2.3 Ontleding

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

2.3 Ontleding

Deze les

• Herhaling H2.2
• Uitleg verbranden en ontleden
• Uitleg drie typen ontledingsreacties
  


• Maken 26 t/m 29, 35

Leerdoelen

• Je leert dat er drie typen ontledingsreacties bestaan: thermolyse, elektrolyse en fotolyse.
• Je leert wat het verschil is tussen verbranden en ontleden.

• Je leert twee aantoningsreacties kennen, om waterstof en zuurstof aan te tonen.
• Je leert wat exotherm en endotherm betekent en je kunt minimaal 2 voorbeelden noemen van zowel een exotherm als een endotherm proces.

Wat is er gebeurt met het vlees?

Stoffen verhitten

• Fase-overgang (sublimeren, smelten, verdampen)
• Scheiden (destilleren/indampen)
• Verbranden
• Ontleden (thermolyse)

Verbranden

brandstof + zuurstof -> verbrandingsproducten

Ontleden

• Chemische reactie met één beginstof (dus zonder zuurstof).
• Reactie stopt als je stopt met verhitten.
• Je ziet geen vuur en er ontstaat geen warmte.
• Moleculen veranderen blijvend.

Reactieschema

Beginstof --> ontledingsproducten

Drie typen ontledingen

• Thermolyse (met warmte)
• Elektrolyse (met elektriciteit)
• Fotolyse (met licht)

Dus de vorige dia's gingen alleen over een thermolyse!

Filmpje: thermolyse

Reactieschema:

suiker -> koolstof + water + brandbare gassen

Filmpje: elektrolyse van water 

(toestel van Hoffmann)

Reactieschema: 

water -> zuurstof + waterstof

Aantoningsreacties

Zuurstof wordt aangetoond door een gloeiend stukje hout (gaat fel branden).

Waterstof wordt aangetoond door het aan te steken (je hoort een plop geluid).

Filmpje: fotolyse van zilverchloride

Reactieschema: 

zilverchloride -> zilver + chloor

Energie-effect: endotherm

• Als een reactie energie nodig heeft om plaats te vinden, noem je deze reactie endotherm.
• Energie van buitenaf (warmte/licht/elektrische energie) wordt opgeslagen in de moleculen (chemische energie).
  
• Voorbeelden: ontleden/verdampen/smelten

Energie-effect: exotherm

• Als bij een reactie energie vrijkomt, noem je deze reactie exotherm.
  
• Exo = naar buiten (denk aan exit = uitgang)
• Energie uit de moleculen (chemische energie) gaat naar buiten in de vorm van licht/warmte/elektrische energie
  
• Voorbeeld: verbranding/condenseren/stollen

Aan de slag

• Maken 26 t/m 29, 35

Volgende les: Practicum

Lessonup

• H3tech Klascode: ROVXY

Lees de presentaties en maak de quizvragen