bij het begeleiden en ondersteunen van groepsactiviteiten?

Feedback opdracht

Over een aantal weken ga je jouw activiteiten box laten zien aan klasgenoten. Bespreek in tweetallen hoe het voorbereiden op deze opdracht gaat. Welke activiteiten heb je bedacht? Waar loopt je evt. tegenaan en heb je al een activiteit op stage uitgevoerd. Geef elkaar tips en feedback. 

Geef jezelf, de klas of iets/iemand een compliment over vandaag.

Roos van Leary

Lesinhoud

1. Roos van Leary uitgelegd
2. Aan de hand van filmpje oefenen met Roos van Leary
3. Opdracht Roos van Leary

De Roos van Leary

• Een interactiecirkel

• Je eigen gedrag heeft gevolgen voor het gedrag van een ander.

• De cirkel biedt reactiemogelijkheden.

Gedrag roept gedrag op

• Timothy Leary 
• Wanneer je je bewust bent van je gedrag en wat dit oproept, kan je er dus ook bewust invloed op uitoefenen.
• Bij het sturen van gedrag kan je invloed uitoefenen op wat je zegt, maar ook op hoe je het zegt.

De Roos van Leary

De assen:

Gedrag gericht op leiding nemen in communicatie noemen we BOVEN gedrag

Gedrag gericht op geen leiding nemen in communicatie noemen we ONDER gedrag

www.123test.com

Aan de slag! 

Oefening 1 

Naar aanleiding van de verkregen theorie Roos van Leary voer je met je drietal een rollenspel uit. Probeer de verschillende reacties van op de assen van de Roos van Leary aan bod te komen door de communicatie in jullie rollenspel aan te passen. 

SITUATIE: 

1 van jullie is leerkracht, 1 van jullie een leerling die zich meewerkend gedraagt, 1 is een opstandige leerling 

1) Reageer tegen-boven

2) Reageer samen-boven

3) Reageer tegen-onder

4) Reageer samen-onder