Periode 2

• Analist
• MBO
• Studiejaar 1

VDM periode 2

Welke onderdelen komen aan bod? 

• Brand en explosiegevaarlijke stoffen

• Afvalverwerking en recycling

• Chemisch en biologisch afval

Beoordeling VDM​ 

Opdrachten afmaken voor de volgende VDM les.

Toets periode 2

gaan we werken met o/v/g of met cijfers?

als het een portfolio is, kunnen we zo ook aan het eind alle opdrachten laten inleveren. 

Werkwijze

Korte theorie/instructie

Daarna zelf aan de slag met opdrachten 

individueel of in groepjes 

In de toetsweek volgt de toets (leerstof 2)

gaan we werken met o/v/g of met cijfers?

als het een portfolio is, kunnen we zo ook aan het eind alle opdrachten laten inleveren. 

Week 1 Brand en explosiegevaarlijke stoffen

Wat is brand?

Brand

Brand is een ongecontroleerde chemische reactie tussen een brandbare stof en zuurstof (of andere oxidator) waarbij veel warmte vrijkomt en vuur (vlammen) en vaak rook waarneembaar zijn.

Hoe ontstaat brand?

Brandstof (1)

Vaste, vloeibare vorm of gas

Vloeistoffen moeten eerst verbranden. 

Is afhankelijk van 

vlampunt

De laagste temperatuur waarbij de stof nog genoeg damp afgeeft om tot ontbranding te kunnen komen wanneer het in contact komt met een ontstekingsbron.

Brandstof (2)

Indeling zie hiernaast

categorie 1 is brandgevaarlijker dan categorie 2 en 3

Zuurstof/oxidatoren

Zuurstof uit de lucht of......

Door oxidatoren

Een brand met oxiderende stoffen is vaak heviger dan brand met alleen zuurstof 

Voorbeeld: waterstofperoxide

Oxidatoren

Oxidatoren zijn chemische stoffen die zuurstofmoleculen bevatten

Voorbeelden van oxideren stoffen zijn waterstofperoxide, chloraten en nitraten.
a. Wat zijn de molecuulformules hiervan?
b. Waarom zijn dit oxiderende stoffen?

Temperatuur/ontstekingsbron

Er is warmte nodig om een brand te laten starten

Onstekingsbron --> bv. een vonk

Ontstekingswarmte

Minimale warmte die aanwezig moet zijn om brand te laten starten

Branddriehoek samengevat in 4 takt moter

Een vonk steekt 

zuurstof-brandstof

mengsel  aan

Mengverhouding (1)

In voorgaande video werden specifieke hoeveelheden zuurstof/brandstof gebruikt 

De verhouding zuurstof-brandstof is ook van belang voor ontstaan van brand 

Mengverhouding

Bij een ideale mengverhouding is een vonkje al genoeg. 

Meng

verhouding (2)

mengverhouding ook van belang bij stofexplosie (bijvoorbeeld bij de opslag van poedermelk)

het gaat dan om de verhouding poeder en zuurstof

Katalysatoren

Katalysatoren

Stoffen die een brand kunnen versnellen of vertragen, zonder zelf verbruikt te worden. 

Positieve katalysator

Deze kunnen een brand versnellen. 

Suikerklontjes branden niet. Als je er sigarettenas op doet, lukt dit echter wel.

Lont in een kaars

Negatieve katalysator

Deze kunnen een brand vertragen

Blusmiddel

Opdracht 1 Brand: individueel. 

Op 26 mei 2019 was er een brand bij de composteringsinstallatie van Twence. Beantwoord de volgende vragen:

a. Hoe is deze brand ontstaan?

b. Wat was de brandstof?

c. Wat was de ontstekingsbron?

d. Waren er oxidatoren aanwezig? Zo ja welke?

e. Binnen in een composthoop is er weinig zuurstof aanwezig. Waardoor kan er dan toch brand ontstaan?

Week 2

1.8 Explosiegevaar

• Alleen bij een juiste mengverhouding​
• Met voldoende brandstof , zuurstof en hoge temperatuur
• Brandstof kan vaste stof, vloeistof damp of gas zijn​

​

Explosiegrenzen 

• Onderste explosiegrens / Lower explosion limit (LEL)​
  

Minimale concentratie van de stof in de lucht om een brandbaar mengsel te vormen​

• Bovenste explosiegrens / Upper explosion limit (UEL)​
  

Maximale concentratie van stof in de lucht​

Kans op explosie?

Bij vloeistof is dampspanning van belang

De dampspanning (in mbar) moet je delen door 10 en daarna vergelijken met de LEL en de UEL

De dampspanning is de hoeveelheid gasdruk die de damp van een vloeistof heeft bij een bepaalde temperatuur.

De dampspanning wordt uitgedrukt in millibar (mbar). 

Hoe vluchtiger de vloeistof des te groter de kans

Rekenvoorbeeld

De dampspanning van ethanol bij 20ºC is 58 mbar. De onderste explosiegrens (LEL) is 3,5%vol. De bovenste explosiegrens (UEL) is 15%vol. Is er sprake van explosiegevaar?

Het volume van de ethanoldamp is een damp-luchtmengsel is:

58 /10 = 5.8 vol%.

Conclusie 5.8 vol% ligt binnen de explosiegrenzen. Dat wil zeggen dat er een reële kans is op een explosie.

Brandklassen

Afhankelijk van de brandstof zijn branden in te delen in 5 brandklassen met elk hun eigen symbool. 

Opdracht 2: in tweetallen 

In paragraaf 1.9 hebben jullie gezien dat er verschillende ‘brandklassen’ te onderscheiden zijn. Niet elk type brand kan met water worden geblust zoals jullie in het filmpje met de frituurpan hebben gezien.

1. Maak een overzichtelijke tabel waarin duidelijk wordt welke blusmiddel(en) te gebruiken zijn per brandklasse. Geef bij het blusmiddel aan welke factor uit de branddriehoek door het blusmiddel wordt weggenomen.

2. Wat wordt bedoeld met de ‘fysische eigenschappen’ van een stof?

3. Op het lab is je ethanolflesje in brand gevlogen, omdat deze te dicht bij de gasbrander stond. Hoe blus je deze brand?

4. Een klasgenoot van je heeft ongemerkt de mouw van zijn labjas in de brand staan. Hoe handel je?

Opdracht 3

Zelfstandige opdracht tijdens studieweek

Hoeveel aardoppervlak is er nodig voor jouw manier van leven? 

Hoe kun je dit verminderen?

2.2 Afval

Tegenwoordig wordt afval veelal gescheiden aangeleverd

Vroeger ging dit wel anders

Opdracht 4

Hoe ziet afvalscheiding er bij jou uit?

Bij vraag 5 moet je uitzoeken hoe bepaalde producten in jouw gemeente weggegooid moeten worden. 

Kun je hier geen informatie over vinden?

Kijk eens naar 

https://www.afvalscheidingswijzer.nl/

Opdracht 5

Als afval thuis wordt opgehaald, wordt het opgehaald door Twence. Deze opdracht gaat over het bedrijf Twence. 

Bekijk de video in het dictaat en beantwoord de vragen. 

In tweetallen! 

Recycling

Afval verwerken zodat grondstof kan worden teruggewonnen

Welk afval kan worden recycled?

Opdracht 6

Opdracht 6: tweetallen

1. Maak een overzicht met hierin minimaal 3 kunststofvervangers. Geef hierin aan waaruit ze zijn opgebouwd en op welke wijze ze op dit moment worden toegepast.

2. Hoeveel glasafval wordt er per jaar in Nederland geproduceerd? Bereken hoeveel kilometer afval dit is als je alle glas achterelkaar ligt.

3. Maak een stroomschema over hoe papier gerecycled wordt.

4. Leg uit hoe compost wordt gemaakt.

Uitleg SLB taak 2.10

Inleveren uiterlijk donderdag 28 januari 2021