Zuivere stoffen en mengsels

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 2 Stoffen

Par. 2 Zuivere stoffen en mengsels

Zuivere stoffen

Bestaat maar uit 1 stof

Mengsel

• De meeste stoffen die je thuis tegenkomt, zijn mengsels.
• Een mengsel bestaat uit meerdere stoffen.

Sleep de juiste naam van het mengsel bij de juiste foto

Emulsie

Oplossing

Suspensie

Filter

Filtraat

Residu

Als je zand met water mengt krijg je een ........

1. oplossing
2. suspensie
3. emulsie
4. filtraat

Sprite is een heldere kleurloze frisdrank. Dit is een voorbeeld van een........

1. oplossing
2. suspensie
3. emulsie
4. filtraat

Een emulsie is een mengsel van ........

1. een vaste stof en een vloeistof
2. twee vaste stoffen
3. twee of meer vloeistoffen
4. een gas en een vloeistof

Verf is troebel en kan wit of gekleurd zijn. Verf is een voorbeeld van een.......

1. oplossing
2. suspensie
3. emulsie
4. filtraat

Stel je gaat koffie zetten. Je doet wat gemalen koffiebonen in een glas en giet heet water bij. Welke scheidingsmethode vindt er nu plaats in de beker?

1. Filteren
2. Indampen
3. Extraheren

Welke scheidingsmethode kun je nu het beste gebruiken om de koffieprut te scheiden van de koffie?

1. Extraheren
2. Filtreren
3. Indampen

Je gaat de gemalen koffiebonen met water filtreren. Hoe wordt de koffie na deze scheidingsmethode ook wel genoemd?

1. Filtraat
2. Residu

Thee zetten is een voorbeeld van extraheren. Hierbij is water .........

1. de smaakstof
2. het filtraat
3. het oplosmiddel
4. de opgeloste stof

Wat voor soort mengsel krijg je als je zand en water mengt

Hoe ziet een oplossing eruit?

 Zuivere stoffen en mengsels

• Een zuivere stof bestaat uit één soort moleculen.
• Een mengsel bestaat uit twee of meer soorten moleculen

mengsel:

meerdere soorten moleculen

zuivere stof:

één soort moleculen

We kennen drie soorten mengsels:

• Oplossing

• is helder 
• kan een kleur hebben
• bestaat uit oplosmiddel
• en opgeloste stof

• Suspensie

• is troebel 
• is wit of gekleurd
• bestaat uit vloeistof
• en vaste stof

• Emulsie

• is troebel 
• is kleurloos, wit of gekleurd
• bestaat uit vloeistof
• en andere vloeistof

Schematisch

• Je kunt een mengsel scheiden. 
• Je krijgt dan twee of meer zuivere stoffen.

Filtreren:

•  Op basis van deeltjes grootte.
•  Grote deeltjes gaan niet door het filtreerpapier, kleine deeltjes wel.

Het RESidu is de RESt.

De vaste stof die in het filter achterblijft.

Het filtrAAT is wat door het filter gAAT.

De vloeistof die niet door het filter wordt tegengehouden.

Extraheren: 

• Betekent "eruit halen".
• Je hebt een geschikt oplosmiddel nodig.

Het oplosmiddel is hier water.

Het water "trekt" de smaak uit de droge theeblaadjes.

Extraheren schematisch

Alcohol als oplosmiddel

Sommige stoffen lossen niet op in water. Welke?

Voor deze stoffen heb je een ander oplosmiddel nodig. Bijvoorbeeld alcohol.

Alcohol als oplosmiddel

Alcohol wordt in allerlei producten als oplosmiddel gebruikt . Voorbeelden zijn parfum, deodorant en bepaalde soorten inkt en lak. Sommige stiften hebben inkt ‘op alcoholbasis’. Als je met zo’n stift schrijft of tekent, verdampt de alcohol en blijven de kleurstoffen achter. Je kunt de alcohol dan goed ruiken.

Opdrachten maken

• Wat: lees  en maak opgaven 1 t/m 10 van H 1.2 op blz. 25 en 26 .   
• Tijd:  15 minuten lang     
  
• Huiswerk: leren 1.1 en 1.2, alle opgaven van 1.2 af
• Klaar?: lees par. 1.3, doe de vaardighedentrainer van par. 1.3 op de site

Leerdoelen gehaald?:

• Je kunt het verschil aangeven tussen zuivere stoffen en mengsels.
  
• Je kunt uitleggen wat een molecuul is en uit welke soorten moleculen zuivere stoffen en mengsels bestaan.
  
• Je kunt oplossingen en suspensies onderscheiden.
  
• Je kunt beschrijven hoe je stoffen kunt scheiden door middel van extractie of filtreren.
  
• Je kunt de werking van alcohol als oplosmiddel uitleggen. (plusstof)