Huidverzorging en Steunkousen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Steunkousen en huidverzorging

Leerdoelen

1. De student kan uitleggen waarom cliënten steunkousen gebruiken.
2. De student weet hoe de steunkous op een ergonomische wijze kan worden aangetrokken met behulp van een hulpmiddel. 
   
3. Je weet wat je nodig hebt bij huidverzorging en wat aandachtspunten zijn.

 

De huid

Opdracht:

• Vorm groepen van 3 a 4 personen
• Op grote vellen staat een vorm van letsel aan de huid.
• Werk in je groepje de vragen uit. Doe hierbij je kennis op de diverse vormen van letsel aan de huid.

Opdracht

Wat houdt het in?

Hoe ontstaat het?

Waar moet je op letten om dit te voorkomen?

Huidletsel/decubitus, vochtletsel en smetten

Huidletsel/decubitus:

• Decubitus is een gelokaliseerde beschadiging van de huid en/of het onderliggend weefsel, meestal ter hoogte van een botuitsteeksel, als gevolg van druk of druk in samenhang met schuifkracht.

Vochtletsel:

• Vochtletsel ontstaat door langdurig huidcontact van urine, ontlasting, transpiratie of wondvocht. Hierdoor gaan oppervlakkige huidlagen stuk. Belangrijkste onderscheid met decubitus is dat decubitus alleen door druk en schuifkrachten ontstaan en vochtletsel alleen door vocht.

Huidletsel/decubitus, vochtletsel en smetten

Smetten:

• Smetten is elke huidirritatie of huiddefect dat zich voordoet in de huidplooien (liezen, borsten, buikplooi, oksel, bilnaad) In het algemeen wordt aangenomen dat smetten ontstaat door huid op huid contact).

Fases decubitus 

Categorie 1: niet weg te drukken roodheid.

Categorie 2: blaarvorming en ontvelling. 

Categorie 3: oppervlakkige decubituswond.

Categorie 4: diepe decubituswond (weefselschade).

Risicoplekken decubitus

Smetten 

Vochtletsel = Oude term voor huidletsel.

Smetplekken ontstaan in huidplooien zoals oksels en liezen door een combinatie van vocht, warmte en wrijving

IAD: irritatie, beschadiging, en / of ontsteking van urine of feces

- Aanhoudend roodheid en ontvelling 

 met/zonder infectie

Welk letsel door incontinentie kan ontstaan.

Incontinentieletsel is een ontsteking aan de oppervlakte van de huid met:

1. Roodheid (purperen kleur).
2. Oedeem / zwelling.
3. Vochtigheid van de huid.

Eigenschappen van de huid 

- zeep heeft een reinigende en ontvettende werking 

- bij droge huid weinig of geen zeep gebruiken 

- desinfecterende zeep: niet te veel gebruiken (doodt bacteriën, en soms ook de goede)

Persoonlijke wensen verzorging

* watertemperatuur

* zeepgebruik

* bijzondere huidverzorging (lotion of crème)

* manier van wassen en afdrogen 

* aandachtspunten 

Wat je moet weten:

- goed afdrogen in de huidplooien.

- was van schoon naar vuil.

- was van boven naar beneden.

- was van ver naar dichtbij.

 Steunkousen

Wanneer krijg je een steunkous?

Waar zou je op letten als je steunkousen bij een zorgvrager aantrekt?

Steunkousen

• Steunkousen zijn gemaakt van elastisch materiaal en helpen tegen oedeem, trombose, spataderen.
  
• Steunkousen zorgen ervoor dat het bloed vanuit de benen teruggeduwd wordt naar het hart.
  
• Dit zorgt voor een betere doorbloeding.
  

WAAROM STEUNKOUSEN?

Noodzakelijk om de bloedcirculatie in de voeten en benen zo goed mogelijk te laten functioneren.

Dit wordt voorgeschreven bij:

- Oedeem.

- Spataderen. 

- Trombose.

- Eventueel open been.

Oedeem

Spataders in de benen
Spataders komen bij mensen vooral voor in de benen (zie de afbeelding).
Spataders ontstaan doordat de kleppen in de bloedvaten van de benen niet goed meer sluiten. Het bloed kan dan niet goed terugstromen naar het hart. Het bloed stroomt daardoor terug in het been. Door de hoge druk rekken de wanden van de bloedvaten uit. Je krijgt dan spataders.

Open been / Ulcus cruris

Soorten steunkousen

Belangrijk!!

- Aanmeten van steunkousen.

- Steunkousen moeten strak zitten.

- Actie ondernemen als steunkousen niet fijn zitten, doe observaties.

Protocol verkort

1. Voordat zorgvrager uit bed gaat, kous aan
2. Let op links en rechts
3. Is het been droog en schoon
   
4. Gebruik hulpmiddelen
   
5. Trek kous aan zodat geen rimpels ontstaan

Hulpmiddelen 

Easy slide

Doff'n donner

Juiste werkhouding

• Let op juiste houding bij het aan- en uittrekken van steunkousen.
• Ergonomisch werken!

Rollenspel met drie personen 

• zorgvrager - zorgverlener
•  1 rol observator / bewaker van de vaardigheid.

• aan en uit trekken van open en gesloten steunkousen 
• wisselen van rol.