Evolutietheorie - WO

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

H9: Erfelijkheid

Evolutietheorie

Doelen

•  Je kunt Je kunt de evolutietheorie beschrijven

Evolutie

Ontwikkeling van het leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen

Soorten ontstaan

Soorten veranderen

Soorten verdwijnen

Evolutie

Nodig: 

genetische variatie 

niet iedereen is genetisch hetzelfde

selectiedruk

niet iedereen heeft evenveel kans om te overleven en zich voort te planten (en dat verschil is genetische bepaald)

Genetische variatie

Hoe komt het dat niet iedereen genetisch hetzelfde is?

• Geslachtelijke voortplanting (genen van vader en moeder)
• Mutaties

Natuurlijke selectie

Individuen die beter zijn aangepast aan de omstandigheden hebben meer kans om te overleven en dus meer kans om hun genen door te geven aan hun kinderen.

"Survival of the fittest"

Natuurlijke selectie

Nieuwe soort

Als twee groepen genetisch zo van elkaar gaan verschillen dat ze samen geen nakomelingen meer kunnen krijgen worden het twee verschillende soorten.

Nodig: isolatie

Darwin

Spel - Natuurlijke selectie

 

            Bacterie                            Sterke bacterie                                 Resistente bacterie

Dobbelsteen

1, 3, 5 of 6 (antibiotica): er worden zes bacteriën weggehaald, per soort bacterie komt er één (terug).

2 of 4 (antibiotica vergeten): per soort bacterie komt er één extra.

Spel - Evolutie

Per eiland (tafel) komen maximaal 4 dieren.

Een ronde (een generatie):

• Per ronde komt er een eigenschap op tafel.
• De eigenschap moet aan één dier toegekent worden. 
  - Een bevorderende eigenschap houdt het dier (langer) in leven.
  - Een belemmerende eigenschap kan het dier laten (uit)sterven.
  
  
• Een roofdier kiest altijd voor de makkelijke optie: éérst prooien met bellemering.
• Een roofdier kan alleen een prooi met bevordering vangen als het roofdier dezelfde bevordering heeft.
• Een ziekte gaat over naar het roofdier, als het prooidier gegeten wordt.

Spel - Evolutie

Dier blijft bestaan als:

• Prooidier is niet opgegeten.
• Roofdier heeft een prooidier opgegeten.
  
  

Dier sterft uit als:

• Prooidier is opgegeten door een roofdier.
• Roofdier heeft geen prooidier op kunnen eten.
• Dier is uitgestorven.
• Dier is drie rondes ziek.