§ 9 Samengestelde zin, §4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom!

Telefoon in de telefoontas? Ga dan lekker zitten.

Leg klaar op je tafel: je boek, schrift en een pen.

Open je boek op blz. 222

Doel en planning

Doel van de les: aan het einde van de les kun je enkelvoudige en samengestelde zinnen herkennen en kun je hoofd- en bijzinnen herkennen.

Planning van de les:

- uitleg 

- oefeningen maken

Er zijn zinnen met één persoonsvorm en zinnen met meer persoonsvormen. 

Een zin met één persoonsvorm heet een enkelvoudige zin:

– Evelien (ow) werkt (pv) bij de bakker.

----------------------------------------------------------------------------

Een zin met meer dan één persoonsvorm heet een samengestelde zin:

Evelien werkt bij de bakker, want ze wil wat bijverdienen.

Een samengestelde zin kan bestaan uit:

twee of meer samengevoegde hoofdzinnen (zie voorbeeldzin 1: hoofdzin + hoofdzin);

1={hoofdzin Evelien (ow) werkt bij de bakker}, want {hoofdzin zij (ow) bakt graag koekjes}.
 

Een samengestelde zin kan bestaan uit:

een hoofdzin met een of meer bijzinnen erin (zie voorbeeldzin 2: bijzin + hoofdzin);

2={(bijzin Omdat Evelien (ow) graag koekjes bakt), hoofdzin werkt zij (ow) bij de bakker}.

 

Een samengestelde zin kan bestaan uit:

een of meer hoofdzinnen met een of meer bijzinnen erin (zie voorbeeldzin 3: hoofdzin + hoofdzin + bijzin).

3={hoofdzin Evelien (ow) werkt bij de bakker}, want {hoofdzin zij (ow) bakt graag koekjes,

(bijzin omdat ze die zo lekker vindt)}.

Gebruik voor het maken van de opdrachten de theorie op blz. 222

Bekijk nog eens goed de zinnen van de theorie, dit zijn andere zinnen dan zojuist genoemd.

Maken:

Cursus 5 Grammatica zinsdelen  §9

blz. 222

opdr. 1 t/m 5

Even checken. Wie vertelt mij nog even wat we zojuist hebben gehoord?

Geen vingers, ik geef de beurt aan ..............................................

Welkom!

Telefoon in de telefoontas? Ga dan lekker zitten.

Leg klaar op je tafel: je boek, schrift en een pen.

Pak je leesboek en ga lekker lezen :)

Doel en planning

Doel van de les: aan het einde van de les kun je enkelvoudige en samengestelde zinnen herkennen en kun je hoofd- en bijzinnen herkennen.

Planning van de les:

- herhaling

- oefeningen maken

§4 Aanwijzende voornaamwoorden

- Aanwijzende voornaamwoorden wijzen meestal mensen, dieren en dingen aan.

- Aanwijzende voornaamwoorden kunnen vóór het zn staan,  

   maar ze kunnen ook alleen staan. Dan kun je het zn erachter 

   denken.

>> Suzan vindt deze oorbellen leuker dan die (oorbellen).

§4 Aanwijzende voornaamwoorden

Leer de aanwijzende voornaamwoorden uit je hoofd!

>> Deze, die, dit, dat, zo'n, zulk(e), dergelijk(e), zelf, 

      hetzelfde, dezelfde.

'Die' en 'dat' horen bij meerdere woordsoorten. Ze zijn alleen aanwijzende voornaamwoorden als je ze kunt vervangen door 'deze' of 'dit'.

§4 Vragend voornaamwoord

-  Vragende voornaamwoorden vragen naar  

   iets of iemand.

- Vragende voornaamwoorden staan aan het begin van een

   vraag of aan het begin van een zin die gemaakt is van een

   vraag.

§4 Vragend voornaamwoord

Er zijn vier vragende voornaamwoorden. Leer ze uit je hoofd!

>> Wie, wat, welk(e), wat voor (een)

'Wie' en 'wat' zijn geen vragend voornaamwoord als ze terugwijzen naar een eerder genoemd woord.

>> Sofie vertelde me alles wat ze had meegemaakt.

Vragend voornaamwoord (vr. vnw)

Let op!

Wie en wat zijn géén vragend voornaamwoord als ze terugwijzen naar een eerder genoemd woord.

>> Heb je alles wat je nodig hebt ingepakt? 

('Wat' verwijst naar 'alles'.)

>> De jongen naar wie je vroeg, loopt daar.

('Wie' verwijst naar 'jongen'.)

Vragend voornaamwoord (vr. vnw)

Dus leer uit je hoofd: 

>> Wie, wat, welk(e), wat voor (een)

Alle andere vraagwoorden zijn bijwoorden.

Zelf aan de slag

Wat?        §4 opdracht 1 tot en met 5

Tijd?         20 minuten

Vraag?     steek je vinger op, ik kom je helpen

Klaar?      lees de theorie van §6 (blz. 216) 

                   en maak opdracht 1 t/m 3

Ook klaar? Opdracht 4 proberen :)