P68 22VZ Het urinewegstelsel 3

• AFP
• MBO
• Studiejaar 2

Het urinewegstelsel 3

P68 22VZA

hoofdstuk 7

7.3 Urineweginfecties

7.3 urineweginfecties

Oorzaken van een UWI zijn...

• een korte urinebuis (V)
• slechte hygiëne
  
• tekort drinken
  
• te lang urine ophouden
  
• blaaskatheter hebben
  
• in de overgang zijn
  
• seks hebben

7.3.1 blaasontsteking

Bij een blaasontsteking is het slijmvlies van de blaas ontstoken...

• komt vaker bij vrouwen voor
  
• komt door een bacterie (colibacterie, chlamydia)

7.3.1 blaasontsteking

Klachten bij blaasontsteking zijn...

• donkere, troebele urine
  
• bloed bij de urine
  
• buikpijn
  
• pijn bij het plassen
  
• stinkende urine
  
• vaak beetjes plassen
  
• pijn bij het vrijen
  
• moe

7.3.2 nierbekkenontsteking

Bij een nierbekkenontsteking is het slijmvlies van het nierbekken ontstoken...

• de ziekteverwekker is het gelukt om het nierbekken te bereiken
• klachten zijn als van blaasontsteking, maar dan erger
• aangevuld met...

7.3.2 nierbekkenontsteking

• koorts
  
• koude rillingen, zweten
  
• misselijk, braken
  
• pijn in de rug of zij

7.3.3 prostaatontsteking

Als de prostaat ontstoken is (M), zal deze opzwellen...

• komt voor als complicatie van een blaasontsteking
• de zwelling drukt de urinebuis dicht

7.3.3 prostaatontsteking

Klachten van een prostaat ontsteking zijn...

• zwakke straal plassen
• pijn bij het plassen, vaak plassen
• buikpijn of pijn in de liezen
• koorts, koude rilling en zweten

7.4 Urine-incontinentie

7.4.1

inspanningsincontinentie

Door stress (inspanning) druppelt er urine uit de plasbuis...

• bij niezen, hoesten, persen, lachen of druk op het bekken (zwangerschap)
• oorzaak is een slappe bekkenbodem
• behandeling: bekkenbodem training

7.4.2

aandrangincontinentie

Door aandrang (urge) druppelt er urine (bij halflege blaas) of stroomt er urine (bij volle blaas) uit de plasbuis...

• oorzaak is een onwillekeurig samentrekkende blaasspier (ook al is de blaas niet vol)
• alcohol, cafeïne en zoetigheid spelen een rol

7.4.2

aandrangincontinentie

• behandeling: verbeteren leefstijl, bekkenbodem training

7.4.3

overige vormen

• overloop incontinentie (de blaas leegt niet)
• reflex incontinentie (zenuwen prikkelen de blaasspier niet, zoals bij CVA of dwarslaesie)

7.5 Obstructies in de urinewegen

7.5.1 prostaatvergroting

Een vergrote prostaat kan leiden tot afsluiting van de urineweg...

• zwakke straal plassen
  
• pijn bij het plassen, vaak plassen
  
• buikpijn of pijn in de liezen
  
• achterblijven van urine in de blaas

7.5.2 nierstenen

Nierstenen ontstaan door kristal vorming in de urine, oorzaken zijn...

• door zout te eten
• door te weinig te drinken
• veel blaasontsteking hebben

7.5.2 nierstenen

Klachten zijn...

• geen, bij klein steentje
• pijn, als de steen groter is
• koliekpijn, als de steen de doorgang verstopt
• koorts, braken

7.5.2 nierstenen

Bij grote stenen bestaat de behandeling uit het vergruizen van de steen (in het ziekenhuis).

Extracorporeal Shock Wave Lithotripsy (ESWL)

7.6 Functiestoornissen van de urinewegen

7.6.1 reflux

Urine dat de nier instroomt...

• door een blaas- of urinesteen kan de urine niet weg en stroomt terug, de nier weer in
• door overvulling gaan de urineleiders stuk
• bacteriën kunnen zo makkelijk in de nieren komen

7.6.2 urineretentie

Urine dat na het plassen in de blaas achterblijft, dit heet urineretentie, dit komt door...

• een verstopping
• een infectie
• een storing in de blaasspier functie

7.6.3 nierfalen

De nieren filteren het bloed. Door nierschade raakt dit verstoord, oorzaken zijn...

• hoge bloeddruk
  
• aderverkalking, trombose
  
• suikerziekte
• leeftijd
• medicijngebruik

7.6.3 nierfalen

Bij nierfalen gaat de functie zo hard achteruit dat levensbedreigende klachten ontstaan...

7.6.3 nierfalen

1 afvalstoffen kunnen niet weg...

• vermoeidheid
  
• jeuk en huiduitslag
  
• minder urine maken (plassen)
  
• vochtophoping (oedeem)
  
• hoofdpijn, verward, suf

7.6.3 nierfalen

2 een verstoorde zoutbalans...

• hoge bloeddruk

7.6.3 nierfalen

3 minder aanmaak rode bloedcellen...

• bloedarmoede, vermoeid
  
• bleke huidskleur

7.6.3 nierfalen

4 een verstoorde kalk opslag in botten...

• zwakke botten, spontane botbreuken

7.6.3 nierfalen

5 nierschade beïnvloedt het brein, waardoor...

• misselijk, braken
  
• geen eetlust hebben
  
• afvallen
• suf, flauwvallen en coma

7.6.3 nierfalen

eiwitten en andere nuttige stoffen verdwijnen in de urine, omdat de filters stuk zijn...

• troebele urine
• bloed in de urine

7.6.3 nierfalen

Nierpatiënten hebben daarom...

• een  eiwitbeperkt dieet
• een vochtbeperkt dieet
• een zoutbeperkt dieet

7.6.3 nierfalen

Nierpatiënten hebben daarom medicijnen, die...

• de bloeddruk verlagen
• vitamine D activeren
• de aanmaak van rode bloedcellen stimuleren
• het ijzer gehalte ophogen

7.6.3 nierfalen

Nierdialyse kan op twee manieren...

• hemodialyse (bloed wordt door een machine -een kunstnier- gefilterd)
• buikdialyse (bloed wordt door het buikvlies gefilterd)

7.6.3 nierfalen

Bij een niertransplantatie vervangt een donornier de ziek nier, de nazorg richt zich op...

• nabloedingen
• infecties
• afstoting

7.6.3 nierfalen

Lees de pdf van de Nierstichting (Nierschade & Nierfalen)

1. noteer de high lights op van het artikel
2. wat zegt de GFR over de nierfunctie?
3. zou jij nierdonor willen zijn?